Almanya’nın gözü Afrika’da

Yücel ÖZDEMİR
Köln

Bir süredir Ortadoğu ve Afrika üzerinden gelen sığınmacı akınıyla meşgul olan Almanya Başbakanı Angela Merkel, beş yıl aradan sonra geçtiğimiz pazar günü başlayan üç günlük Afrika gezisine çıktı. 11 Ekim Salı günü sona eren ziyaretin merkezinde Almanya’nın Afrika’daki çıkarlarını genişletme yer aldı.

Pazartesi günü Mali’den Afrika gezisine başlayan Merkel, daha sonra Nijer ve Afrika Birliği merkezinin olduğu Etiyopya’ya geçti. Her üç ülkede de Afrika’dan Avrupa’ya gelen sığınmacıların durdurulması yönünde mesajlar verildi.

MALİ’YE GİDEN İLK BAŞBAKAN

Son yıllarda emperyalist devletler arasında Afrika ülkeleri üzerinde egemenlik için kıyasıya bir yarış sürüyor. Bir yandan Çin, diğer yanda ise ABD değişik aktörlerle kıtada üzerinde etkili olmanın mücadelesini yürütüyor.

Kıtanın eski sömürge ülkesi Fransa ise egemenlik alanını korumanın mücadelesini yürütüyor. Almanya ise Fransa ile AB üzerinden bölgede etkili olmanın çabası içinde. Bunun için uzun bir süre maddi yardımlar üzerinden ilişkilerini güçlendiren Almanya, son bir kaç yıldır ise askeri olarak bölgede varlığını sürdürüyor. Bu çerçevede Mali ve Nijer’e Alman askerleri gönderildi.

Bugün Alman askerlerinin üstlendiği ülkelerden biri olan Mali’ye ilk giden Alman başbakanı bu ziyaretle birlikte Angela Merkel oldu. Alman askerlerinin bulunduğu ikinci ülke olan Nijer’e ise bugüne kadar sadece bir kez Helmut Kohl gitmişti.

NİJER ORDUSUNA 17 MİLYON AVRO

Ziyaretin görünen kısmında daha çok sığınmacılar üzerinden yapılan pazarlıklar bulunurken, arka planında ise Almanya’nın Afrika’daki çıkarları yer aldı. Halen Nijer ve Mali’de Alman askerleri konuşlandırılmış durumda. Bu nedenle Merkel, Minusma’da bulunan Alman askerlerinin komuta merkezini de ziyaret etti. İslamcı grupların yaptığı eylemlere karşı Mali’deki yerel güvenlik birimlerini Alman ordusu eğitiyor. Merkel, Mali’de de bulunan Alman askerlerini ziyaret etti. Mali’de 2011’den bu yana el Kaide uzantısı İslamcı terör gruplarıyla yerel güçler arasında şiddetli çatışmalar yaşanıyor.

Merkel, Mali Devlet Başkanı İbrahim Boubacar Keita ile yaptığı görüşmede, bundan sonra ülkenin istikrarı için daha fazla yardımda bulunacakları sözünü verdi.

Benzer bir açıklamayı Nijer’de de yaptı. Merkel, Nijer Ordusu’na 10 milyon avroluk donanım yardımı yapacaklarını ve bölge halkına çalışma olanağı yaratılabilmesi için de 17 milyon avroluk destekte bulunacaklarını söyledi.

NİJER: SIĞINMACI AKININDA KİLİT ÜLKE

Kısa bir süre önce Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, Nijer’e gitmiş ve sığınmacıların Avrupa’ya gelişinin durdurulması yönünde görüşmelerde bulunmuştu.

Alman basınında yer alan haberlere göre Afrika’dan gelen sığınmacılar için Nijer adeta kilit konumda.

Değişik ülkelerden Nijer’e gelen sığınmacılar buradan, insan tacirleri tarafından Libya üzerinden Avrupa’ya götürülüyorlar.

Dünyanın en yoksul 10 ülkesinden biri olan Nijer’e gelen sığınmacıların çoğu zor koşullarda yaşamak zorunda kalıyor. Yılda ortalama 150 bin sığınmacının Nijer üzerinden Avrupa’ya ulaştığı belirtiliyor. Bu nedenle de Almanya başta olmak üzere AB ülkeleri, sığınmacıların durdurulması için Nijer ile ikili anlaşma peşinde. Ancak bu konuda Nijer’e sunulmuş somut bir proje de bulunmuyor.
AB yetkilileri tarafından daha önce yapılan açıklamalarda, Nijer’e bir “sığınmacı merkezi”nin kurulması önerilmişti. Merkel’in ziyaretiyle birlikte bu merkezin daha somutlaşacağı tahmin ediliyor.

AFRİKA BİRLİĞİ BİNASI ALMANYA’DAN

Merkel, Etiyopya gezisi sırasında Almanya’nın verdiği parayla yapılan Afrika Birliği binası açılışına katıldı. Almanya, Afrika Birliği binası için 30 milyon avro ödedi. Gezi öncesinde Merkel, Afrika ile daha yakından ilgileneceklerini belirterek, “Afrika’nın refahı Almanya’nın çıkarınadır” dedi. Merkel ziyaret öncesinde Berlin’deki Brandenburg Tor’da toplanan bir grup Etiyopyalı tarafından protesto edildi. Kartonlardan duvar yapan göstericiler üzerine de bayraklar, şişme botlar ve şiddetin resimlerini yaptılar. Merkel’in ziyaretinin baskıcı rejime destek anlamına geldiğini dile getiren göstericiler, Almanya’nın hükümete insan haklarına uyma çağrısı yapmasını istediler.