Tornacı Kadir Aslan, Almanya'daki kiralık işçiliği anlattı

Veli ŞAHİN
Kayseri

Kamuoyunda ‘kiralık işçilik’ olarak bilinen kanunu Almanya’da kiralık işçilik yapmış Kadir Aslan’la konuşuyoruz. Kadir Aslan, “Eskiden ayağında zincir varmış, belli bir yere kadar gidiyormuşsun. Şimdi ise istediğin kadar gezmekte özgürsün ama işsiz, aç olarak. Tek farkı bu” diyor.

Almanya’da 1978’den 1997’ye kadar torna ustalığı yapmış Kadir Aslan. Fiber optik üretiminden, otomobil üretimine kadar birçok sektörde çalışmış bir işçi emeklisi. Şu an Almanya’da çalışma koşullarını çok bilmese de o dönem başına gelenlerden çok şikayetçi olduğunu anlıyoruz. Ülkemizde daha çok, “kiralık işçilik” olarak bilinen kanuna benzerlik gösteren uygulamaları Almanya’da da gören Kadir Aslan, tüm işçilere uyarıda bulunuyor. 

Kiralık işçiliği “zincirsiz kölelik” olarak tarif ediyor Kadir Aslan: “Eski kölelikten tek farkı bu. Eskiden ayağında zincir varmış, belli bir yere kadar gidiyormuşsun. Şimdi ise istediğin kadar gezmekte özgürsün ama işsiz, aç olarak. Bir kere büyük bir rüşvet ağı oluşacak. Diyelim ki evrakları götürüyorduk ihtiyaç varsa alıyorlardı. Artık öyle olmayacak ihtiyacı bile olsa önce bürolara gönderecek, bürolarda örneğin 60 lira ise ücretin 40 liraya seni oraya satacak.”

Almanya'da kiralık işçiler ancak yardımlarla geçiniyor

İŞSİZLİK ÜCRETİYLE AYNI ÜCRET

Kiralık işçiliğin, Almanya’da işçilerin hayatını bitirdiğini ifade eden Aslan, “Kiralık işçilik gelmeden önce sosyal bir yaşantımız vardı, bitti. Çünkü daha önce ücretin ve çalışma koşullarına dair söz söyleme hakkına sahiptik. Ama kiralık işçilikte rüşvetçi bürolara bağlandık. Hiçbir hakkımız kalmadı. Ne tazminat, ne ücret ne de çalışma koşullarının düzelmesi...” diyor. Almanya’da bir dönem alınan işsizlik maaşı ile çalıştığı zaman aldığı ücretin aynı olduğunu ifade eden Aslan, “Çalışsa da kırk lira çalışmasa da kırk lira... Çalışmanın ne anlamı kaldı? Türkiye’de işsizlik maaşı almak da zorlaştı biliyorsunuz. Almanya’da yine devlet işsize maaş veriyordu, Türkiye’de öyle olmadığı için işçiler için daha büyük bir risk olduğunu bilmek lazım” dedi.

 {{280848}}

BÜROLAR PATRONLARIN ELİNDE OLACAK’

Kiralık işçi bürolarının Almanya’da çalıştığı dönemde büyük şirketlerin elinde bulunduğunu ifade eden Aslan, bu durumu şe şekilde anlatıyor: “Almanya’nın en büyük havaalanlarından biri Frankfurt havaalanıydı. Yüz binin üzerinden insan çalışıyordu. Oradaki ana firmalar yan firmaları kurarak çalışanların bir bölümünü kurdukları yeni yerlere aktardı. İşçilerin tüm haklarını sildiler, yeni işe girmiş biri haline getirdiler. Almanya’da işçilerin haklarının yüzde 50’si silindi. Bu rakamı siz Türkiye’ye uyarlarsanız daha da büyüyecek. Mesela büyük patronlar işçi bürolarını kuracak, normalde işe alırken 60 lira mı veriyordu, o şirket üzerinden yirmi liranı da keserek seni daha ucuza çalıştırıp kâr edecek. Almanya’da öyle olmuştu. Adam patron ya da en yetkili isim ama direkt işe alamam diyordu. Sebebi de çok açık. ‘Önce git büroya kaydol ücretin düşsün öyle gel’ demek.”

Otomotivler için aks körük takımı üreten GKN-LÖBRO fabrikasında çalıştığını söyleyen Aslan, “1200 işçi çalışıyorduk. 400 kişi ana firmanın elemanıydı, geri kalan bu tarz büroların. Misal ana firma elemanı olan işçiler iki bin lira alıyordu kiralık bürolardan gelenler bin lira. Şimdi işçilere sormak lazım bu kimin işine yarar? Tabii patronların” diyerek bu yasaya karşı çıkılması gerektiğini ifade etti. 
“Köle gibi çalışmak, köle olmak istemiyorsak bir an önce bu yasaya herkes karşı çıkmalı diyen” Aslan şöyle devam etti: “Sendika, tazminat aklınıza işçilere dair hangi hak geliyorsa hepsi bitecek. İnsanlar açlığa mahkum edilecek. Bu korkunç durum ne yazık ki bence işçiler içerisinde çok bilinmiyor. Ben onların bir ağabeyi, kardeşi olarak tavsiyede bulunuyorum: Bu yasa işçiyi bitirir! Bu yasa işçiyi köleleştirilir. Karşı çıkmaktan başka ona karşı mücadele etmekten başka çözüm yok” dedi.

Özel İstihdam Büroları ve kiralık işçilik: Amaç işçilerin tüm yaşamını denetim altına almak