Mangal kömürü üretiminde çalışan Kobanêli çocuklar: İş kara emek ak!
Emeğin ve alın terinin yoğun olduğu işlerden biri olan mangal kömürü üretiminde çalışan Kobanêli çocuklar, üretimin inceliklerini anlatırken, emek sömürüsünün incelikleri de yüzlerindeki kömür karalığından okunuyor.
Adana'da kömür üretiminde çalışan Kobanêli Osman Xelil (16), Necmettin Muhammet (16) ve Ahmet Hemi (17) yakılan portakal ağacı dallarının külleri arasında günlük 30 lira karşılığında 10 saat boyunca ortaya çıkan kömürü ayırıyor. Ne eldiven ne de maske verilen çocuklar simsiyah elleri ve yüzleriyle yaşama tutunmaya çalışıyor. Yüreğir Tuzla Yolu üzerinde boş bir arazide yapılan kömür üretim yerinin yanına kurdukları çadırda kalan 3 çocuk, IŞİD’in Kobanê'ye dönük saldırılarının başlamasının ardından Adana'ya yerleşirken, aileleri ise Suruç'ta kalıyor. Aileleri Kobanê'ye dönen çocuklar, ailelerine yardımcı olmak için kömür işinde ve bazı günler tarım işlerinde çalışmaya devam ediyor.
'KOBANÊ'YE DÖNMEK İÇİN GÜN SAYIYORUZ'
Günlük 30 liraya çalışmak zorunda olduklarını kaydeden Necmettin Muhammet, Kobanê'ye dönmek için gün saydığını belirtirerek, "Şimdilik çalışmak zorundayız" ifadeleriyle emeğinin sömürülmesine mecbur kaldığını söyledi.
'BOŞLUK OLURSA TÜM ODUNLAR KÜL OLUR'
Osman Xelil de Kobanê'ye döneceği günü iple çektiğini ifade ederken, çalışma yaşamını ve kömürü nasıl ürettiklerini anlattı. Xelil, en iyi kömürün meşe dallarından üretildiğini kaydederken, kendisinin fikrinin ise portakal dalları olduğunu belirtti. Kendilerine verilen portakal dallarını hafif yatık olarak çadır şeklinde üst üste koyduklarını dile getiren Xelil, odunların yerleştirilmesinin önemli olduğunu vurguladı. Odunlar yerleştirilirken boşluk olmamasına özen gösterilmesi gerektiğini belirten Xelil, boşluk olması durumunda tüm odunların küle döneceğini ifade etti.
'10 İLE 20 GÜN BOYUNCA YANMA SÜRÜYOR'
Xelil, odunların dizilmesinin ardından üstünün toprak ya da saman ve kömür külü ile kapatıldığını aktarırken, odunların yukardan ateşe verilerek, 10 ile 20 gün arasında yavaş yavaş yanmasının sürdüğünü belirtti. Yanma sırasında kontrol edilmesi gerektiğini dile getiren Xelil, oluşabilecek boşlukların kapatılması gerektiğini söyledi. Yanma işleminin sona ermesinin ardından soğumasını beklediklerini kaydeden Xelil, belli aralıklarla küllerin arasından kömürü çıkardıklarını ve çuvalladıklarını ifade etti. Xelil, yanma işleminin ardından ise odunun onda biri ağırlığında kömür elde ettiklerini ekledi. (Adana/DİHA)
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
