ABD, Rusya, Çin, Fransa ve AB’den İran ve Suuidi Arabistan’a itidal çağrısı

Suudi Arabistan'ın aralarında Şii din adamı Ayetullah Nemr Bakır en-Nemr'in de bulunduğu 47 kişiyi idam etmesinin oluşturduğu tepki devam ediyor. Tahran'daki Suudi Büyükelçiliği'ne yönelik saldırılardan sonra Suudi Arabistan'ın İran ile diplomatik ilişkilerini kesmesi üzerine ABD, Rusya, Çin, Fransa ve AB’den itidal çağrısı geldi

Konuyla ilgili olarak Cumartesi günü ABD Dışişleri Bakanlığı Suudi Arabistan'ı insan haklarına saygı duymaya ve korumaya çağırarak adil ve daha açık bir yargılama sisteminin öneminden bahsetmişti.

Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, "Şii din adamı ve aktivist Ayetullah Nemr Bakır en-Nemr'ın idamının bölgedeki birlik olunmasına ihtiyaç duyulan günlerde mezhep çatışmalarını şiddetlendirmesinden çekiniyoruz." denilmişti.

Dışişleri Bakanlığı sözcüsü John Kirby Pazar günü yaptığı açıklamada da, "Biz diplomatik ilişkilerin ve direk konuşmanın farklılıkların giderilmesinde önemli olduğunu düşünüyoruz. Bölgedeki ülkelerin liderlerine tansiyonun düşürülmesi için gerekli adımları atmaları çağrısında bulunuyoruz" dedi.

Washington Post'a konuşan ve adını açıklamayan bir yetkili ise Suudi Arabistan'ın tehlikeli bir oyun oynadığını ve IŞİD'e karşı yürütülen operasyon ve Suriye'de iç çatışmaların önlenmesi için uğraşılan günlerde bu idamların tüm süreci tehlikeye soktuğunu belirtti.

Suudi Arabistan ise İran'ın teröristleri desteklediğini ve ABD'nin bu durumlara sessiz kaldığını iddia ederek, kendilerinin artık bu durumlara müdahale edeceklerini ve bölgede İran'ın etkisini artırmasına izin vermeyeceklerini belirtti.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adel al-Jubeir Pazar günü yaptığı açıklamada, "İran'ın bizim ülkemizde ya da müttefiklerimizin topraklarında terör hücreleri yerleştirmesine ve kurmasına izin vermeyeceğiz" dedi.

AB: TÜM BÖLGESEL GÜÇLER SORUMLU DAVRANMALI

Avrupa Birliği, Suudi Arabistan ve İran'a bölgedeki şiddeti besleyecek her türlü eylemden kaçınmaları çağrısı yaptı.

AB Komisyonu Sözcüsü Catherine Ray, "Çok çalkantılı bir durumun devam ettiği bu ortamda tüm bölgesel güçleri sorumlu davranmaya davet ediyoruz." dedi.

AB'nin tüm taraflarla yakın temasları sürdürdüğünü belirten Ray, gelişmeleri yakından takip ettiklerini dile getirdi.

AB sözcüsü, bu gerginliğin devam eden Suriye görüşmelerine yansımamasını da diledi.

RUSYA’DAN İRAN VE SUUDİ ARABİSTAN AÇIKLAMASI: ARABULUCULUĞA HAZIRIZ

Rusya, İran ve Suudi Arabistan arasında artan gerilimin düşürülmesi gerektiğini belirterek, iki ülke arasında Moskova’nın arabuluculuk yapabileceğini bildirdi. Rus Interfax ajansına konuşan Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkili, Suudi Arabistan'ın Şii din adamı Ayetullah Nemr en-Bakır Nemr'i idam etmesinin ardından iki ülke arasında bir anda yükselen tansiyonun sonlandırılması için arabulucu olabileceklerini söyledi.

Rus yetkili, “Yakın ilişkilere sahip olduğumuz ve önemli bölgesel güç olan iki ülke, Suudi Arabistan ve İran arasında böyle bir gerilimin yaşanmasından üzüntü duyuyoruz. Biz her zaman İslam dünyası içinde karşılıklı anlayıştan yana olduk.” dedi.

İlişkilerini normalleştirmeleri için iki ülkeye de yardım etmeye hazır olduklarını belirten yetkili, “Her zaman Tahran ve Riyad’ın yakın bağlar kurmasından yana olduk. Ve eğer iki tarafın da ihtiyacı olması halinde arabulucu olabileceğimizi teyit ettik. Bunu yapmaktan çok memnun oluruz.” diye konuştu. 

Öte yandan aynı yetkili, iki ülke arasındaki gerilimin Suriye’de çözüm için kurulan Viyana Grubu’nun çalışmalarını etkilememesini umduklarını kaydetti. Rus yetkili, “Suriye’de bir çözüm süreci için İran ve Suudi Arabistan’ın uluslararası bir grup içinde çalışmaya başlamış olmalarından memnunuz. Bu bizim ve Amerika’nın bir çözüm sürecine dışarıdan destek verebilmek için bir mekanizma oluşturabilme çabaları sayesinde oldu. Bu mekanizmanın çalışmaya devam etmesini umuyoruz. Özellikle Ocak ayı sonunda Cenevre’de yapılacak toplantı ile Suriye’de taraflar arasındaki görüşmeler konusunda çok kritik bir döneme giriyoruz.” ifadelerini kullandı.

Riyad ile Tahran arasındaki ilişkiler, Suudi Arabistan'ın Ayetullah Nemr en-Bakır Nemr'i idam etmesinin ardından gerilmişti. Bunun ardından Suudi Arabistan'ın İran'daki diplomatik temsilciliklerine saldırılması üzerine Riyad, Tahran'la diplomatik ilişkileri kesme kararı almıştı.

ÇİN’DEN İRAN VE SUUDİ ARABİSTAN’A İTİDAL ÇAĞRISI

Çin, idamların ardından diplomatik ilişkileri kesilen İran ve Suudi Arabistan’a itidal çağrısı yaptı.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunying başkent Pekin'de düzenlenen olağan basın toplantısındaki konuşmasında, iki ülkenin soğukkanlı ve temkinli davranıp, anlaşmazlıkları diyalog ve istişare yoluyla çözmeleri gerektiğini vurguladı.

Suudi Arabistan, kendi vatandaşı Şii din adamı Ayetullah Nemr Bakır en-Nemr'in de aralarında bulunduğu 47 kişiyi idam etmesinin ardından İran’daki Suud Büyükelçiliği ile Meşhed’deki Konsolosluk binası ateşe verilmişti. Bunun üzerine Riyad yönetimi Tahran ile diplomatik ilişkilerini dün kestiğini duyurmuştu.

Sözcü Hua, olayla ilgili gelişmeleri yakından takip ettiklerini ve ilgili olayın bölgedeki gerginliği tırmandırmasından endişe duyulduğunu dile getirdi. Konuşmasında Hua, "İlgili tarafların terörle mücadelede koordinasyonu güçlendirmeleri ve ortak bir güç oluşturmaları gerekir. Diplomatlar ve dış temsilciliklerin güvenliğinin ve onurunun korunması gerekir." dedi ve ilgili tarafların mevcut anlaşmazlıklara gerçekçi yaklaşmaları çağrısı yaptı.

Çinli sözcü ayrıca, bölge barışı ve istikrarının korunması için ortak çaba harcanması gerektiğine de vurgu yaptı.

FRANSA'DAN İRAN VE SUUDİ ARABİSTAN'A ÇAĞRI

Fransa hükümeti, Tahran ve Riyad'a aralarındaki gerginliği düşürmeleri çağrısında bulundu.

Hükümet Sözcüsü Stephane Le Foll, "Suudi Arabistan ve İran arasında yaşananlarla ilgili teyakkuzda olmalıyız. Fransa, her iki tarafa gerginliği düşürme çağrısı yapıyor." dedi.

Suudi Arabistan'ın ülkedeki Şii din adamlarından Ayetullah Nimr'i idam etmesinden sonra İran'daki Suudi temsilcilikleri ateşe verilmiş ve Riyad da Tahran'la diplomatik ilişkileri kesmişti. (DIŞ HABERLER)