İş Gücü Tasarısıyla mesleğimiz ve halkın güvenliği tehlikede

Emine UYAR
İzmir

AKP Hükümetinin hazırlayarak Meclis gündemine getirdiği Uluslararası İşgücü Yasa Tasarısının görüşülmesine başlandı. Mimar, mühendis ve hekimlik mesleğini yakından ilgilendiren yasa tasarısı TMMOB’nin tepkisi ile karşılaşmış, darbe girişimi öncesinde TMMOB tasarıya karşı açıklamalar yaparak çeşitli eylemler düzenlemişti.     
Kamuoyu, darbe girişimi, OHAL ilanı ve ardından devam eden açığa almalarla meşgulken tasarının Mecliste görüşülmesine başlandı.

Konu ile ilgili olarak görüştüğümüz meslek odası temsilcileri tasarının, darbe girişimi öncesi meclisten geri çekilen ama sonra tekrar Meclis Plan Bütçe Komisyonunda görüşülmesine başlanan, “Kara Para Aklama” düzenlemesi ile ilişkili olduğunu belirterek, yatırım adı altında meslek mensuplarının kontrolsüz ve denetimsiz çalıştırılmasının önünün açılacağını, imza yetkisine de sahip olacak olan bu kişilerin yaptığı işlerden dolayı halkın can ve mal güvenliğinin tehlikeye gireceği uyarısında bulundu.  
Anayasa’nın 135. maddesine göre kurulan TMOBB ve diğer meslek odaları meslek mensuplarının mimarlık, mühendislik ve şehir plancılığı yapanları denetleme görevi var.

DENETİMSİZ PARA GİRİŞİNİN BİR PARÇASI

TMMOB İl Koordinasyon Kurulu (İKK) Sözcüsü ve Makina Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Melih Yalçın, Türkiye’de yabancıların çalışmasını engelleyen, kısıtlayan herhangi bir yasal mevzuat bulunmadığını belirterek, “Anladığımız kadarıyla bu tasarı sadece yabancı iş gücünü Türkiye’de çalıştırmakla ilgili değil. ‘Kara para’ olarak adlandırılan, denetimsiz ve kontrolsüz paranın sorgulanmadan Türkiye’ye getirilmesi ile ilgili bir çaba var. Bu yasa önerisinin de bu çabayla bağlantısı olduğunu düşünüyoruz. ‘Para yurt dışından gelirken isterse yatırımcıyı da getirsin, yatırımcı kendi mühendisini, mimarını, elemanlarını da getirsin burada çalıştırsın ve bunun üzerinde herhangi bir denetim kontrol olmasın’ isteniyor” dedi.

İŞSİZLİK ARTACAK

Mimarlık ve mühendislik alanında genç mezunlarda yüzde 15 oranında işsizlik olduğunu belirten Yalçın, “Bu sayı yeni mezunlarla birlikte çok daha ciddi rakamlara ulaşacak, tasarı geçerse işsizlik sorunu daha yüksek seviyelere tırmanacak” dedi.
İkinci olarak herhangi bir denkliğe, denetime ve kurala tabii olmaksızın bakanlıktan çalışma izni almış çeşitli meslek mensuplarının sektöre gelmesi durumunda, sektörde çok düşük ücretlerle çalışma olasılıkları yüksek. İşsizlik oranının artması ile birlikte ücretlerde önemli düşüş olacağını öngördüklerini ifade etti. Emeğin uluslararası dolaşımından yana olduklarını ancak, bu tür mesleklerde denklik ve uzmanlığın şart olduğunu vurgulayan Yalçın, “Dünyanın her yerinde bu böyledir. Türkiyeli bir mimar mühendis de dünyanın başka bir yerinde serbestçe çalışabilsin ama böyle bir serbestlik yok şu an. Türkiye’deki mühendisler Afganistan’da, Rusya’da -ki o da kalmadı artık- Irak’ta ancak taşeron olarak çalışıyor gittiği yerde bir mühendis olarak imza atma şansı yok. Orada taşeronun da taşeronu durumunda” dedi.

SERMAYEYE HİZMET AMACI TAŞIYOR

Vatandaşa verilen mühendislik, mimarlık hizmetinin devletin kontrolü ve güvencesi altında olmasının vatandaşı koruma amaçlı olduğunu belirten Yalçın, “Vatandaşı kazıklayamazsınız onun can ve mal güvenliğine sebep olacak bir işe, bir imzaya neden olamazsınız. Örneğin ’99’daki deprem sonrası her şeyi yeni baştan konuşmaya başladık. Bunların hepsi sermayeye hizmet amaçlı yapılıyor kimse sanmasın ki düşük ücretle çalışan, mühendis ya da doktor, düşük ücretli hizmet anlamına geliyor” dedi. Yalçın, meslekleriyle birlikte halkın can ve mal güvenliği açısından ciddi sorun yaratacak olan tasarının geri çekilmesi için TMMOB olarak tepkilerini ifade etmeye ve ellerinden gelen çabayı göstermeye devam edeceklerini vurguladı.

ANAYASININ EŞİTLİK İLKESİNE AYKIRI

TTB Merkez Konsey Üyesi Prof. Dr. Funda Obuz da yasa tasarısında yabancı sağlık çalışanlarının kamuda istihdam edilmesinin önünü açıldığını, özel sektörde ve bağımsız olarak çalışma hakkının da getirildiğini belirtti. Hekimlerde de eş değerlik aranmayacağını ifade eden Obuz, “Gelecek kişilerin sadece beyanlarına dayalı işe alınacakları belirtiliyor. Bu tabii ki doğru bir uygulama değil. Türkiye’de tıp fakültesi 6 yıl, üzerine en az 3-4 yıl uzmanlık okunarak elde edilebilen kariyerler. Yurt dışında eğitim görmüş herhangi bir dalda uzmanlık yapmış ülke vatandaşları Türkiye’ye geldiği zaman mutlaka denklik almak zorunda YÖK’ten. Ama bu kişilere uygulanmayacağını görüyoruz. Bu da Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı“ dedi.
Türkiye’de 140 binin üzerinde hekim bulunduğunu her yıl 7-8 bin dolayında mezun verildiğini belirten Obuz, “Örneğin 2016’da 8 bin 800 tıp fakültesi mezunu olacak. 150 bine dayanmış oluyor sayı. Şu an için bir hekim sıkıntısı görünmüyor, işsizlik problemi de yok. Ama bazı uzmanlık dallarında yakın gelecekte olabilecek bir şey. Son yıllarda tıp kontenjanları da çok arttırıldı, oysa planlı programlı yapılmalı. Yabancı iş gücü ile birlikte işsizlik oluşacak ve mali kayıp olacak. İş barışı daha da bozulacak. TTB, TMMOB ve Barolardan mutlaka kişilerin davet edilmesi ve karar mekanizmalarında bulunması gerekli. Yasanın çıkmaması için biz de diğer meslek örgütleriyle bir arada davranmaya hazırız her zaman” dedi.

DENKLİK ŞARTI ARANMALI

TMMOB yasasına göre, yurt dışında öğrenim görmüş bir Türkiye vatandaşının Türkiye’de meslek icra edebilmesi için YÖK’ün önce diplomasının Türkiye’de hangi fakülteye, hangi bölüme denk geldiğini belirlemesi gerekiyor. Aynı şekilde TMMOB’den, ‘Bu diploma sizin hangi mesleğinize denk geliyor’ noktasında bir görüş alınması gerekiyor. Bütün bu süreçler göz ardı edilerek sadece beyanı esas alınan bir meslek mensubunun Türkiye’de herhangi bir meslekle denkliği aranmaksızın imza da atabilecek düzeyde çalıştırılmasına izin veren bir serbestliğin peşindeler. Bu en üst düzeyde eşitsizliği getirecek.