Suç duyurusu: 16 saat işçi çalıştırmak insanlık suçudur!

Arçelik Elekronik Fabrikasından bir grup işçi
İstanbul

İstanbul Beylikdüzü’de bulunan Arçelik Elektronik Fabrikası’nda yönetim emek sömürüsünde ne yasa ne sınır tanıyor. 18. yüzyıl da işçilerin çalışma saatleri 14-15 saatken bu gün 21. yüzyılda Arçelik 16 saat işçi çalıştırıyor. Ve bunu yaparken de iş kanununu hiçe sayıyor. Bizler Arçelik Elektronik Fabrikası’nda çalışan işçiler olarak bu hukuksuz uygulamaya son verilmesini istiyoruz.
Arçelik Elektronik dünyaca ünlü markaları fabrikasında üretirken işçilerine 16 saat çalışmayı dayatıyor. Normal vardiya düzeninde 8 saat çalışma olan fabrikada hem kart üretim hem de montaj bantlarında yaz aylarında üretimde planlanan sayıları tutturmak için işçiler zorunlu mesailere tabi tutuluyor. Kart üretim bandında pazar günleri dahi çalışma yapılırken tv montaj bandında ise bazı bantlar 12 saatlik zorunlu mesaiye bırakılıyor. 8 saat çalışan bantlarda ise işçiler haftanın birkaç günü 16 saat zorunlu mesaiye bırakılıyor. Arçelik gibi kurumsal marka değeri olan en önemli varlığımız insan kaynağımız diyen bir işletme insan kaynağı olan işçileri sömürüde hiçbir kural tanımıyor.
Geçtiğimiz günlerde İŞKUR üzerinden 13 liraya içi çalıştırması ile gündeme gelen fabrikalarımız İŞKUR’dan gelen kursiyer işçi adındaki kiralık işçileri fazla mesaiye bırakamadığı için kadrolu işçileri zorunlu mesailere tabi tutuyor. Sözde sendika Türk Metal ise işçilerin 16 saat çalıştırılmasına sesini çıkarmazken işçilere de dayanmaları konusunda telkinlerde bulunarak bu suça ortak oluyor. Hiçbir gerekçe işçiyi 16 saat çalıştırmayı haklı kılamaz. Serviste geçirdiğimiz zamanı da düşündüğümüzde 16 saat çalıştığımızda bize kalan zaman 6 saattir. Bu 6 saatte yemek mi yiyelim ailemize çocuklarımıza mı zaman ayıralım yoksa uyuyalım mı! Soruyoruz 4-5 saat uyku ile hangimiz yaşamımızı sürdürebiliriz ertesi günkü çalışmaya dinç bir şekilde katılabiliriz. İş kazalarının çoğu 8 saatin üzerindeki zaman zarfında gerçekleştiğini biliyoruz 16 saatini fabrikada geçiren bir işçi iş kazası riski çok yüksektir. Biz ölmek istemiyoruz. Sürekli ayakta çalışılan bir ortamda 8 saat bile ayak bel ve boyun bölgemizde sağlık sorunları yaratırken, çalışma süremizin 12-16 saate çıkartılması uzun vadede bizi ıskartaya çıkartmaktan başka bir şeye yol açmaz.
İşçi arkadaşlarımızın bazıları aldığı ücret geçimine yetmediği ve borçları yüzünden fazla mesailere gönüllü olarak katılıyorlar ama uzun vadede bu arkadaşlarımızın hepsinin meslek hastalığına yakalanma riski yükseliyor. Biz bugünü kurtarmayı düşünerek yaşamaya devam edemeyiz. 40 yaşından sonra ne yapacağız? Nasıl ayakta duracağız? Yarın Arçelik bizi kullanıp bir kenara attıktan sonra posası çıkan bir işçiye kim iş verecek? Bunları düşünmek zorundayız.
Evrensel gazetesi aracılığı ile çalışma bölge müdürlüğünü ve bakanlığı göreve çağırıyoruz. Arçelik fabrikasında zorunlu alarak işçiler 12 saat vardiyalar halinde çalıştırılıyor. Bunun dışında bireysel olarak bantlardan işçiler yine zorunlu olarak 16 saat çalıştırılıyor. Yıllık bir işçinin fazla mesai yapma sınırı olan 270 saat aşılıyor. Tüm bunlar iş kanununa aykırıdır bir an önce işçi arkadaşlarımız iş kazası geçirmeden ve meslek hastalıklarına yakalanma riski artmadan önlemler alınsın gereken yasal işleler yapılsın.

16 SAAT ÇALIŞTIRMA HUKUKİ DEĞİL

Avukat Devrim Avcı: Çalışma yaşamında çalışma süresi ve bu bağlamda fazla çalışma haftalık çalışma saatleri üzerinden belirlenmiştir. İş Kanununun 63. Maddesi, çalışma süresini haftada en çok 45 saat olarak belirlemiştir. Bunun üzerine yapılan her çalışma fazla çalışma olarak kabul edilir. Bu süre, aksi kararlaştırılmadıkça, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit olarak bölünerek uygulanır. Kanun yine amir hüküm olarak ayrıca, günlük çalışma süresi her ne şekilde olursa olsun 11 saati aşamayacağını da açıkça belirtmiştir. Peki işçinin çalışma süresi 11 saatin üzerinde ise bu durumda, maalesef, İş Kanununda işçi açısından  net bir cevap yok. İşçinin işvereni şikayeti ve işverenin haksız bulunması durumunda idari para cezası ödemesi dışında. Yargıtay, uygulamaları ile de, çalışma süresini aşan her saat için fazla çalışma ücreti alması gerekmektedir. Bu durumda, bir işçinin 16 saat çalışması hukuken olmaması gereken bir uygulamadır. Fazla çalışma ücreti almanın yanında işçinin dinlenmeden çalışması iş kazalarına sebep olabilecek niteliktedir.

ARÇELİK BÜYÜDÜKÇE BÜYÜYOR

Koç Holding CEO’su Levent Çakıroğlu, önceki gün yaptığı açıklamada politik belirsizliklerin, jeopolitik risklerin ve piyasalardaki dalgalanmanın yoğun olduğu yılın ilk yarısında, güçlü ihracatçı şirketler ve yatırımlarla büyümeye devam ettiklerini söyledi. Koç Holding, 2016 yılının ilk yarısında konsolide bazda toplam 31.1 milyar lira gelir elde ettiğini belirten Çakıroğlu, 1.4 milyar lira ana ortaklık payı net dönem kârı gerçekleştiğini bildirdi.
2016 yılının ilk yarısında Arçelik’in, Avrupa beyaz eşya pazarında pazar payı kazanmaya ve Beko markasıyla adetsel bazda ikinci sırada yer almaya devam ettiğine dikkat çeken Çakıroğlu, “Arçelik yılın ilk yarısında güçlü ihracat ve iç talebin etkisiyle toplam cirosunu yüzde 20 arttırdı. Yine aynı dönemde global büyüme stratejisi kapsamında Pakistan’ın lider beyaz eşya ve ev aletleri üreticisi Dawlance’ı satın almak için anlaşma imzaladı. Böylelikle Arçelik’in üretim gücünü 7 ülkeye ve 18 tesise çıkaracak çok önemli bir adım attık” diye konuştu.