25 Kasım 2016 13:50

Yeni ceza düzenlemesinde 'rıza' tartışması

CMK'da yapılan yeni düzenlemenin 12-15 yaş arası çocuklarda rıza aranma tehlikesi yaratabileceği ifade ediliyor.

Paylaş

Elif Ekin SALTIK
İstanbul

‘Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’, Genel Kurulda kabul edildi. Tasarıda TCK’nin “Çocukların cinsel istismarı” başlıklı 103. maddesinin, Anayasa Mahkemesi (AYM) tarafından iptal edilen birinci ve ikinci fıkrası yeniden düzenlendi. Genel Kurulda kabul edilen yeni düzenlemede, eski düzenlemeyle aynı şekilde çocuğu cinsel yönden istismar eden kişi için 8 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası, cinsel istismarın ‘sarkıntılık’ durumunda olması halinde ise 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor. Yeni düzenlemede farklı olarak, mağdurun 12 yaşını tamamlamamış olması halinde verilecek cezanın, istismar durumunda 10 yıldan, sarkıntılık durumunda ise 5 yıldan az olmaması kararı yer aldı. Düzenleme bu haliyle tartışma yarattı. 

Kadın ve çocuk örgütlerinden bu düzenlemenin rıza yaşını 12’ye düşüreceği tepkisi gelirken Hümanist Büro avukatlarından Seda Akço, düzenlemenin rıza yaşının düşürmediğini savundu. Avukat Ezgi Duman ise ‘rıza’ yorumunun hakimlerin vicdanına bırakıldığını söyledi.  

‘12 YAŞ KADEMESİNE KARŞIYIZ’

Konuyla ilgili gazetemize konuşan Avukat Seda Akço, çocuğun cinsel istismarını düzenleyen Türk Ceza Kanunu’nun 103. maddesinin daha en başından beri değiştirilmesi gerektiğini söyledi. Bu maddeyi değiştirmeyi hedefleyen kanun tasarısındaki ifadenin rıza yaşını 12’ye indirmediğini, rıza yaşı 12’ye düşüyormuş gibi insanların kafasına bir fikir yerleştiğini savunan Akço,  hem 103’ün sorunlu yanlarının hem de getirilen kademenin risklerinin bu süreçte tam olarak konuşulamadığını dile getirdi. Bu kaos ortamında 103. maddeye getirilen  ekin ancak kötünün iyisi olarak değerlendirilenileceğine de vurgu yapan Akço, “103. maddenin düzenlemesinin 11 Aralık’a kadar yapılması gerekiyor. 103 düzenlemesinde getirilen 12 yaş kademesini ergenler bakımından da, cezaların ağırlaşmasından kaynaklanan cezasızlık bakımından riskli buluyorum. Adalet Komisyonunda tasarı ortaya çıktığında biz de itiraz ettik,  bir öneri hazırladık ve Komisyona verdik. 12 yaş kriterini kaldırmalarını istedik. Fakat Adalet Komisyonunda bu görüşülmedi ve düzenleme o haliyle geçti” dedi. 

AYM’nin iptal kararının 11 Aralık’ta yürürlüğe gireceğini dile getiren Akço, 103 düzenlemesinin istedikleri şeklinin bir cümle ile olmayacağını belirtti. Zamanın daraldığına bu kısa sürede yeni bir düzenleme yapılamayacağına dikkat çeken Akço “Bizim istediğimiz şey akranlarla ilgili düzenlemenin bu kapsam dışına çıkartılması, ayrı ele alınması, çocuğun cinsel istismarı şuçunun 18 yaşını kapsayacak biçimde düzenlenmesi. Erken evlendirmenin ayrıca düzenlenmesi. Çünkü 103’deki en büyük sorun akranların da aynı maddeden yargılanmasıdır. Bunu değiştirmeden yapılacak düzenleme suç işlediği iddia olunan çocuklar bakımından çok ağır sonuçlar doğuruyor. Bu çalışmalarda, ya önerge tartışmalarında olduğu gibi onların durumu örnek gösterilip, yetişkin istismarcılar bakımından fırsat yaratıcı düzenlemeler yapılıyor, ya da ergenler yok sayılarak düzenleme yapılıyor, akranlar bu kez çok ağır ceza tehdidi ile karşılaşıyor“ dedi. TCK 103. maddede yapılan düzenlemedeki 12 yaş ile ilgili cümlenin tehlike içerdiğini söyleyen Akço, “17 gün gibi kısa bir süre kalmışken, bunu çıkartın yerine başka bir şey koyun şeklinde bir tartışma yürütecek olursak Meclisin şu anki yapısıyla bu tartışmadan lehe sonuç çıkartmak çok mümkün görünmüyor. Taslak Komisyondan aynı şekilde geçince 103’e bu şekliyle razı olmak gerek yoksa daha kötü bir düzenleme yapabilirler diye öngördük. AYM bu geçen düzenlemeyi de iptal edecektir. Bu arada da yeni bir düzenlemeyi çalışmak için imkan doğuyor. Biz de TCK 103’ü çalışmaya başlaması için acilen Meclisten bir çalışma komisyonu istedik. Şu anki en büyük tehlike herhangi bir düzenlemenin geçmemesiydi. Eğer geçmeseydi 11 Aralık’ta istismar davaları düşerdi ve bu çocukların aleyhine bir durum olurdu.  

‘RIZA KARARI HAKİMİN VİCDANIN BIRAKILIYOR’

Avukat Ezgi Duman ise düzenlenen maddede doğrudan rızaya bağlanan bir şey olmadığını ifade etti. Ancak düzenlemenin yaş kategorisi getirdiği için haliyle mahkemelerin bunu aleyhe kullanma durumu ortaya çıkabileceğini ifade eden Duman, “ ’Çocuğun rızası olsa da olmasa da bu istismar suçunu oluşturur’ diye açıkça belirtilmediği için sıkıntı yaratabilir. 15 yaşından küçük herhangi bir çocuğa karşı cinsel saikle yapılan cinsel davranışlar cinsel istismar olarak belirtilirken bu düzenlemede böyle bir açıklama yer almıyor. Bu, mahkemelerde tartışma konusu olabilir. Bir mahkeme bu yönde bir karar verirse yasadaki boşluk bir içtihatla doldurulmuş olur ve yasa uygulaması gibi olur“ dedi.

ÖNCEKİ HABER

Avukatlar, öldürülen kadınların hikayelerini film yaptı

SONRAKİ HABER

Tuncel’in tutukluluğuna itiraz reddedildi

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...