Çocuklara ‘asker gibi düşünün’ dayatması!

Hasan AKBAŞ
Diyarbakır

Diyarbakır’ın Sur ilçesinde devam eden operasyonlarda görev yapan polis ve askere moral adı altında batıdaki çocuklara yazdırılan şiir ve mektuplar ile yaptırılan resimler Diyarbakır Emniyet Müdürlüğünde sergilendi. Kimi basın organlarında, kampanya ‘polis ve askerlere moral’ diye duyurulurken, Diyarbakır Valiliği ve Diyarbakır Emniyet Müdürlüğünün talebiyle okullara verilen talimat üzerine kampanyanın düzenlendiği iddia ediliyor. Çocukların asker üniforması giymiş ve silah kuşanmış şekilde kendilerini çizdiği resimlerin yer aldığı sergiyi Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Psikologu İlham Yılmaz ve Eğitim Sen Diyarbakır 1 No’lu Şube Eş Başkanı İkram Atabay’a sorduk.   

ÇOCUĞUN HAYALLERİ İSTİSMAR EDİLİYOR

Psikolog İlham Yılmaz, “Ben çocukların yaptıkları o resimlere göz attım. En çok dikkatimi çeken şey çocukların resimlerin üzerine askeri üniforma çizip, kendi yüzlerini eklemeleri oldu. Geçmişte çocukların bu tür bir çalışmaya alet edilmelerini hatırladım O zaman çocuklar kendi kanlarından bir bayrak yapıp Genelkurmay Başkanlığına göndermişti. Genelkurmayın yorumu ‘Biz böyle bir milletiz işte’ olmuştu. Bunu yadırgamayarak, teşvik ederek bir gurur tablosu olarak sunmuştu. Çocukların bu şekilde kan politikasıyla militarize edilerek,  kullanılması ve bu şekilde yetiştirilmesi yeni değil. Burada önemli bir husus var. Çocuğun öz iradesi, temiz hayalleri bu şekilde istismar ediliyor ve başka şekilde düşünmeye yönlendiriliyor” şeklinde konuştu. 

ÇOCUKLAR KULLANILIYOR

O yaştaki çocukların bu şekilde bir resim, şiir, mektup hazırlamasının mümkün olmadığını ifade eden Yılmaz, “Muhtemelen öğretmenleri ödev gibi sunarak yönlendiriyor. Tabii öğretmene de valilik vb. kurumlar talimat vererek yapılmasını istiyor. Yani çocuklar yönlendirilip bu malzemeleri çıkarmaları sağlanıyor. Tam da ‘Çocuklar öldürülmesin’ denen bir dönemde çocukların savaş destekçisi olarak kullanılması kabul edilemez” dedi. Çocuklar ölürken, bu ölümlere karşı barışı inşa etmek yerine küçük yaşta çocukları alet ederek bir kutuplaşma yaratıldığını dile getiren Yılmaz, “Savaş, kan gibi şeyler çocuk zihninde pekiştirilerek şimdiden bu ayrışmanın parçası haline getiriliyor. Bir çocuk bilinci daha o yaşta bu ayrıştırmayı tanımlayamaz. Çocuğun zihni militarize edilerek savaşı çizmesi dayatılıyor” dedi. 
Kampanya kapsamında gönderilen iki mektubu da okuduğunu söyleyen Yılmaz, “Bir mektupta çocuk şu cümleleri kuruyor; ‘Siz bu soğukta bizim için savaşıyorsunuz. Biz bunu empati kurarak anlıyoruz.’ Çocuğun empati kuracağı yer savaşan bir asker olmaz. Bu asker gibi yönlendirilmesinden kaynaklı. Algının yönlendirilmesi sonucu bunu kuruyor. Çocuğa savaş dense ve empati kurması istense muhtemelen oradaki kendi yaşındaki çocukları düşünür. Kendisini oraya konumlandırır. Bir asker gibi bakarsa askeri düşünmeye başlar” dedi. 

ÇOCUĞUN DAHİ ‘BARIŞ’ DEMESİNİ İSTEMİYORLAR

Savaşı sürdürenlerin çocuğu bile kullandığın belirten Yılmaz, “Bir örnek vereyim; Rojava Derneği bölgede bir kampanya başlattı. ‘Sokaklar çocukların oyun alanıdır’ şiarıyla yürüyen bu kampanya savaşın gölgesinde çocuğun eve kapanmaması ve silahın, savaşın travmasını yaşamaması için yapılıyor. O çalışmayı izledim ve orada çocuğun yaşam alanı ve yapması gerekeni, oyun oynamayı, temiz düşünmeyi teşvik ediyor. Ama buraya destek veren öğretmen veya ilgili kişiler devlet tarafından gözaltı ve soruşturmalara maruz kalıyor. O oyun alanı dağıtılmaya çalışılıyor. Bu kıyas neden önemli? Çünkü yapılmak istenen biraz da barış seslerinin duyulmasının önüne geçmek. Savaşı sürdürenler çocuğun dahi barış demesini istemiyor” dedi. 

SAVAŞIN İYİ BİR ŞEY OLMADIĞI ANLATILMALI

Ailelere, eğitimcilere ve tüm kamuoyuna görev düştüğünü söyleyen Yılmaz,  çocuğa savaşın iyi olmadığını daha çok anlatmak gerektiğini, zihninde barış temasını güçlendirmek gerektiğini söyledi. Yılmaz, “Çocukların savaşa alet edilmesine izin verilmemeli. Çocuğun savaş için kullanılmasının, gelecekte onun için olumsuzluklar doğuracağı unutulmamalı” dedi. 

‘ÇOCUKLARI ALET ETMEYİN’

Eğitim Sen Diyarbakır 1 No’lu Şube Eş Başkanı İkram Atabay, “Çocukların militarize edilerek savaşın bir parçası haline getirilmeleri, buna alet edilmeleri çok vahim bir durum. Bu savaş süreciyle toplumun duygusal bağları iyice zayıflatılıyor. Çocuk, yetişkin fark edilmeksizin bir duygu kırılması yaratılıyor. Halklar birbirine düşman ediliyor. Ama çocukların buna alet edilmesi çocukların geleceği açısından çok çok tehlikeli” şeklinde konuştu. Çocukların bir asker gibi yetiştirilmesini eleştiren Atabay, “Düşünün; çocuk zaten eğitime başladığı andan itibaren asker zihniyetiyle yetiştiriliyor ve üstüne bir de ‘Benim askerim, polisim düşmana karşı savaşıyor’ söylemleri eşliğinde moral vermesi isteniyor. Bu çok ciddi bir sorun. Sonuçları kısa vadede görülmekle birlikte uzun vadede de bir düşmanlık ve kutuplaşma çocuk bilincine entegre edilmiş oluyor. Çocuklar adeta savaşın tarafı olma zorunluluğu varmışçasına bu teori ile yetiştiriliyor. Bundan vazgeçilmelidir.  Çağrımız çocukların temiz duygularının savaşa alet edilmemesidir. Ailelere ve öğretmen arkadaşlarımıza da buna alet olmama çağrısında bulunuyorum” dedi.