Tiyatroda ‘Yerli ve milli’ tartışmaları sürüyor

Devlet Tiyatrolarının önümüzdeki sezonu sadece “yerli ve milli” oyunlarla açacağını duyurmasının ardından başlayan tartışmalar devam ediyor. Kültür Sanat-Sen Genel Başkanı Yavuz Demirkaya DİHA’ya yaptığı açıklamada yapılanları, “sanata müdahale” olarak nitelendirdi.

Türk yazarların oyunlarının oynatılmasına itirazları olmadığını dile getiren Demirkaya, “Birçok oyun yazarımız ve gençlerimiz var. Tabii ki de destek verilmesi gerekiyor. Bunda bir sıkıntı yok. Ama evrensel normlarla tiyatro yazmış, dünyaca ünlü tiyatroya damga vurmuş kalemlerin Türk tiyatrosuna giremeyeceğini söylemek zır cahilliktir” dedi.

Sanat ve tiyatronun evrensel olduğuna ve yaşanılan yasaklamaların ise kabul edilemez olduğuna işaret eden Demirkaya, bu normların bir genel müdürün, kurulun, iktidarın sınırlandırması dahilinde olmadığına dikkat çekti. Demirkaya, “Dolayısıyla sanat kurumlarını gündemden düşürmedikleri bir nokta var. O da sanata müdahale etmek. Bu müdahalelerden vazgeçin” diye konuştu.

DT’NİN YABANCI ESER SERGİLEMEME LÜKSÜ YOK

Konuyla ilgili görüştüğümüz Devlet Tiyatroları İletişim Koordinatörü Murat Demirbaş, Kültür Servisine bir açıklama yaparak sezonun yerli oyunlarla açılacağı bilgisini doğruladı, ancak devamında yabancı oyunların da sahneleneceğini belirtti. Demirbaş, “Devlet Tiyatrolarının yabancı eserleri sahnelememesi gibi bir lüksünün olmadığını” vurguladı.

Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Nejat Birecik tarafından açıklanan kurumun yeni sezonu sadece “yerli ve milli” oyunlarla açılacağının duyurulmasına ilk önce tiyatroculardan itirazlar geldi. Şehir Tiyatrolarında yapılan yönetim değişikliği kararlarını protesto ederek kurumdaki Genel Sanat Yönetmenliğinden istifa eden Ayşenil Şamlıoğlu, tepkisini kişisel Twitter hesabından “Devlet Tiyatrosunun kuruluş yasasını hiçe sayan bir uygulama, o yıllardaki ufkun ne kadar gerisine düştüğümüzü gösteriyor, yazıktır...” diyerek gösterdi.

‘SHAKESPEARE İLE HALDUN TANER KARDEŞTİR’

Devlet Tiyatrolarında 18 yıl süreyle; oyuncu, yönetmen, sanat yönetmeni, genel müdür danışmanı ve kurucu üyesi olduğu Devlet Tiyatroları Sanatçıları Derneği DETİS’de çeşitli dönemlerde Genel Sekreter, Genel Başkan görevlerini üstlenen Ahmet Mümtaz Taylan ise konuyla ilgili düşüncelerini Twitter hesabından yaptığı “Devlet Tiyatrolarında bu yıl yabancı oyunlar oynanmayacak. Şekspir, Çehov oynayarak bu noktaya geldik, bakalım oynamayarak nereye gideceğiz?” paylaşımında dile getirdi.
Devlet Tiyatrolarında çalışan Eren Aysan da tepkisini Twitter hesabından “Tiyatronun merkezinde insan vardır. Bu yüzden Shakespeare ile Haldun Taner, Çehov ile Melih Cevdet, Ibsen ile Güngör Dilmen kardeştir.Nokta!” diyerek belirtti.

YENİ AKİT: MESELE YERLİ OLUNCA ÇILGINA DÖNDÜLER

Tiyatro sanatçılarının gösterdiği bu tepki sanatçılar ve sanatseverler tarafından destek görürken, Yeni Akit sanatçıların bu tepkisine “Mesele yerli olunca çılgına döndüler!” haberiyle karşılık verdi. Yeni Akit’e göre “Devlet tiyatroları tarihi bir adım attı. 15 Temmuz darbe girişimi sonrası sessiz kalamayan tiyatrolar yerli ve milli bir tavırla yeni sezonu Türk oyunları ile açma kararı aldı. Devlet tiyatrolarında yuvalanmış millet düşmanı bir grup gezi zekâlı ise algı operasyonuna yeltendi.”
Haberin devamında şu ifadelere yer verildi; “Devlet tiyatrolarının bu milli refleksi yaşadığı toprağa yabancı sözde Aydın ve sanatçı geçinen güruhu rahatsız etti.
Eskisi gibi tiyatrolarda rahatça at koşturamayan ve birçoğu devlet tiyatrolarından atılan hainler, alçakça algı operasyonu yapmaya kalktı. Hala devlet tiyatroları içinde bulunan gayri milli unsurlar konuyu çarpıtarak medyaya servis etti.”
DT’nin kararının haberlerini yapan gazete ve sitelerin “Devlet Tiyatrolarına karşı yapılan algı operasyonuna hizmet ettiğini” iddia eden Yeni Akit haberinde, Sanatçı Ahmet Mümtaz Taylan’ı da hedef gösterdi. Taylan için gazete şu ifadeleri kullandı; “Ahmet Mümtaz Taylan gibi bu ülkede azınlık zihniyeti temsil eden isimler, Shakespeare ve Çehov gibi yazarların oyunlarının artık oynanmayacağı yalanını savurdu.”
Ahmet Mümtaz Taylan haberin içeriğini “Mesele yerlide değil, okumadaki kötü niyette. Niyet uçar, mâna kalır, bu da geçer...” diyerek değerlendirdi. (KÜLTÜR SERVİSİ)