Erhan Keleşoğlu: YPG'ye saldırılar Suriye masasında kalma hamlesi

Özlem TEMENA
İstanbul

Türkiye, YPG mevzilerini vurmaya devam ederken, Türkiye’nin Suriye politikasını İstanbul Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Erhan Keleşoğlu ile konuştuk. AKP Hükümetinin Suriye hedeflerinin iflas ettiğine dikkat çeken Keleşoğlu, TSK’nin YPG mevzilerini vurmasını “Suriye masası”ndaki yerini koruma çabası olarak değerlendirdi.

“Suriye’de muhalifler geriledikçe Türkiye’nin masada kalma olasılığı kalmıyor” diyen Keleşoğlu, “Türkiye, ciddi bir yenilgi hissiyatı yaşıyor. Muhalifleri destekleyen ülkelerle birlikte; Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleriyle birlikte sahadaki muhaliflerin durumunu güçlendirerek masadaki yerine sağlamlaştırmak arzusunda. Ancak bu mümkün görünmüyor. Çünkü karşısındaki aktörler oldukça güçlendi. Özellikle Rusya gibi küresel bir aktörün olması Türkiye’nin eline kolunu bağlıyor” dedi.

Türkiye’nin YPG mevzilerini vurmasını nasıl yorumluyorsunuz? Bombalamalar sadece angajman kuralları gereğince mi yapılıyor?
YPG’nin bölgede ilerleyişi söz konusu. Öte yandan rejimin Halep’in kuzeyine Nubul ve el Zehra’ya ulaşmak için girişmiş olduğu harekata eş zamanlı olarak YPG’nin de Afrin’den Azez’e doğru, bir harekatı söz konusu oldu. Bu da Türkiye’nin desteklemiş olduğu muhaliflerin koridorun tamamiyle düşmesi tehlikesini ortaya çıkardı. YPG’nin geçen hafta Minih Havaalanını ele geçirmesiyle birlikte de Türkiye’nin desteklediği muhalefet zor durumda kaldı ve bazı bölgelerden çekilmeye başladılar. Türkiye, hem YPG’nin ilerleyişini durdurmak hem de oluşacak Afrin ve Kobanê arasında oluşacak bir Kürt koridorunu engellemek için saldırı başlattı. Türkiye’nin hava desteği olmadan Suriye’de bir kara harekatı yürütmesi oldukça zor, çünkü Türkiye, Rusya’nın uçağını düşürdükten sonra Suriye üzerinde bir hava saldırısı düzenleyemez. Günümüz koşullarında da hava desteği olmadan kara harekatı yürütmesi zor.

Türkiye ve Suudi Arabistan geçtiğimiz hafta ‘Suriye’ye kara harekatı düzenlenmesi için  çağrıda’ bulundular. Bundan sonrası için Türkiye ve Suudi Arabistan, Suriye masasının artık ne kadar içinde?  
Türkiye’nin Suriye krizi içinde en önemli hedefleri nelerdi? Birincisi Esad rejiminin düşmesiydi. Bunun gerçekleşmeyeceği ortaya çıktı. Özellikle Rusya’nın doğrudan müdahalesi sonrasında İran ve Hizbullah savaşa dahil oldular. Rusya da işin içine girince Esad’ın gitmeyeceği açığa çıktı. Bu manada Türkiye’nin bu hedefi iflas etti.
İkinci hedef neydi? İkinci hedef, Kürtlerin kendi özerk yönetimlerini kurmamalarıydı. Bu da geçekleşti. Bu nedenle Türkiye, ciddi bir yenilgi hissiyatı yaşıyor. Diplomasi atağı ile kazanmak istiyor. Muhalifleri destekleyen ülkelerle birlikte; Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleriyle birlikte sahadaki muhaliflerin durumunu güçlendirerek masadaki yerine sağlamlaştırmak arzusunda. Ancak bu mümkün görünmüyor. Çünkü karşısındaki aktörler oldukça güçlendi. Özellikle Rusya gibi küresel bir aktörün olması Türkiye’nin eline kolunu bağlıyor. Bu bağlanmada ABD’yi devreye sokmak için daha aktif bir dış politika yürütmek istiyor. Katar ve Suudi Arabistan’ın karadan dahil olma açıklamalarıyla ABD’ye bir mesaj verilmeye çalışılıyor.

Türkiye’nin ABD ile ilişkileri açısından bu durum nasıl bir etki yaratır? Türkiye’nin söz konusu tutumunda ısrar etmesinin nasıl sonuçları olabilir?
YPG, Suriye’de IŞİD’e karşı mücadele veren bir örgüt olarak görülüyor ve ABD, Rusya ve Batı tarafından destekleniyor. Türkiye’nin bu saldırıları karşında elbette Rusya ve ABD’nin bombardımanı bitirmesi yönündeki çağrıları sürecek ancak Türkiye, kurulacak bir masanın dışında kalma ihtimaline karşı saldırılarını sürdürecektir. Çünkü Suriye’de muhalifler geriledikçe Türkiye’nin masada kalma olasılığı kalmıyor.   ABD ısrarla IŞİD’e karşı mücadelede YGP’nin müttefiki olduğunu söyledi. Buna karşılık Sayın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ABD’ye ‘tarafınızı seçin’ dedi. ABD buna yanaşmıyor. Bir yandan YPG’yi desteklerken bir yandan Türkiye’ye YPG’yi kontrol edeceğini söylüyor. Salih Müslim, Cerablus harekatının hava desteği olmadan yapılamayacağını söyledi. ABD bir yandan YPG’yi desteklerken bir yandan da Türkiye’ye yanaşıyor. Bunu hiç unutmamak gerekiyor ki ABD küresel bir oyuncu.