Ailelere teşhis işkencesi

Erdal İMREK 
İstanbul

Cizre’de sokağa çıkma yasağı boyunca katledilenlerin ailelerine de cenaze ve teşhis işkencesi yaşatılıyor. Günlerdir Habur sınır kapısına getirilen cenazeleri teşhis etmek isteyen ailelere engeller çıkarılırken, otopsiler ailelerden, avukatlardan ve bağımsız gözlemcilerden gizlenerek yapılıyor. Cenazelerin Urfa, Antep, Silopi, Mardin gibi farklı illere gönderilmesi ailelerin mağduriyetini arttırırken, teşhis ve teslim işlemleri ise sınırdan geçirilen hayvanların kontrol edildiği veterinerlikte yapılıyor. 

Cizre’de ölü sayısına ilişkin bilgiler sürekli değişirken, devlet yetkililerinin tutumu da sağlıklı bilgilere ulaşılmasını engelliyor. Şu ana kadar 145 cenazenin çıkarıldığı belirtilen Cizre’de katliamın ardından bu kez de ailelere cenaze zulmü yaşatılıyor. Aileler çocuklarının acısını yaşayamadan, onların cenazelerine ulaşabilmek için devlet bürokrasisini aşmaya çalışıyor. 

AİLELERE BİR ZULÜM DAHA YAŞATIYORLAR

Habur sınır kapısındaki soğuk hava deposuna getirilen cenazelerin otopsi ve teşhis işlemlerinde skandallar yaşanıyor. Ailelere hukuki destek sağlamak ve otopsi işlemlerine katılmak için bölgeye giden hukukçular arasında yer alan Avukat Nazan Yaman, “Çocukları katledilmiş ailelere burada yeni bir zulüm yaşatıyorlar. Çok ciddi bir mağduriyet yaşıyor aileler” dedi. Gazetemize konuşan Yaman, “Cenazeleri Mardin’e, Urfa’ya Antep’e, Silopi’ye dağıttılar. Aileler oradan oraya gidip çocuklarının cenazesine ulaşmaya çalışıyor. Oysa isteselerdi bu sorunu çok çabuk halledebilirdi devlet” dedi. Otopsi ve teşhis işlemlerinin tamamen hukuki dayanaktan yoksun biçimde yürütüldüğünü söyleyen Yaman, “Biz bugün vekilleri aradık. ‘Bakanlıkla görüşün. Bir sistem kursunlar. Bu fotoğraflardan teşhis konusunu merkezileştirsinler. Aileler bir noktadan bu teşhisleri yapsın’ dedik. Grup toplantısında gündeme getirdiklerini, bakanlıkla görüştüklerini söylediler. Bakanlık bu fikre sıcak bakmış Ama hâlâ adım yok. Yetkililerin işleri kolaylaştırmak değil, zorlaştırmak istediği ortada” dedi. 

DEVLET İSTESE BİR SAATTE ÇÖZERDİ

Ailelerin cenazelerini bulmak için her yeri tek tek dolaşmak zorunda kaldıklarını belirten Yaman, “Zaten acı içindeler. Çocuklarıyla en son bir bodrum katındayken konuşan bu insanlar şimdi onların cenazelerini arıyor. Fotoğraftan teşhis işlemi istenirse 1 saatte çözülebilir. Bir tek fotoğrafları alıp, sisteme atacaklar. Aileler Diyarbakır’da savcılıkta baksın, diğeri neredeyse oradan baksın. Bir Şırnak’a bir Cizre’ye, Antep’e gidip cenaze arıyor insanlar” dedi. 

CENAZELER VETERİNERLİKTE!

Başka bir skandala da dikkat çeken Nazan Yaman, “Burada sınırda Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Veteriner Kontrol Noktasında yapılıyor teşhisler, burada bekletiliyor. 
Teşhis ve gömü için izin işlemleri burada yapılıyor. Resmen hayvan muamelesi yapıyorlar.  
Burası tam bir savaş bölgesi. Hiçbir hukuk yok. Keyfine göre kapıyı kapatıp, ‘Tamam yapmıyorum’ diyebiliyorlar. İki aydır alanda bulunan vekili alıp gidiyorsunuz, tekrar işleme oturtabiliyorsunuz görevlileri” dedi.  
BÜYÜK BİR VAHŞET UYGULANMIŞ, CENAZELER TEŞHİS EDİLEMİYOR

HDP Şırnak Milletvekili Aycan İrmez de Habur sınır kapısında ailelerle birlikte bekleyenlerden biri. Telefonla ulaştığımız İrmez’in anlattıkları hem uygulanan hukuksuzluğu hem de yaşamını yitirenlerin nasıl vahşice katledildiğini gözler önüne seriyor. “Burada her şey hukuksuz yapılıyor” diyen İrmez, “Aileler, avukatlara vekalet vermesine rağmen otopsilere ne aileler ne de avukatlar katılabiliyor. Burada 50 cenaze vardı. 2 cenaze kimlikleri üzerinde olduğu için teşhis edilebilirken, diğer 48 cenazeyi teşhis için gelen 71 aile alınmadı. Bu hukuksuzluktur” dedi. 71 ailenin ancak 5 teşhis yapabildiğini söyleyen İrmez, “Teşhisler fotoğraf üzerinden yapılıyor. Cenazeler çok kötü durumda. Anlatılmaz. Yanmış, kül halde, sadece kemikleri kalan cenazeler var. Gözler çıkmış, yüz parçalanmış, kafa tasının bir parçası yok. Bu insanlara büyük bir vahşet yaşatıldığı cenazelerden belli. Almak istiyor. çok büyük bir mağduriyet yaşıyorlar. 5 cenazemiz için işlemler var. Teşhis edilecek durumda değiller. Ancak DNA’yla teşhis mümkün olacak” dedi. 

KÜRT’ÜN CENAZESİNE DE ZULMEDİYORLAR 

Cenazelerin farklı illere gönderilmesinin ve ailelerin tek tek buralara gitmek zorunda kalmasının büyük bir mağduriyet yaşattığını dile getiren İrmez, “Çocuklarını kaybeden bu ailelere gerçekten büyük bir eziyet çektiriliyor. Aileler artık cenazelerinin acısını yaşamaktan çok, cenazeleri alabilmenin telaşına düşmüş” dedi. Devleti yönetenlerin Kürt halkına reva gördüğü şeyin bu olduğunu söyleyen İrmez, “Biz sizin çocuklarınızı katlederiz, cenazelerine de bu zulmü yaparız, size de bu eziyeti çektiririz diyorlar” dedi. Hükümetin sürekli Türkiye’nin büyük bir devlet olduğuyla övündüğünü söyleyen İrmez, “Bu büyük devlet isteseydi bu cenazeleri bir merkezde toplayabilirdi. Bir sistem  kurulabilirdi. Ama bunu yapmadılar. Çünkü hem ailelere eziyet etmek istiyorlar hem de gerçekleri karartmak istiyorlar” dedi. 

İNSANLIK SUÇUNU GİZLEMEK İSTİYORLAR

“Otopsi işlemlerindeki hukuksuzlukla, insanlık suçunu örtbas etmek istiyorlar” diyen İrmez, “Biz bunu Silopi’de de gördük. Haftalarca o kadar top atıldı, silah kullanıldı. Ama yasak kaldırıldığında biz o sokaklara girdiğimizde hiçbir iz kalmamıştı. Her şeyi temizlemişlerdi. Delilleri yok etmişlerdi. Yasağın sürmesinin nedeni de budur zaten. İnsanlık suçunun açığa çıkmaması için hem katliam yaptıkları yerlerde delilleri yok ediyorlar hem de otopsilerde bunu yapıyorlar” dedi. 

BU OTOPSİLER GERÇEĞİ YANSITMAYACAK

Otopsilere sadece savcının ve devletin atadığı doktorların katılabildiğini söyleyen İrmez, “İlk gün Türkiye İnsan Hakları Vakfından (THİV) bağımsız gözlemcilere izin verdiler. Ama daha sonra buna da izin vermediler. Artık bizim otopsi raporlarından bir beklentimiz yok. Her şey ortada bu şekilde yapılan otopsilerin raporları gerçeği yansıtmayacak. Her şeyi gizliyorlar” dedi. 

(Fotoğraf: Arşiv)