İsveç’te iltica hakkının kısıtlanması protesto edildi

Murat KUSEYRİ
Stockholm 

İsveç Hükümeti’nin ilticacıların haklarını önemli ölçüde sınırlayan yasaları parlamentodan geçirmesi büyük tepkiyle karşılandı. Aydınlar, insan hakları kuruluşları ve köşe yazarları, parlamentodan geçen yeni yasaların insan haklarına ve ilticacı hakkını düzenleyen uluslararası sözleşmelere aykırı olduğunu söylerlerken, yasayı protesto etmek için başta başkent Stockholm olmak üzere İsveç’in değişik illerinde protesto gösterileri yapıldı.

KONTROL YERİNE YENİ KOMŞU İSTİYORUZ

Stockholm, Göteborg, Örebro ve Malmö başta olmak üzere İsveç’in pek çok yerleşim biriminde yapılan gösterilerde, iltica hakkının kısıtlanması protesto edildi. Malmö ilinde yapılan gösteride konuşmacılar, sınır kontrolleri yerine yeni komşu istediklerini söylediler. Sınır kontrollerinin günde 3 milyon krona mal olduğunu belirterek paraların sınır kontrolleri yerine sağlık ve sosyal sektörüne aktarılmasını istediler.

Stockholm’de de parlamento binası önünde yapılan gösteride FARR Başkanı Sanna Vestin, Hükümetin yeni yasanın iltica hakkını Avrupa Birliği’nde asgari düzeye getirdiğini söylemesinin gerçek olmadığını, yasanın diğer ülkelerin gerisinde olduğunu ve aile birleşmelerinin engellenmesinin ilticacıların yakınlarının yaşamlarını tehlikeye attığını söyledi. Avrua Birliği ülkelerinin tamamının ilticacıların aileleriyle birleşmesini kabul ettiğini belirten Vestin, “İsveç’teki ilticacıların aileleri buraya gelebilmek için insan kaçakcılarının insafına terk edilecek, belki de Türkiye’den Yunanistan’a geçmeye çalışırlarken yaşamlarını yitirecek” dedi.

OTURMA İZİNLERİ KALDIRILIYOR

Parlamentoda Sol Parti ve Merkez Partisi, dışında tüm siyasi partilerin onayıyla kabul edilen yeni yasa, ilticacılara devamlı oturum izni yerine geçici 3 yıl izin verilmesini öngörüyor. Aile birleşimi için de ilticacıların kendi kendini geçindirmeleri ve uygun bir konuta sahip olmaları şartı getiriyor.  İsveç’e ilticacı akımını önlemek için sınırlarda denetimi arttırıyor. Öte yandan, otobüs, tren, gemi gibi kollektif ulaşım araçlarında kimlik kontrolleri yapılacak. Yeni yasa, 20 Temmuz gününden itibaren 3 yıl yürürlükte kalacak. 

SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ YENİ YASAYA KARŞI

Uluslararası Af Örgütü, tüm milletvekillerine birer mektup göndererek uzun yıllar ilticacı alımında örnek bir ülke olan İsveç’in yeni yasaların kabul edilmesiyle iltica hakkınını sınırlayan ve uluslararası sözleşmeleri ihlal eden bir ülkeye dönüşeceği uyarısınıda bulundu Af Örgütü aynı zamanda milletvekillerine parlamentodaki oylamada hayır oyu vermeleri çağrısı yaptı. Birleşmiş Milletler Yüksek Mülteci Komiser Komiserliği, Kızıl Haç, Çocuk Esirgeme Kurumu, İsveç Memur Sendikaları Konfederasyonu, (TCO) iltica hakkını sınırlayan parlamentoya sert eleştiriler yönelttiler. Yeni yasaların ilticacıların daha da acı çekmesine ve topluma entegre olmalarını zorlaştıracağı uyarısında bulundular. 

İltica Hakkı için Halk Kampanyası, İsveç Barış Derneği, Eşit Cinsel Haklar Federasyonu, (RFSL) Newcomers, İsveç Hıristiyan Konseyi ve İlticacı Grupların Ulusal Konseyi de, (FARR) iltica hakkının sınırlanmasını protesto etmek için geçtiğimiz yılın aralık ayında bir kampanya başlatmıştı. İsveç genelinde 160 örgüt, dernek ve kuruluşunun katıldığı kampanya sonucu toplanan 67 bin 400 imza geçtiğimiz günlerde parlamento yetkililerine teslim edilmişti.