Arjen Arî Diyarbakır’da düzenlenen etkinlikle anıldı

Kürt edebiyatının öncü isimlerinden Arjen Arî anısına Amed 2.Kitap Fuarı kapsamında Evrensel Basım Yayın, Kürt Yazarlar Derneği, Lis Yayınları, Ronahi Yayınları ve Arjen Arî ailesi tarafından anma gerçekleştirildi.  Törende Arî anısına ödüller de verildi. Kürt dili ve edebiyatının gelişmesinde emek ve katkıları olan kişilere verilen Onur Ödülüne bu yıl çevirmen Tonguç Ok layık görüldü.

Sümerpark Resepsiyon Salonu’nda düzenlenen törene çok sayıda kişi katıldı. Arjen Arî’nin ailesi, Yazar Berken Bereh ve Amed 2. Kitap Fuarı onur konuğu Ehmed Huseynî’nin katıldığı etkinlikte Arî anısına bir sinevizyon gösterimi yapıldı. Her yıl Arî anısına düzenlenen şiir yarışmasında sonuçlar açıklanmıştı. Bu yıl katılan eserler içerisinde ödüle layık eser bulunamadığı ancak Onur Ödülü’nün cezaevinde bulunan çevirmen Tonguç  Ok’a verileceği duyurulmuştu. Törende Ok adına ödülü Yazar İsmail Dindar aldı. Yapılan konuşmalarda da Arjen Arî ve Kürt edebiyatının geldiği noktaya vurgu yapıldı.

‘ARJEN ARÎ KÜRT EDEBİYATININ ESTETİĞİNİ BELİRLEDİ’

Yazar Berken Bereh, "Arjen Arî  kalemi ve anadiliyle bu dili asimilasyona karşı savunmuş, bin yıllık algısı ve bilinciyle  bu coğrafyanın sesini dünyaya duyurmaya çalışmış bir yazardır" dedi. Arjen Arî’nin Kürt edebiyatının estetiğini  belirlediğini ifade eden Bereh, “Arjen Arî’nin başı dik ve ben bir dostu olarak bahtiyarım ben diyorum Arjen Arî ölmedi, aramızdan belki bedenini yükleyip gitmiştir ama bilinciyle, algısıyla ve yüreğiyle o artık bu toprağın bir parçasıdır. Ki o diyordu ‘Tanrısız olur ama topraksız olmaz’ Arjen Arî’yi yad ediyorum” diye konuştu. Bu yıl hiçbir esere ödül verilmemesini de açıklayan Bereh, “Şüphesiz üçüncüsü gerçekleşen yarışmada ödül verilmesini çok isterdik. Bunun birçok sebebi var ancak özetle dilin kullanımını önemsiyoruz. İkincisi içerik. Arjen Arî kendi toplumunun şairiydi, kendi halkının sesi ve vicdanıydı. Bu coğrafyada baskı ve zorbalıklar yürütülüyor ve buna karşın şiirsel bir renkle bir şiire dahil edilemiyorsa mümkün olmuyor” dedi.  

‘TONGUÇ OK, BİR TÜRK OLARAK MARKSİST ESERLERİ KÜRTÇEYE KAZANDIRDI’

Tonguç Ok adına ödülü alan Yazar İsmail Dindar da, “Tonguç Ok neden Arjen Arî  Onur Ödülünü aldı. Kurul bu onuru neden verdi. Çünkü Türk arkadaşların çok iyi Kürtçe öğrenenini cumhuriyet kurulduktan bu yana ne gördüm ne duydum bir Türk arkadaş ideolojik klasikleri Marx ve Stalin’i, Marksist eserleri Kürtçeye çevirdi. Bu ziyadesiyle bir ödülü hak eder. Eskiden Tonguç Evrensel Basım Yayın'a yazılarını gönderirdi ben de redakte ederdim ama bu gün Tonguç’un yanındaki hücrelerde bulunan arkadaşları, Kürt hareketi direnişinde onlar gibi müebbet ceza alanlar var. Şimdi onlar yazılarını Kürtçe çeviriyorlar. Tonguç onların yanlışlarını düzeltiyor. Kürt arkadaşlarının kitaplarını redakte ediyor. “Tonguç Ok, Biz Türk devrimciler, dünya devrimcileri olarak Kürt halkına borçluyuz ne yapsak da bu borcumuzu ödeyemeyiz’ demişti. Şimdi onu selamlıyorum ve kutluyorum” diye konuştu.

‘OK’TAN FEYZ ALARAK HERKES ANADİLİNİ ÖĞRENMELİ’

Arî’nin kardeşi Necla Arî ise, “Evrensel, Lîs, Ronahî yayınlarına bu yarışmada emeği geçen herkese çok teşekkür ediyorum. Onur Ödülü’nü alan Tonguç Ok’u tebrik ediyorum. Önümüzdeki yıl cezaevinde değil özgür olması temennisinde bulunuyorum. Kürtçe bilmeyen Kürtlerin de Ok’tan feyz alarak kendi dilini öğrenmesi dileklerini sunan Arî, “insan isterse anadilini öğrenebiliyor. Arjen Arî, bir dizesinde ‘ölümsüzdür kim özgürlük için ölmüşse”  o her ne kadar bu gün ruhuyla özgür olmuşsa da maalesef o özgür olmayan bir vatanda yaşıyordu. Dilimizi, kimliğimizi yaşatalım” diye konuştu.

‘DEĞERİNİ BAŞKASININ GÖZÜNE SOKMADAN YAŞAYAN İNSANLARDANDI ARJEN ARÎ’

Evrensel Basım Yayın editörü Onur  Öztürk de,”Arî gibi bir değeri yaşatmak için bizler elimizden gelen çabayı sürdürmeye devam edeceğiz. Arjen Arî’yi şöyle bir anekdotla anmak isterim; geçtiğimiz ay Bilim Kurulu üyemiz ve çalışma arkadaşımız Kenan Ateş’i kaybettik. Onun ardından Cem Terzi şöyle demişti, ‘Değerini başkasının gözüne sokmadan yaşayan insanların ardından hissettiğimiz ıssızlık derin olur’. Bu söz Arjen Arî'de de vücut buluyor.  Arjen Arî, değerini başkasının gözüne sokmayan bir insandı. Arjen Arî’nin ölümsüzlüğü eserlerinden geliyor. Bu eserleri duyurmak, insanların okuması için çabamız sürecektir. Bu yarışma Arjen Arî’yi anlatabilmek için çok önemlidir. Bir halkın şairi ve mazlumun bir dilin ötesindedir artık Arjen Arî” diye konuştu.

Amed Kitap Fuarı Onur konuğu Ehmed Huseynî’ye de katılım ödülü takdim edildi. (Diyarbakır/EVRENSEL)