22 Kasım 2015 05:38

Söz verip de tutmayanların zirvesi: G20!

Paylaş

Menekşe KIZILDERE

Bu yazıyı G20 Antalya zirvesi sırasında, basın merkezinden yazıyorum. Dünyanın gelişmiş ya da gelişmekte olan 20 ülkesinin liderleri ve iş dünyası, emek, sivil toplum, düşünce kuruluşları, cinsiyet çalışmaları yapan kuruluşların liderleri tam da şu anda kendi gündemlerindeki dünyanın geri kalanını bağlayacak konular üzerinde görüşmeler, tartışmalar yürütüyor. G20 liderleri tarafından bu görüşmelerin sonuçları ne kadar dikkate alınır, karar olarak ne kadarı çıkar bilinmez. G20 zaten, eğer o sene şansımız yaver giderse, toplum tarafından her alanda eşitlik ve adalet adına itelenen fikirleri karar olarak almakla ve bunları hiçbir şekilde hayata geçirmemekle meşhur. Söz verip de tutmayanların zirvesi; G20!

2009 yılında karbon temelli ekonomiyi desteklememe sözü alıp, ardından kömürle ilgili teşvikleri çılgınca arttıran ülkelerin olduğu bir topluluk G20. Dolayısı ile karar alıcılar tarafından yönetişim mekanizmalarında tüm halkları bağlayan kararların nasıl alındığının toplu bir resmi bu. Doğa koruma, toplumsal cinsiyet eşitliği, gelir adaleti, iklim değişikliği ile mücadele gibi konular G20 ülkelerinin vitrinlerinde çok güzel duran ama sadece vitrinlerinde duran konular. Hatta buna artık mülteciler konusu da eklendi. Herkes ama herkes, iş dünyasından, hükümet temsilcilerine, sivil topluma fosil kaynaklı üretimden kademeli olarak vazgeçilmesi konusunda, kadın hak ve özgürlüklerinin iyileştirilmesi konusunda, yoksullukla mücadele konusunda, mülteciler için eğitim ve istihdam konusunda hemfikir. Zirve sırasında Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD Başkanı Obama, Rusya Devlet Başkanı Putin ve diğer liderler bu konularda çarpıcı beyanlarda bulundu. Erdoğan’ın konuşmasından sonra şöyle iki saniyeliğine ümitleniyordu bile insan. Bizi adeta bir baba şefkati ile selamlayıp gitti. Ardından Obama tüm sempatikliği ile kocaman gülümseyip el sallayıp gitti. Sonra elimizdeki G20 Liderler Bildirgesi 2015’e bir baktık ve gördük ki; büyük umutlar başka zirvelere kaldı. İşte o an kandırılmışlık hissi ile uzay boşluğunda asılı kaldığımız andı. Ama o şefkat dolu bakış, o kocaman gülüş ama… Tam da o an barış için direnen halkları hatırladım. Politikacılar karşısında çoğunluk olan bizler naifiz, acılarına rağmen yapıcı olanlar ise güçlü. 

İKLİMSİZ SOSYAL POLİTİKA

15 Kasım günü G20 liderleri 13.30 iklim değişikliği konulu bir öğlen yemeğinde buluştu. G20’nin vitrin konularından iklim değişikliği masaya yatırıldığına göre çok cesur sonuçlar çıkabilir beklentisi oluştu hali ile. Fakat hiç böyle bir beklenti içine girmeyelim. Sadece Türkiye değil, G20’nin birçok gelişmekte olan bileşeni, özellikle fosil temelli enerji yatırımlarından kademeli olarak vazgeçme konusunda kelimenin tam anlamıyla gönülsüz. Hatta Türkiye’nin bile birçok ülkeye göre bu konuda daha istekli olduğunu gördük. Bütün hükümetler kendi sivil toplumlarının lobicilerine zaten hep aynı yalanı söyler ya; aslında biz çok istiyoruz ama diğerleri işte… G20 Liderler Bildirgesi 2015’in tam üç kez değişmiş taslakları geldi elimize. Bu taslaklarda tek değişen paragraf 24.madde idi; bilinen adıyla iklim değişikliği paragrafı.İklim değişikliği konusunda bu kadar düşünecek ne var peki? Oysa temel talepler belli süper özetle şöyle; fosilden vazgeç, mega proje yapma, enerji talep etme tasarruf planı yap, enerjiyi herkes için ulaşılabilir kıl, bunun için de enerjide doğasına uygun lokal yenilenebilir çözümlere git, karbon salınımını azalt mümkünse durdur yoksa 2 derece uğruna felakette gidiyoruz, karbon temelli üretimden vazgeç çünkü ekmek çarpsın ki bu mümkün, gelecek kuşaklardan ve doğadan çalma ve adaletli ol, iklim değişikliğinin vurduğu garibanlara borç verme onlara borcun var onu öde, emekten, varlık kullanımına, üretime kadar iklim değişikliği ile mücadeleyi sosyo-ekonomik bir politika yap yoksa zaten ekonomide bu gidiş gidiş değil, sosyal politikan varsa şayet lütfen oraya da iklimi de ekleyiver bu kadar net. 

‘LAF DEĞİL EYLEM’

G20’nin COP21’e katılacak diğer Galaksilerdeki uzaylı dostlara çağrısı; İlginçtir BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi, İklim Değişikliği Konferansı’nın 160 ülkeden oluşan tarafları vardır. Bunların 7’si gelişmiş, 20’si gelişmiş ve gelişmekte olanlardır. Gelişmişler (G7) bu yıl biz artık karbon temelli üretimden vazgeçiyoruz diye karar aldı. G20’nin ise bu kararı kendi dinamikleri uyarınca güçlendirmesi gerekirdi ama nedense sanki bu 160 taraf kendilerinin de içinde bulunduğu ve G20 olarak öncülük etmesi gerektiği ülkeler değilmiş ve başka galaksilerden gelen alakasız dostlarmışçasına hukuksal bağlayıcılığı olan samimi kararlar oradan çıksın diye karar aldı. Bu algoritmada yukardan aşağı akışta bir karar alıp aşağıdakine örnek olma problemi var demek ki. Bu algoritma tam ortada bozulduğuna göre dağılabiliriz arkadaşlar… Buna halk dilinde G20 mızıkçılık yaptı denir. Ama kendi adıma, iklim değişikliğinin varlığını kabul etmeleri beni, baya şaşırttı! Hatta 2 derecelik total sıcaklık artışının bizi felaketlere götüreceğini bile yazmışlar. Vay be! Bir de ödevini yapmış çalışkan ve ispiyoncu öğrenciler gibi iklim değişikliği ulusal niyet katkılarını (INDC) vermeyen ülkeleri de şikâyet etmişler; örtmenim sınıfta INDC vermeyen arkaaşlar var! Benim için G20 Antalya Liderler Bildirgesi 24. Maddesinin okunmasına gerek kalmadığı an “Eylemlerimiz büyüme ve sürdürülebilir kalkınmayı destekleyecektir.” cümlesidir. Bu cümle çelişkili kadim bir yalandır ve temcit pilavıdır. Ama dost uzaylılar, İklim değişikliği ile mücadele ederken hala eskisi gibi büyüyemez ve kalkınamayız. Başta bunlara bi’ el atmak gerekir. Geçmişten deneyimlerimizle diyebiliriz ki bu Aralıkta Paris’te bir Erdal Bakkal tavrı ile ama bize böyle bir bilgi gelmedi, deyip, iklim değişikliği ile mücadelede hukuksal bağlayıcılığı ve yaptırımları olan net kararlar alınmazsa naif bir şekilde uzay boşluğunda asılı kalmayalım. İklim İçin Kampanyası’nın İstanbul İklim Forumunda dediği gibi; Gerçek liderler biziz. Artık laf değil eylem istiyoruz. Denizler yükseliyorsa, biz de yükseliyoruz! 

ÖNCEKİ HABER

Stendhal üzerinden aşka bakmak

SONRAKİ HABER

G20, RES ve enerji

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...