06 Mayıs 2016 07:52

Evrensel Kültür 'İnanç ve isyan'ı sorguluyor

Şeyh Bedreddin komünist miydi? Börklüce Mustafa yoksul bir köylü müydü? Evrensel Kültür, isyanların kaynağını, kimliğini tartışıyor.

Paylaş

Evrensel Kültür, Mayıs sayısında “inanç ve isyan” arasındaki ilişkiye mercek tutuyor. Mazdek, Babek, Babailer, Bedreddin, Börklüce, Müntzer... Ve diğerleri... Tarihteki pek çok isyanın ardında aslında ne vardı? Farklı adlarla, farklı coğrafyalarda yaşanan ortaklaşmacı isyanların mekanizması nasıl çalışıyordu? Bir mutasavvıf isyancı olabilir miydi? Aydın Çubukçu, Mithat Fabian Sözmen, Raif Kaplanoğlu ve Doğan Göçmen'in yazılarının yer aldığı dosya, Börklüce isyanına dair bilgi ve iddalar bilgiler de içeriyor.

BÖRKLÜCE MUSTAFA BİLMECESİ

Uzun süredir Börklüce isyanı üzerine araştırmalar yapan Aydın Çubukçu, Börklüce Mustafa'nın bir “Anadolu köylüsü” mü, “aristokrat sınıftan bir mutasavvıf mı olduğu” tartışmasına girişiyor. Bedreddin'in, Börklüce'nin alışılagelmiş yorumlarını değerlendiriyor. Bazen mitolojik bir sahipleniş ile “yoksul bir köylü”, bazen de bir Kızılbaş piri olarak yorumlanan Dede Sultan'ın izini, yazdığı düşünülen Tasvirü’l Kulûb üzerinden sürüyor. Osmanlı tarihçilerinin hakkında “Eğer ihtilali muvvaffak olsaydı, dünya kızıl tehlike acısını 530 yıl önce tatmış olacaktı” denilen Şeyh Bedreddin de, tartışmada yerini alıyor. Evrensel Kültür dosyasında, Thomas Müntzer'den, Celali İsyanlarına pek çok tarihsel isyanı da bu açıdan tartışıyor.

MAYIS'TA NELER VAR?

Evrensel Kültür'de Hakkı Özdal ve Yücel Sarpdere'nin Karaman başta olmak üzere güncel tartışmalara dair güncel yazıları; İbrahim Genç'in terör kavramını etimolojik olarak incelediği çalışması da yer alıyor. Mehmet Ergün'ün gündeminde Nazım Hikmet'in çok sevdiği çağdaşı bir şair var. Ergün, bugün pek bilinmeyen İsmet Hüsnü Barutçu'yu inceliyor. Namık Sinan Turan ise “Mevlevilikte aşkın estetik tezahürü semâ ve musiki”yi yazdı.

Dergideki önemli bir röportajı ise tartışma yaratan ödüllü film Tozbezi'ne dair. Filmin yönetmeni Ahu Öztürk ve oyuncu Nazan Kesal, “etnik” içeriği kadar tartışma yaratmasa da sınıfsal anlatısı dikkat çeken filmi Devrim Acaroğlu ve Çağdaş Günerbüyük'e anlattı. Halim Şafak'ın Murathan Mungan'ın “Solak Defterleri”, Ahmet Yıkık'ın Mehmet Yaşın'ın “Sarı Kehribar”ı hakkındaki yazıları ile Nurgül Özlü'nün “Melonkolinin oğlu Kaan İnce” ve İnci Aydın “Resimli Yazılar” başlıklı yazıları dergide yer alan diğer yazılar. Nurten Kum ise “Haneye Tecavüz” kitabı hakkında Zehra İpşiroğlu ile söyleşti.

Evrensel Kültür'ün Mayıs sayısında Adnan Özyalçıner, Şafak Pala, Elif Bengüsu Arık, Yusuf Yağdıran, Gizem Bilgin Aytaç ve Sedat Delioğlu öyküleriyle; Neşe Yaşın, Cengiz Bektaş, Mustafa Köz, Abâ Müslim Çelik, Rita Dowe, Narin Yükler, Mehmet Özkan Şüküran ve Yaprak Damla Yıldırım ise şiirleriyle yer alıyor. (KÜLTÜR SERVİSİ)

ÖNCEKİ HABER

Denizler, Buca'da anıldı

SONRAKİ HABER

Halit Çelenk Hukuk Ödülleri sahipleriyle buluştu