Niko herkese umut bıraktı

Aslı AYDIN

Nikiforos Metaxas anısına doğum gününde özel bir konser verilecek. 20 Temmuz’da Ruhban Okulunda gerçekleşecek konserde sanatçının eşi Vassiliki Papageorgiou ve grubu Nikoforos için söyleyecekler. Konserde 1995’ten bu yana İstanbul’da ikamet eden Şarkıcı ve Söz Yazarı Vasiliki Papageorgiou, bağlamasıyla Alevi geleneğinin hakiki bir takipçisi olan Engin Arslan, dünyayı dolaşmış gitarıyla Kleon Antoniou, Pire usulü buzukisiyle Mihalis Nikopoulos, coşkun kontrbasıyla Chrysostomos Boukalis birlikte Nikiforos’un anısına çalacaklar.  
Vassiliki Papageorgiou ile eşi Niko’yu ve müziği konuştuk.

Nikiforos Metaxas sizin yol arkadaşınızdı ama bunun ötesinde iki ülke sanatı için çok önem taşıyan işlere imza attı. Sizden dinlesek Niko’yu..
Niko çok özel bir insandı. Kefalanyo’da doğdu. Sonra anne tarafından ailesi Afrika’da olduğu için Kongo’ya göçtüler. Orada büyüdü ve derin tecrübeler kazandı. Farklı ve özel insanlarla çok değişik şeyler paylaştı. O nedenle ırkçılık hiç ona göre bir şey değildi. O her zaman eşitliği savunan birisiydi. Sonrasında Avrupa’ya göçtü 1968’de Paris’te idi. Yunanistan dışında büyüdüğü için içinde hep bir Yunanistan aşkı vardı. Bu aşkla hem Antik Yunan hem Bizans’ı tarihini çok derinden okudu ve inceledi. Bizans müziğini ve kültürünü yakından inceledi. Sonra da İstanbul’a geldi. Artık Yunan kültürünü çok iyi bildiği için Osmanlı kültürünü öğrenmeye başladı. Her zaman; “Kendi kökünü iyi bilen insan başkasının kültürüne saygı ile bakar. Ancak bu şekilde güzel bir yaratıcılık olabilir iki kültür arasında.” diyordu.  Niko bu bakış açısıyla iki ülke sanatı için çok önem taşıyan işlere imza attı.

Niko için İstanbul ve Adalar ne demekti?
İstanbul Niko için büyük önem taşıyordu. Çünkü Metaxas ailesi çok eski Bizans zamanında burada yaşıyormuş. Niko her zaman İstanbul ve Konstantinopolis fikri ile büyüdü. Ve sonrasında gerçekten hayat Niko’yu tekrar İstanbul’a getirdi. Ve İstanbul bir simge idi Niko için. Çünkü o her zaman çok kültürlülük mantığına inanıyordu. Kendisi de öyle büyümüştü. Her zaman kalbi Yunanistan ve İstanbul için atıyordu. Uzun yıllar Çengelköy’de yaşadı. Sonra benim İstanbul’a gelmem ile beraber Heybeliada’ya gittik.

Peki ya sizin için ne anlama geliyor?
Benim için İstanbul 2. memleketim. Adalar ise her zaman kalbimde çok özel bir yere sahip. Adalar çok değişik bir yer. Ana kara ile arasında bir deniz mesafesi var. Bu mesafeden derin ve felsefi olarak hayata bakıyorsunuz. Adalar her zaman biraz daha gök ve kara arasında büyülü ve teselli veren bir yer.

RUM OKULUNU RESTORE EDİP MÜZİK OKULU YAPMAK İSTİYORDUK

Orada neler yaptınız?
Heybeliada’da bir rüyamız vardı. Heybeliada bizim için iki ülke arasında arada kalan kültürel bir simge idi. Bu rüyanın en güzel parçası ise bir müzik okulu kurma fikriydi. Her gün oturduğumuz evden yıkık Rum okulunu görüyorduk. Bu okulu restore edip müzik okulu yapmak istiyorduk.

Çok önemli bir proje olan Heybeliada müzik okulu projesini açar mısınız? Son durumu nedir?
Amacımız uluslararası müzik araştırmaları merkezi oluşturmaktı. Özellikle Doğu Akdeniz müzikleri üzerine çalışmalar yapmak ve gençleri yetiştirmek istiyorduk. Yunanistan’dan fon bulduk ama maalesef kriz çıktı. Restorasyon çalışmaları yarıda kaldı. Zor durumlar oluştu ve bu rüyamız kaldı. Sanatla ilgili fikirler kimseyi artık ilgilendirmiyor. Bence Niko herkese güzel bir vizyon ve umut bıraktı. Okul konusunda sıkıntı yaşanınca Niko’nun sağlığı etkilendi. Gittikçe daha melankoliye kapıldı. Geçen yazdan sonra aramızdan ayrıldı.

HEPİMİZ NİKO’NUN ANISINA SÖYLEYECEĞİZ

20 Temmuz’da gerçekleşecek anma konserinizde beraber yaptığınız son albüm olan Ellinotourkika’dan (Helen ve Türk) da şarkılar çalacaksınız...
Bu albümü şarkılar gibi ilişkiler de güzel olsun dileğiyle yapmıştık. Önce Yunanistan’da geçen sene de Türkiye’de Kalan Müzik’ten çıktı. Güzel bir konser olacak içinde rebetikolar, türküler, Alevi deyişleri olacak. Seve seve hepimiz Niko’nun anısına söyleyeceğiz. Albümü kaydederken yaşadığımız bu özel anları konserde de yaşatacağız.

Sanatın birleştirici gücü herkese iyi geliyor. Siz de bu yolda çalışıyorsunuz burada ya da Yunanistan’da bu yolculukta neler yaşadınız, yaşıyorsunuz?
Müzik hayatında çok özel anlar yaşadık. Zor bir yol çünkü kolay müzik hiç yapmadım. Yaşadıklarımızı anlatıyoruz. İçten gelen gerçek hisleri anlatıp çaldık. Manipülasyonlarla insanları yönetmeye çalışıyorlar ama sonuçta müzik insanlara sevgi ve teselli veriyor. Gerçekten herkese iyi geliyor. Yol zor olsa da devam ediyorum.