Adana'da yaşayan işçilerle zamları konuştuk: Kaşıkla verip kürekle aldılar

Volkan PEKAL
Adana

İşçiler yeni yılla birlikte asgari ücrete yapılan zammın keyfini çıkaramadı bile. Daha zamlı ücret eline geçmeden temel harcamaları oluşturan gıda maddeleri, ulaşım, elektrik gibi kalemlere gelen zamlar yapılan artışı çoktan aldı. götürdü. Buna tepkili olan Adanalılar “Kaşıkla verdiler kürekle aldılar” diyor. Adanalı emekçiler. Kıdem tazminatının fona devredilmek istenmesine de tepkili.

EMEKLİLER HÂLÂ ÇALIŞIYOR

İlk durağımız Adana’nın tüm şantiyecileri, kaynakçılarının toplandığı Kaynakçılar kahvesi. Kaynakçıların yolu kimi zaman Rusya, Mısır gibi uzak ülkelere, kimi zaman 10-15 günlük şehir içi bir işe, kimi zaman başka şehirlere düşer. Gurbet, hayatlarının bir parçası olan kaynakçılar “Asgari ücretin üstünde çalışıyorum” dese de zamlar onları da etkilemiş. Şeker Kodaş, meslektaşlarının tabiri ile Şeker Dayı, 2003 yılında TEKEL’den emekli olmuş ama hâlâ çalışıyor; kahvenin müdavimlerinden. “Türkiye’de emeklilerin durumu mükemmel!” diye ironi yaparak sözlerine başlıyor. 2003’te emekli olduğu TEKEL’i özelleştirirken hükümetin “Devlet işçi çalıştırmaz” dediğini hatırlata Şeker Dayı, “Öyle ya devlet emeklileri boş boş oturtur. Pazara gidiyorsun geçen yıl aldığımız gıda maddeleri ile kıyaslıyoruz. Fişleri bile saklıyoruz. Fiyatların arttığını görüyoruz” dedi. Kimsenin sesinin çıkmadığından şikayetçi olan Şeker Dayı, şöyle devam etti: “Yesin de benim adamım yesin. Politika böyle yapılıyor. Ben 2003’te emekli oldum. İki çocuğumu üniversiteye kadar okuttum. Hâlâ çalışıyorum.”

Bir başka emekli olan Mustafa Akça da kaynakçılık işine devam ediyor. Emekli maaşına yapılan 100 lira zammı alamadan ceplerinden çıktığını dile getiren Akça, “Dolmuşa, pirince, bulgura zam geldi. Hiç zam yapmasalar daha iyiydi” dedi. Mehmet Özerten 2002 krizi dönemine göre daha iyi olduklarını söylese de şu talebi dile getirdi: “Yapılan zamlar geri alınırsa daha iyi olur.”

ZATEN 170 LİRAYDI, O DA GERİ ALINDI

Büyükşehir Belediyesinde taşeron işçi olarak çalışan Bekir Karabulut, harcama yaptıkları kalemlere yapılan zamla birlikte ücretlerine yapılan zammın hiçbir anlamı kalmadığını belirtti. Aile geçim indirimini çıkarınca yapılan zamla yeni asgari ücretin zaten 1170 lira olduğunu söyleyen Karabulut, “Otobüse 2.25 liraya bineceğiz, elektrik, su, gıda, tekele gelen zamlarla  maaşa gelen zammı geri almış oldu” dedi.

Kıdem tazminatının fona devredilmesi tartışması ile ilgili sorularımızı yanıtlayan Karabulut, “Kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı işçinin hakkıdır” dedi. Kıdem tazminatının fona devredilmesiyle işçinin hakkı olan paranın devletin kasasına konmuş olacağını ifade eden Karabulut, “Fon yapacaklarsa başka bir yerden karşılasınlar. Bu sistemin bize hiçbir faydası yok. Fondaki parayı nereye kullanacaklar belli değil” dedi.

SURİYELİLER ÜCRETLERİNİ TAM ALABİLMENİN PEŞİNDE

Yeni Metal Sanayi’de bir atölyede çalışan Yusuf isimli Suriyeli mülteciye asgari ücret artışını sorduğumuzda işini kaybetme kaygısı ile fotoğraf ve isim vermek istemedi. İşyerinde asgari ücret artışının konuşulduğunu bildiğini ifade eden Yusuf, artışın kendilerinin ücretini etkilemeyeceğini düşünüyor. Haftalık 200 liraya oğlu ile birlikte çalıştığı atölyede her hafta birinin 200 lirasının verildiğini, kalan 200 liranın “Yazıyorum” denilerek içerde tutulduğunu anlatan Yusuf, birçok Suriyeli mültecinin benzer şeyleri yaşadığını belirtiyor ve ekliyor “Türkiye’de her şey çok pahalı.”

ASGARİ ÜCRETLİ EVLENMEYE KORKUYOR

Son durağımız D 400 üzerinde işçilerin servis beklediği Akıncılar durağı. Kendisini işe götürecek aracı bekleyen İnşaat İşçisi Ramazan İdem, gelen zam için “Kaşıkla verip, kürekle almaya benziyor” dedi. Köyde oturduğu için bazı masraflardan kurtulduğunu söyleyen İdem, en çok ulaşım zammının kendisini etkilediğini belirterek “Bir yandan verirken diğer yandan almasınlar” dedi.
Mustafa Beyazkuş da emekli olduğu halde çalışanlardan. Yıllarca işçilik yaptıktan sonra eve ekmek götürmek için hâlâ çalıştığını ifade eden Beyazkuş, “Asgari ücretle çalışan evlenmeye bile korkuyor. Ev kirası mı versin, çocuğun masraflarını mı temin etsin. Asgari ücretle çalışanların alım gücünün Bangladeş’te çalışan işçiden farkı yok. Asgari ücretle çalışan açtır” diye konuştu.