Suriyeli mültecilere sağlık taraması yapan Dr. Varol: Salgın tehlikesi bulunuyor

Metehan UD
İzmir

Basmane’de sokakta kalan Suriyeli mültecilere yönelik sağlık taraması yapan Halkların Köprüsü Derneği Üyesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Araştırma Görevlisi Dr. Zeynep Varol, mültecilerin salgın hastalıklarla karşı karşıya olduğuna dikkat çekerek, il sağlık müdürlüğü tarafından kapsamlı bir sağlık taraması yapılması gerektiğini kaydetti.

İzmir Valiliği kentin girişlerini Suriyelilere kapatmış olsa da ve yüzlerce mülteciyi zorla kamplara geri yollasa da Basmane’nin ara sokaklarında, parklarında ve camilerinde hâlâ yüzlerce Suriyeli, insan tacirlerinden gelecek haberi bekliyor.

Halkların Köprüsü Derneği de, Basmane sokaklarında bekleyişini sürdüren  Suriyeli mültecilere yönelik saha ve sağlık taraması yaptı. Dernek üyesi sağlıkçıların, tercümanların ve dernek gönüllülerinin katıldığı taramada, mültecilerin acil ihtiyaçları ve hastalıkları belirlenmeye çalışıldı. Yapılan taramada, Basmane Meydanı’nda bulunan Çorak Kapı Camii, Oteller Sokağı ve Hurşidiye Camii etrafındaki sokaklarda, parklarda kalan mültecilerin barınma, yiyecek ve temizlik sorunlarının bulunduğu tespit edildi.

ÇOCUKLARDA SALGIN HASTALIKLAR VAR

Yine halk sağlıkçılar tarafından yapılan sağlık taramasında çok sayıda bulaşıcı hastalık tespit edildi.  Taramada özellikle çocuklarda ÜSYE, ASYE, bronşit, ishal, impetigo, uçuk, uyuz gibi hastalıklar yaygın olarak tespit edildi. Yetişkinlerde ise  hipertansiyon, romatolojik, gastroenterit, kolit gibi kronik hastalıklar saptandı. Kronik hastalıkların da takibi yapılmadığı gibi ilaçlarını sadece parası olan mülteciler alabiliyor. Öte yandan çocukların sağlık hizmetine erişim ve tedavi olanakları da bulunmuyor.

’TEDAVİ OLAMIYORLAR’

Taramayla ilgili gözlemlerini gazetemize aktaran Halk Sağlığı Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi Dr. Zeynep Varol, salgın hastalıklar açısından büyük bir tehlikenin kapıda olduğunu belirterek “Suriyeliler aile hekimine kayıtlı olmadıkları için bebek izlemi, gebe izlemi, 15-49 yaş kadın izlemi, kronik hastalık izlemi ve bulaşıcı hastalık izlemi hizmetlerinden yararlanamamaktadırlar. Kimliği olmayan Suriyeliler kayıt dışı duruma düşmektedir. Kimliği olanlar ise aile hekimlerinin dinamik ve sirküle bir topluluk olan Suriyelileri takip açısından zor bulmaları sebebiyle bir aile hekimine kaydolmakta zorlanmaktadır. Koruyucu sağlık hizmetlerinin ve birinci basamak sağlık hizmetinin toplum sağlığı açısından önemi göz önüne alınarak Suriyeli nüfusun ivedilikle bu hizmetlere erişebilirliği sağlanmalıdır” dedi.  Acilen alınması gereken önlemlere de değinen Varol şunları dile getirdi: “Başta tuvalet ve banyo ihtiyacının giderilmesi için tuvalet ve banyoların nüfusa uygun bir şekilde derhal tedarik edilmesi gerekmektedir. Mobil sahra tuvaletleri 50 kişiye en az 1 tane olacak şekilde konteyner şeklinde banyolar, Fuar Parkı bölgesine yerleştirilebilir. Sağlık hizmetlerine erişimin önündeki temel engel olan güvenlik ve kayıt sorununu aşmak için mobil saha sağlık hizmeti kimlik şartı aranmaksızın verilmelidir. Mobil sağlık hizmeti ile aşılama, gebe izlemi, kronik hastalık takibi, ilaç ihtiyacının belirlenmesi gibi birinci basamak sağlık hizmetleri karşılanmalıdır. Beslenme ve içme suyuna ilişkin sorunları çözmek üzere yerel belediye, valilik gibi yönetim mekanizmalarının organize edeceği denetlenen sağlıklı beslenme koşullarını sağlamaya yönelik adımlar atılmalıdır”.

BARINMA, YİYECEK, HİJYEN SORUNU

Basmane sokaklarında kalan Suriyelilerin en acil sorunlarından biri barınma. Otellerde az da olsa yer var ama, otel sahipleri yaşanan krizi fırsata çevirerek oda fiyatlarını yükseltmiş durumda. Bir kaç ay öncesine göre kişi başı 15 lira olan en düşük oda fiyatları 40 liraya çıkmış. Hal böyle olunca Avrupa’ya gitmek isteyen Suriyeliler, ellerindeki kısıtlı parayı buraya harcamamak için insan tacirlerinden haber gelene kadar sokakta yaşama mecbur kalıyor. Suriye’nin Halep, İdlib, Şam, Deraa, Deyrezor, Rakka, Kobanê gibi şehirlerinden gelen mültecilerin büyük bir çoğunluğu 1 ya da 2 haftadır sokakta yaşıyor.

Basmane’de yaşayan Suriyeliler maddi sorunlardan kaynaklı sağlıklı yiyeceğe ulaşmakta da zorluk çekiyor. Otelciler gibi bazı esnaflar gıda fiyatlarını yükseltmiş durumda. Bu nedenle Suriyelilerde yemekleri maddi koşullara göre etraftaki lokantalardan, marketlerden alabiliyor. Su ihtiyaçlarını çeşmelerden karşılıyorlar. Özellikle bebekler ve çocuklar mamaya ulaşamıyor. Gebe ve bebek emziren kadınlar da sağlıklı beslenemiyor.

Mültecilerin yaşadığı bir başka sorun ise temizlik. Suriyeli mülteciler camilerin sağlıksız tuvaletlerini 1 lira  karşılığında kullanıyor. Bu tuvaletler sürekli kirli ve gerekli şekilde temizlenmiyor. Belediye, Valilik mültecilere seyyar tuvalet temin etmiyor ve çoğunun banyo yapmaya imkânı bile yok, sabuna bile ulaşamıyorlar. Mülteciler cami avlusunda yıkadıkları çamaşırlarını ya demir parmaklıklara ya da ağaçlara asarak kurutuyorlar.

FUARIN KAPILARI MÜLTECİLERE KAPALI

Tüm bunlar yaşanırken Basmane’nin hemen yanı başında olan İzmir Fuarı’nın kapıları mültecilere kapatılmış durumda. Fuardaki ağaçların gölgesi, tuvaletler ve su mültecilerden esirgeniyor. Mültecileri görmezden gelen yetkililer İzmir Enternasyonal Fuarı’nın hazırlıklarını hızlı bir şekilde sürdürüyor.