Kırklareli ve Bursa Şişecam işçileri işçi kıyımını değerlendirdi:Sonu gelmeyen kıyımların habercisi

Vedat YALVAÇ
İstanbul

Mersin’de Şişecam’a bağlı Paşabahçe, Anadolu Cam ve Trakya Cam’da fırın kapatma gerekçesiyle yaşanan işten atmalar, diğer illerde Şişecam’a bağlı fabrikalarda çalışan işçiler arasında da kaygıya neden oldu. Sendikaları Kristal-İş’in Mersin’de yaşanan işten atmalara karşı gerekli mücadeleyi vermediğini düşünen Kırklareli ve Bursa Şişecam işçileri, bu işten atmaların tüm fabrikalarda yaşanacağına dikkat çekti. İşçiler, birleşerek mücadele verilmemesi halinde kıyımların da sonunun gelmeyeceğini dile getirdi. 
Trakya’da sendikacıların işten atılacakların listelerini konuşmaya başladığını belirten Kırklareli Trakya Cam işçisi, “Burada da listeler havada uçuşuyor. Trakya Cam’da 58 kişilik bir liste var. Kırklareli Cam’da 49, Otocam da 32 kişi. Listelerde duyduğumuz isimler genellikle muhalif işçiler” dedi. 

Şişecam patronunun saat ücreti yüksek işçileri çıkartıp düşük ücretli işçi alarak ücret ortalamasını düşürmeyi hedeflediğini söyleyen Kırklareli Otocam işçisi, Mersin’de yaşanan işten atmanın sonu gelmeyen işçi kıyımların önünü açacağını ifade etti. Grev zamanı işten atılan Bursa Andolu Cam İşçisi Tamer Balcı da Şişecam patronu sürecin kendilerinin işten atılmasıyla başladığını söyledi. İşçileri korkutmak için böyle bir sürecin yaşandığını belirten Balcı, “Gelinen nokta fırın kapatma, işlerin durgunluğu gibi gerekçelerle onlarca arkadaşımız kapı önüne koyuluyor. 120-130 kişiyle çıkılan pazarlıklar 50-60 işçinin çıkarılmasıyla anlaşılıyor. Bunun kadar saçma bir durum olamaz. Bu gerekçenin samimi olmadığını düşünüyorum. Eğer 120 kişi çıkarılması gerekiyorsa daralma varsa bu sayının altına düşürülmemesi gerekiyor. Bu sayı neye göre, nasıl belirlendi” diye konuştu.  Emekli olanların ve teknisyen olanların yerine bugüne kadar işçi alınmadığını belirten Balcı, “O fabrikalarda çalışan işçiler şimdiye kadar 2-3 işçinin işini tek başına yaparken güzeldi, bir sorun yoktu. Şimdi mi sorun oldu?” dedi

Grev sürecinde yaşanan işten atmalara gerekli tepkinin gösterilmediğini de söyleyen Balcı, Şişecam patronunun bundan cesaret aldığını dile getirdi.

'SENDİKA PATRONLA DANIŞIKLI DÖVÜŞ HALİNDE'

Yaşananlarda Kristal-İş Sendikası yöneticilerinin işverenle uzlaşma tutumunun belirleyici olduğunu söyleyen işçiler, yöneticileri bu tutumdan bir an önce vazgeçmeye çağırıyor. “Sendikanın tutumunu, işverenle anlaşmalı, işçinin hakkını gözetmeyen, maddelerini tanımayan, sendikal bürokrasinin batağına batmış bir tutum” olarak tarif eden Otocam işçisi, Sendikanın, bu süreçte Şişecam patronu ile danışıklı dövüş halinde olduğunu belirti. Genel Merkez Yöneticilerinin herhangi bir tutum almaması nedeniyle Mersin’deki işçilerin kendi inisiyatifleriyle direnişe geçtiğini belirten Bursa Şişecam işçisi, “Sendika ile işverenin kol kola girip, ahbap çavuş ilişkisi ile daralmayı bahane ederek genel merkeze muhalif olan işçileri işten attılar. Bundan hem işveren hem de sendika genel merkezi kârlı çıkmış oldu” diye konuştu.

10 yıllık çalışma zarfı içerisinde gerek sendikanın çeşitli organlarında yer alarak,  gerekse işçi olarak her türlü eylemin arkasında durduğunu söyleyen Balcı ise “Sendika önümüze ne koyduysa arkasından gittik. Ancak bunlara rağmen sendikanın tutumu buna tezat. Biz bu kadar mücadele ederken sendikanın bize hangi zamanlarda destek olacağı açık herhalde. Bizim sıkıntı yaşadığımız dönemlerde destek olması gerekiyor. Biz dava süreci noktasına geldiğimiz de zaten sonuç belli. İşe iadeyi kazanıyorsun, işveren almıyor. Süreç böylece kapanıyor. Bunu dava sürecine bırakmak kadar pasif bir davranış olamaz. Sendikanın en son yapacağı şey olmalı bu” dedi. Grevin yasaklanmasının ardından arabulucu ile yapılan görüşmede ilk olarak grev sürecinde işten atılanlar işçilerin geri alınmasının konulacağının söylendiğini hatırlatan Balcı, şöyle devam etti: “En son gelinen dava bitsin görüşürüz oldu. Daha sonra işverenle aramızda diyalog yok denildi. İşveren zaten diyalog olmasını istemediği için böyle şeyler yapıyor. İşverenin adım atmasını beklemek sendikacılık değil ki. Bu Türk Metal oluyor.”

'GELENEĞİMİZE YAKIŞIR BİR TUTUM ALMAMIZ GEREKİR'

İşçilerin kendi arasındaki ayrılıklardan sıyrılarak cam işçisinin geleneğine yakışır bir tutum alması gerektiğini düşünen Otocam işçisi, “Patrona ve sendikal bürokrasiye karşı  mücadele etmek için birleşmeliyiz” dedi. Patronla anlaşarak hiçbir hakkın alınmadığına dikkat çeken Balcı da şöyle devam etti: “Ben hiç kimseden duymadım, hiçbir yerde okumadım. Ne zaman işçi ayağa kalkar, ne zaman işçi mücadele ederse haklarını almıştır. Bence birlik olunmalı. Muhalefet iktidar ayrışmasına girmeden birlik olunarak kendi bölgelerinde, daha sonra diğer bölgelerde de onlara destek olarak bu işten ancak bu şekilde sıyrılabilir.” Şişecam’ın dediğim dedik bir yönetime sahip olduğunu belirten Tamer Balcı, “Ben yaparım siz de gidin davalarla uğraşın. Yasalar biliyorsun ki hep işverenden yanasın. Çok eksiğimiz var. Küçük Türkiye diyorum ben fabrikalar için. Güç tarafında yer alınıyor. Aman bana bir şey olmasın ama sessiz geçireyim. Bak Tamer neler yaşadı. Görüyorsun Mersin muhalif oldu, neler yaşıyor. Aman işverenle karşı karşıya gelmeyelim duygusundan kurtulmamız gerekiyor” diye konuştu.

DESTEK VERMEDE EKSİK KALDIK ÇÜNKÜ...

Kutuplaşmalardan, ayrılıklardan da dolayı diğer fabrikalardan Mersin’deki işçilere belirgin destek vermede eksik kaldıklarını belirten Otocam işçisi, “Ekmek için biz cam işçisinin bir olması ve en sert biçimde bile olsa destek eylemleri yapmamız gerekliydi. Sokaklara çıkarak yürüyüşler yaparak Mersin’de atılan işçiler için, geleceğimiz için birleşmemiz gerekliydi” dedi. İşçilerin gerekli tutumu alamadığını belirten Bursa Şişecam işçisi de direniş başladıktan sonra bütün şubelerin Mersin’deki işçilere destek vermesi gerektiğini düşünüyor. 

“Gerek üretimden gelen gücünü kullanarak gerekse Mersin’e giderek destek verilmesi gerekiyordu” diyen işçi şunları söyledi: “Burada ilk başta işverene karşı bir tutum almamız gerekiyordu. Gerekli tutumu almaması durunda da sendika yöneticilerine gerekli tepki göstermeliydik. Bu yapılmadı. Bu örgütlenmedi. Çünkü muhalif şubeler yok. Mevcut şubeler genel merkezle hareket ediyor.” 

53. MADDE İÇİN MÜCADELE

Şişecam patronunun fırın kapatma gerekçesiyle çıkaracağı işçileri diğer bölgelerdeki fabrikalara kaydırması gerektiğini söyleyen Bursa Şişecam işçisi, “Toplusözleşmeye eklemek istediğimiz 53. madde var. Bu madde yatay geçiş hakkı maddesi. Eğer bir fabrikada daralma gündeme gelirse o bölge işçileri mevcut hakları ile diğer fabrikalara dağılır. Ancak işveren bu maddeyi her defasında kabul etmiyor. Bu yüzden bu maddenin kabulü için daha çok mücadele etmemiz gerekiyor” dedi.