Asgari ücret vaatleri işçilerde heyecan yaratmadı

Ümit KARTAL
İstanbul

1 Kasım seçimlerine 3 hafta kaldı. Partiler seçim beyannamelerini açıkladı. 7 Haziran seçimlerinin popüler maddelerinden olan asgari ücret vaatleri, bu seçimde de yerini koruyor. Hatta 13 yıldır ülkeyi yöneten iktidar partisinin de katılmasıyla, asgari ücret tartışmalarının öne çıktığı söylenebilir. Ancak görünen o ki, işçiler asgari ücret vaatlerine heyecanlanmadığı gibi, inanmıyor da… Seçimler ve vaatler tartışılsa da, 7 Haziran seçimlerindeki heyecanın bu seçimler öncesinde olmadığı belli oluyor.

Başta AKP olmak üzere siyasi partilerin asgari ücret vaatlerini İkitelli OSB’ de bulunan Metal İş Sanayi Sitesi’nde işçilerle konuştuk. Otomotiv sektörüne yan sanayi üretimi yapılan sitede öğle molasında masalarına misafir olduğumuz işçiler ilk olarak siyasi partilerin asgari ücret vaatlerinin işçilerde heyecan yaratmadığını söyledi.  

‘OY TOPLAMAK İÇİN YAPIYORLAR’

Bundan önceki birçok seçimde AKP’ye oy verdiğini ancak son seçimlerden itibaren ‘Her şeye bir bahane buluyorlar, onu şu yaptı bunu paralel yaptı diyorlar’ diyerek eleştirdiği AKP’ye oy vermeyi bıraktığını söyleyen Eşref Yakar; asgari ücret konusunda da eski partisine sitemli: “Şimdiye kadar neden yapmadılar da şimdi zam yapacağız diyorlar?”

Soruyu kendisine sorduk, Eşref Yakar devam etti: “Bu zamana kadar yapmadıkları hata. Kaynak yok diyorlardı, şimdi nereden çıktı? Oy toplamak için yapıyorlar. En düşük bodrum katlarının kiraları bile 600 liradan başlıyor, 1300 nedir ki?”

‘KEPÇEYLE VERİP KAŞIKLA ALIRLARSA NE OLACAK?’

Asgari ücretin tartışılmasının ve iki seçimdir gündemde olmasının her şeye rağmen hayırlı olduğunu ifade eden Yakar, “Yine de sadece asgari ücrete bakarak olmaz. Asgari ücrete zamdan sonra başka her şeye de zam yaparlarsa, kaşıkla verip kepçeyle alırlarsa ne yapacağız? Hem mesele sadece hükümetin vermesi değil, mesele o parayı patrondan almak. Yasalara ne yazdıkları değil, patronların o yasalara uyup uymaması önemli. Bu sitede birçok işçi asgari ücret dahi alamıyor” dedi.

Bundan önceleri defalarca AKP’ye oy verdiğini ama son seçimden itibaren vermemeye başladığını anlatan ve AKP’yi ülkeyi yeniden seçime götürdüğü için eleştiren Yakar, “Hemen hemen aynı sonuçlar çıkacak bu seçimde de… Şimdi Ak Parti yine tek başına iktidar olamazsa, bir daha mı sandığa gideceğiz?” diye sordu.

‘BİR ANDA YÜKSELMESİ BENİ ŞAŞIRTTI’

Son iki seçimdir en çok asgari ücret vaatlerine dikkat ettiğini söyleyen Kenan Şirin, “Asgari ücrette atışmalar oluyor, açık arttırma gibi” dedi. Şirin, bunu güzel bir şey olarak değerlendirse de, kendisini ‘gerçekçi’ olarak tarif ediyor: “Ülke ekonomisi zor durumda kalmayacaksa 1300 lira iyi olur. Ama işverenlerin görüşleri de önemli, çünkü daha sonra çıkacak aksilikler bizim sırtımıza biner. İşverenler bunu karşılayamaz da işsiz kalırsak, o da iyi değil. Bir anda yükselmesi beni şaşırttı. Gerçekçi gelmiyor.”

Zam vaatlerinin gerçekçi olup olmadığına dair tartışma sürüyor. Tartışmanın uzaması üzerine Şirin, “Ben ülke meselelerine kafa yoramam. Bir şekilde halletmeleri lazım. Bir çare bulmaları lazım. Ben şimdi 1300 lira olacağına inanmıyorum. Hiçbir partiye de güvenmiyorum”diye konuştu.

Şirin,  “Ben koalisyon istemiyorum. Kim gelirse tek başına gelsin. CHP tek başına iktidar olamaz. MHP de HDP ile birleşmiyor. O zaman iktidarsız kalır da krize gidersek daha kötü olur. Ben tek başına iktidar olsun diye oyumu Ak Parti’ye vereceğim”diye konuştu.

Genç bir işçi masada röportajı dinlemesine rağmen dahil olmamakta ısrar ediyor. Sebebini sorduğumuzda ise şu cevabı alıyoruz: “Ben de asgari ücret alıyorum ama benim pek bu konulara ilgim yok. Ben sadece sandığa gidip oy kullanacağım.”

‘SEÇİMLERDE DEĞİŞEN OLMAZ, AKP’YE OY VERENLER FARKINDA DEĞİL’

Şahin Salkaya kendisini “Alevi olduğum için Ak Parti karşıtıyım” diye tanımlıyor. Salkaya, asgari ücret tartışmalarında gergin ve “Arttırmasınlar, bu millete böylesi yakışıyor” diye sitem ediyor. Kaynak tartışmalarının geçersiz olduğunu ifade eden Salkaya, Diyanet İşleri Başkanlığının bütçesinden kaybolan 50 milyon dolar gibi paraların kaynak olarak kullanılabileceğini söyledi. Hırsızlık yapan insanların desteklenmesinden rahatsız olduğunu, bu nedenle ülkede ‘dürüstlük’ konusunda kaygıları olduğunu anlatan Salkaya, seçimlerde hiçbir şeyin değişmeyeceğine inanıyor.
Oy tercihini, “Üçüncü köprü yüksekliğinde bir köprü daha yapsın, gider oradan atarım kendimi, yine AKP’ye oy vermem” diyerek anlatan Salkaya, AKP’nin de muhalefetin de oy oranlarının değişmeyeceğini düşünüyor. Salkaya şöyle devam etti: “Ama Cumhurbaşkanı da yine başkan olamayacak. O, bu işi ne kadar uzatırsam, ne kadar daha sözüm geçerse o kadar kâr diye düşünüyor. AKP’ye oy verenler ise Erdoğan’ın ne yapmak istediğinin farkında değil diye düşünüyorum.”

METAL İŞ: OTOMOTİV YAN SANAYİ SİTESİ

METAL İş Sanayi Sitesi, İkitelli Organize Sanayi Bölgesi’ndeki 37 sanayi sitesinden biri. Otomotiv sektöründe yan sanayi üretimi yapan sitede irili ufaklı 350 işyeri bulunuyor. Çoğunlukla kalifiye işçilerin çalıştığı sitede, niteliksiz işler için ise birçok yerde olduğu gibi Suriyeli işçiler ‘istihdam ediliyor’. İşyerlerinin büyük çoğunluğunda 10’ar 20’şer işçinin çalıştığı söylenebilir. Yapılan işler ‘büyük’ olsa da işçi sayısı o kadar çok değil. Hal böyle olunca, işçiler arasında ‘muhabbet’ de bol oluyor.