NATO ‘Hibrid savaş’a hazır

Yücel ÖZDEMİR
Köln

Rusya ile NATO arasında özellikle Ukrayna ve Kırım üzerinde yükselen gerilime yeni halkalar eklenmeye devam ediyor. Suriye’nin NATO üyesi ülkeler ve müttefikleri tarafından işgal edilmesi yönünde başlatılan sürecin başarısızlıkla sonuçlanmasıyla birlikte, Batı’lı güçlerin en etkili bu savaş örgütünün sürece nasıl müdahil olacağı sıkça dile getiriliyor. Batılı güçler, NATO’nun Suriye’de sürece dahil olması için değişik stratejiler üzerinde çalışmaya devam ediyorlar.
Pazartesi günü Brüksel’deki NATO merkezinde başlayan ve dün sona eren üye ülkelerin Dışişleri Bakanları toplantısında Rusya ile gerilimin tırmandırılması yönünde bir dizi kararlar alındı. Ukrayna üzerinden özellikle Baltık ülkelerinin olduğu bölgeye yoğun bir askeri yığınak yapan NATO, bu çerçevede bir süredir gündeme getirdiği “Hibrid/Hybrid savaş” stratejisini karar altına aldı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg tarafından açıklanan “Hibrid savaş stratejisi”ne göre, NATO üyesi ülkelere karşı askeri olmayan yöntemlerle yürütülen çalışmalar da savaş kategorisine konuluyor. Bu çerçevede propaganda, desinformasyon, ekonomik baskı, sanal saldırılar ve bir ülke adına vekaleten savaşan güçler de savaş gerekçesi yapılabiliyor. Kavram ilk olarak Ukrayna ile Rusya arasında yaşanan gerilim sırasında, Ukrayna’daki Rusya yanlısı güçlerin saflarında Rus ordusuna mensup kişilerin rütbelerine sökerek savaştığı ileri sürüldüğü sırada ortaya atılmıştı.
Stoltenberg tarafından ayrıntıları açıklanmayan Hibrid savaş stratejisini üç ayak üzerinden oluştuğu ifade ediyor. Değişik ajanslar tarafından dün geçilen haberlerde bu ayaklar ön hazırlık, korkutma ve savunma biçiminde ifade edildi. Bu çerçevede hedef seçilen güçlere karşı acil müdahale güçlerinin hızlı bir şekilde harekete geçmesi öngörülüyor.
Plan gereğinde bir ülke ile yakın iş birliği içinde olan grupların bir NATO üyesine saldırması durumunda NATO’nun devreye girmesi de öngörülüyor. Stratejinin asıl olarak Rusya’nın etki alanını sınırlandırmak için hazırlandığı biliniyor.

İNCİRLİK, NATO’NUN ASKERİ YIĞINAĞINA DÖNÜŞÜYOR
NATO toplantısında Türkiye’ye “Rusya’nın tehditlerine” karşı hava desteği verilmesi kararı da alındı. Genel Sekreter Stoltenberg, Türkiye’ye desteğin çok önceden, bölgenin istikrarsızlığı nedeniyle verildiğini belirterek, somut planlamanın önümüzdeki hafta içinde yapılacağını söyledi. Bu çerçevede, İngiltere, İncirlik Hava Üssü’ne savaş uçakları göndereceğini açıkladı. Almanya’nın göndereceği keşif uçaklarının da İncirlik’e yerleştirileceği gözününde bulundurulduğunda, bölgenin hızla askeri yığınağa dönüştüğü görülüyor.
NATO’nun desteği çerçevesinde başka hangi bölgeye askeri güç gönderileceği ise belirsizliğini koruyor. Almanya’nın yanı sıra Danimarka’nın da bir donanma gemisi Akdeniz’e göndermesi planlanıyor. ABD ise ikili anlaşmalar gereğince bölgede daha önce savaş uçakları yerleştirmişti. Stoltenberg, diğer üye ülkeleri de Türkiye’ye askeri güç gönderme çağrısında bulundu.

KARADAĞ’A ÜYELİK TEKLİFİ
NATO, “Hibrid savaş” stratejisi kararı aldığı toplantıda ayrıca Rusya ile tansiyonu yükseltecek yeni bir hamle yaptı. Balkanların küçük ülkesi Karadağ’ı 29. üye olarak NATO’ya davet etti. NATO’nun özgür ve barışçıl bir Avrupa arzuladığını söyleyen Stoltenberg, bu çerçevede Karadağ’ı üye olarak göstermek istediklerini söyledi. 680 bin nüfusuyla Balkanların en küçük ülkelerinden biri olan Karadağ’ın Dışişleri Bakanı Igor Lukic, kararı “Bugün bizim ülkemiz için çok önemli bir gün” diye karşıladı.
Ancak, Rusya beklendiği gibi NATO’nun kararına sert tepki gösterdi. Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Karadağ’ın NATO’ya üye yapılmasının yeni bir çatışma alanı yaratma anlamına geleceğini söyledi. Rusya, Karadağ’ın NATO’ya üye olması durumunda bu ülkeyle bütün ilişkilerini keseceği tehdidinde de bulundu.
Kararla birlikte Karadağ’da Batı yanlılarıyla Rusya yanlıları arasındaki çekişmenin sertleşmesi bekleniyor. Rusya yanlıları eylül ayında Batı yanlısı hükümeti düşürmek için parlamento seçimlerini boykot etmişti. Hükümetin NATO üyeliğine planına karşı çıkan muhalefet ayrıca ekim ayında ülke genelinde protesto gösterileri düzenlemişti. Karadag, 2006’ta Sırbistan’dan ayrılmıştı. Balkan ülkeleri Arnavutluk ve Hırvatistan 2009’da NATO’ya üye yapılmıştı.