Sözün ustası Tahsin Yücel’i kaybettik

Proust’tan Gide’ye, Baudelaire’e pek çok yazarı çevirileriyle bizimle tanıştıran Tahsin Yücel hayatını kaybetti. Yazar, eleştirmen ve bilim insanı Tahsin Yücel, 83 yaşında yaşama veda etti. Tahsin Yücel’in cenazesi  yarın öğle namazının ardından Şişli Camiinden kalkacak. Yeni Ayazağa Mezarlığı'nda toprağa verilecek.

Tüm yaşamını yazmaya, araştırmaya adamış Yücel'in öykü, roman, deneme, anlatı, inceleme, derleme alanında pek çok eseri bulunuyordu. Tahsin Yücel, deneme ve romanlarında toplumumuzu derinden okumuş bir bilim ve yazın insanı, eleştirmen kimliğiyle ülkemiz edebiyatında çok özel bir yere sahip.

Tahsin Yücel 1933 yılında Elbistan’da doğdu. Galatasaray Lisesi’ni ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Aynı bölümde uzun yıllar öğretim üyeliği yaptıktan sonra, 2000 yılında emekli oldu. Değişik alanlardaki çalışmalarıyla yazınımıza katkıda bulundu. Yazın araştırmalarına L’Imaginaire de Bernanos’la (1969) başladı. Bunu Figures et messages dans la Comédie humaine (1973), Eleştiri kuramları (2007) izledi.

Daha sonra Anlatı yerlemleri (1979), Dil devrimi ve sonuçları (1982), Yapısalcılık (1982) adlı araştırmalarını yayımladı. Yazın ve yaşam (1976), Yazının sınırları (1982), Tartışmalar (1993), Yazın, gene yazın (1995), Alıntılar (1997), Söylemlerin içinden (1999 Sedat Simavi Edebiyat Ödülü), Salaklık üstüne deneme (2000), Yüz ve söz (2003) ve Göstergeler’de (2006) adlı kitaplarında deneme ve eleştirilerini topladı.

Yücel roman ve öyküleriyle de günümüz Türk yazınında önemli bir yer edindi. Romanları: Mutfak Çıkmazı (1960), Vatandaş (1975), Peygamberin son beş günü (1992, Orhan Kemal roman ödülü), Bıyık söylencesi (1995), Yalan (2002, Yunus Nadi roman ödülü ve Ömer Asım Aksoy roman ödülü), Kumru ile Kumru (2005) ve Gökdelen (2006, Balkanika ödülü). Öykü kitapları Haney yaşamalı (1955, Sait Faik hikâye armağanı), Düşlerin ölümü (1958, Türk Dil kurumu öykü ödülü), Ben ve öteki (1983), Aykırı öyküler (1989), Komşular (1999, Dünya Kitap Yılın kitabı ödülü), Golyan devrimi (2008).

Tahsin Yücel Fransız yazınından çağdaş ve klasik yetmiş dolayında yapıtı çevirdi, kendisine 1984’te Azra Erhat Çeviri Yazını Üstün Hizmet ödülü, 2008’de Mersin Kenti Edebiyat Ödülü verildi.

‘O SES ARTIK BENİMDİR, BİR GÜN BİR YAZIMDA BİR İNSAN OLABİLİR’

İletişim Yayınlarından çıkan “Edebiyatçılarımız Ne Diyorlar” adlı kitapta Yücel yazın yaşamından şöyle bahsediyordu; Yaşadığım “hayatı” yazdığım enderdir, onu çok değiştiririm. Sadece “yaşadığımız” derseniz, olur. Bu daha geniş bir kavram. O zaman yaşadığım hayatta, gördüklerim, işittiklerim, okuduklarım, öğrendiklerim, düşündüklerim, duyduklarım, kurduklarım da girer işin içine. Bu birlikten, benlikten doğar yazılarım. Bazen küçük bir şey, bir parça bu birlikte bir bütün olur, bu bütün de aslından alabildiğine uzaklaşabilir. İki üç ay önce çok güzel bir ses dinledim, mesela küçük bir şarkı ne kadar sürerse o kadar sürdü, bir daha dinlemedim, dinleyemeyeceğim de. Ama bana çok etkidi, unutamadım. O ses artık benimdir, yaşadığım bir şeydir, bir gün o ses bir yazımda bir insan olabilir. Sözün kısası en çok iş kafama, aklıma, duygularıma düşer. Bir de çok çalışırım."

DÜŞÜNEREK YAZAN HERKESTE EMEĞİ VAR

Ahmet Ümit: Tahsin Yücel hakka yürüdü. Artık eserleriyle yaşayacak...
B. Nihan Eren: Yalan... Ne güzel romandı. Ve o çevirdi diye okuyabildik pek çok şeyi.. Başımız sağ olsun. 
Rengin Arslan: Bir Fransız yazar okuduysanız Türkçesi muhtemelen kunduracının oğlu Tahsin Yücel’indir. O göçmüş.
C. Hakkı Zariç: Gökdelen’lere karşı direnmenin ve ısrar etmenin erdemiyle, saygıyla...
Aysenil Samlioglu: Yolu açık,mekanı aydınlık olsun, bizlere kattığı her şey adına şükranla...
Asuman Susam: Hakkı ödenemeyeceklerden biri. düşünen, yazan, düşünerek yazan herkeste emeği var.
Aziz Çetin: “Önce söz vardı” ve sonrasında insanlar hep ölüyorlardı.
başımız sağolsun...
F.C. feridunc: Çevirilerinizle çok yollar bulduk kendimize... Çok şey öğrendik sizden... Minnettarız...
Murat Meriç: Ortaokulda babamın kitaplığında bulduğum "Anadolu Masalları"na bayılmıştım. O küçük mavi kitap benim için çok özeldir.
Hayal Tamircileri: Bir güzel insan, bir söz ustası Yazar, Çevirmen Prof. Dr. TahsinYücel  sonsuz yolculuğuna çıktı.
Engin Karaman: Tahsin Yücel’i Gökdelen’le tanımıştım. Distopya diye okuduk, çoğu gerçek oldu. Değerli bir ismi daha kaybettik.  (KÜLTÜR SERVİSİ)