Somalı madenciler: Tazminatlar ödensin, işsizlik giderilsin

Emine UYAR
Manisa

Dünya Madenciler Günü dolayısıyla Soma’da sabah maden işçilerinin servis duraklarına giderek, Madenciler Günü’ne ilişkin düşüncelerini, yaşanan katliamın ardından bir şeylerin değişip değişmediğini sorduk.   

Gün aydınlanmadan yollara düşen işçiler, 301 madencinin ölümünün ardından madenlerde göreceli de olsa iyileştirmelere gidildiğini anlatırken bazıları bu değişikliklerin göstermelik olduğunu belirtti. İşçilerin eğitimine hâlâ yeterince önem verilmediğini vurgulayan işçiler, işçilerin çok büyük bir kısmının zoraki olarak madenlerde çalıştığını, kendilerinin de Avrupa’daki madenciler gibi işlerini severek yapmak istediklerini dile getirdiler. İşçiler ödenmeyen tazminatlar ve Soma’daki işsizlik sorununun da bir an önce çözülmesi gerektiğini vurguladı.         

Gündüz vardiyası için hava henüz aydınlanmadan evlerinden çıkan madenciler 06.30 sularında gelen servislerine binmeden önce kısa süre için de olsa sohbet etme imkânı bulduk. İşçilerin bir bölümü madenciler gününden haberdar olmadığını söyledi. Somalı madenciler bütün madencilerin gününü kutladı. Yaptıkları işin zor olduğunu vurgulayan madenciler, tahkimatların kazadan sonra daha güvenli yapılmaya başlandığını söyledi.

‘SOMA’DA BİR DÜNYA İŞSİZ VAR’

İşçilerin önemle vurguladıkları bir konu da tazminatların ödenmemesi oldu.  Kendisi henüz yeni işe girmiş olan bir işçi, “Tazminatları ödeyeceğiz dediler, şu ana kadar haber yok. Bizim bu sendikanın demesine göre 24 taksite bölmüşler, bir bardak çay parası. Bu meselenin çözülmesi lazım” dedi. Bakanların televizyonlarda ‘Soma’da işsiz kalmadı’ dediğini anlatan işçi, “Soma’da bir dünya işsiz var. Eynez ocağı açılacak diyorlar. İş güvenliği iş sağlığı sağlansın, açılsın herkes çalışsın. Daha işe giremeyen bir dünya arkadaşımız var” dedi.

Kaza öncesi ve sonrası ocaklarda fark olup olmadığını sorduğumuz işçi, “Fark var. Şu anda ocaklar daha iyi. Eynez’de ne değişti bilmiyorum. Eskiden önem yoktu, şimdi önem var. İşçiye olsun, işyerine olsun. Eynez de öyle olsun. Orada 301 arkadaşımızı kaybettik. Bir daha böyle bir şey yaşanmasın” dedi. İşçiler “Keşke bu önlemler arkadaşlarımızı kaybetmeden önce alınsaydı” diye de ekledi.  

‘İSTEYEREK ÇALIŞAN YÜZDE 5’İ GEÇMEZ’

Başka bir madenci, işini isteyerek yapmadığını ifade ederek, “Ama 10 seneden beri de çalışıyorum. Yüzde 5’lik bir dilim belki isteyerek çalışıyordur. Bu bizim ülkemizde böyle sanırım, dünyada böyle midir bilmiyorum. Dünyadaki çalışma şartlarını görmek lazım. Bizim madenlerimize diğer ülkelerden gelen madenciler var, İngiltere’den olsun, Almanya’dan,  Polonya’dan olsun… Onlara bakıyorum, daha azimli, daha istekliler. Ya onların ülkesinde farklı bir sistem var. Ya da bizim ülkemizde garip bir sistem var. İnşallah onların çalışma azmiyle biz de çalışırız bir gün. Benim çalıştığım maden nispeten iyi ama başka madenlerde de çalıştım, şartlarımız gerçekten çok kötü” dedi.

‘GÖSTERMELİK TEDBİRLER ALINDI’

Madenden yeni emekli olan bir işçi de, madencilerin eğitiminin çok eksik kaldığını ifade ederek, “Çalıştığımız süre boyunca kimse bize, ‘neler yaşıyorsun, ne gibi sıkıntılar çekiyorsun’ diye sormadı. Maalesef Türkiye’de bir şeylere ilgi olması için illa can kaybı olması gerekiyor” dedi.

Kazadan sonra madenlerde bazı değişiklikler olduğunu, yolların daha rahat geçilebildiğini,  insanlara biraz daha değer verildiğini belirten emekli işçi, “Yanmayan bantlar kondu. Yanıyorsa onlara yangın hortumları döşendi” dedi.

Kamuda ve yer üstünde çalışan bir başka işçi ise, “Bana göre bir şey değişmedi. Göstermelik tedbirler alındı. Yer üstünün de kendine göre riskleri var. Çok eski araçlarla çalışılıyor, kaza riski var” dedi.