30 Mart 2016 01:23

‘Hemşir’e yer açın

"1954 yılındaki yasada hemşirelik sadece kadınların yapabileceği bir meslek olarak tanımlanıyordu. 2007 yılındaki değişiklikle erkeklerin de hemşirelik mesleğini yapabileceği maddesiyle değiştirildi."

Paylaş

Emine ÇELİK
Hacettepe Üniversitesi

Toplumun bize yüklediği anlamdan başka cinsiyet nedir? Okuduğum bir makale cinsiyeti, kadın ya da erkek olarak gösterdiğimiz genetik, fizyolojik ve biyolojik özellikler olarak tanımlıyordu. Toplumsal cinsiyet ise bu özelliklerin aksine sosyal yapılanma sonucu oluşmuştur. Kadınların çoğunlukta olduğu hemşirelik mesleğinde ise cinsiyet ayrımı eskiden olduğu gibi hâlâ devam ediyor. Bakım ve hemşirelik yüzyıllar boyunca birlikte tanımlanmış ve kadınlara özgü bir meslek olarak kalmıştır.

Kadınların toplumda var olma çabası mesleği de etkilemiştir. İlk çağlarda kadın ve erkek birlikte savaşmış, eşit olarak yaşamıştır. İnsanların yerleşik hayata geçmesiyle kadına annelik ve bakım rolü yüklenmiş; kadın eve kapanmaya başlamıştır. Dinin hayata girmesiyle kadın toplumdan fiziksel ve sosyal olarak soyutlanmıştır. Zaten Havva’nın Adem’den sonra yaratılması toplumda kadının ikinci planda olduğu algısını oluşturmuştur. Kadının toplumdaki bu statüsü mesleklere de yansıyor. Toplumun kadınlara yüklediği roller, gelenekselleştirilmiş kadın işi olarak algılanan bakım hizmeti verme, meslek ve toplumsal cinsiyet kavramları arasındaki ilişkiyi gösteriyor. Kadının sürekli arka plana atılması ve hemşireliği kadınların yapması erkekleri bu meslekten uzak tutuyor. Erkeğin bakım hizmeti veremeyeceği kanısı ve toplum tarafından dışlanma kaygısı gibi nedenlerle erkekler bu mesleğe yönelememişlerdir.

1954 yılındaki yasada hemşirelik sadece kadınların yapabileceği bir meslek olarak tanımlanıyordu. Bu yasa, 2007 yılındaki değişiklikle erkeklerin de hemşirelik mesleğini yapabileceği maddesiyle değiştirildi. Erkeğin bakım rolü için uygun olmadığı düşüncesi, toplumsal cinsiyet kalıpları ve inançlarından kaynaklanmaktadır. Önyargılarımızdan vazgeçtiğimizde toplumsal rolleri, meslekleri kadın erkek diye ayırmadığımız zaman yaptığımız iş daha önemli bir hal alır.

‘Hemşire’ kelimesini kızkardeş anlamı dışında bir meslek adı olarak topluma yerleştirdiğimizde sadece kadınlara özgü olmaktan çıkarabiliriz. “Erkeklere hemşire değil ‘hemşir’ denir lafını ortadan kaldırabiliriz böylece. Yasalardan kaynaklı bizde bu kadar geç yerleşen ‘erkekten hemşire mi olur’ algısını ilk önce sınıftaki erkek arkadaşlarımızı kabullenerek başlamalıyız. Okulda bize eğitim vermek için gelen hemşirelerin kadın yerine erkek olması ilk önce bizdeki kalıplaşmış algıyı kırar. Konferanslara, konuşmacı olarak erkek hemşirelerin çağrılması toplumun bakış açısını da değiştirebilir.

ÖNCEKİ HABER

Çocuklar savaş nedir bilmesin

SONRAKİ HABER

Çocuk istismarı, Ensar Vakfı ve Hükümet politikası