Futbol oligarklarının yeni hedefi

Hakan KARAKOCA
Ankara

Sovyetler’in yıkılması bölgede yeni zenginler yaratırken, o zenginlerin zamanla hobileri değişkenlik göstermeye başladı. Artık sadece lüks yaşam, hisse senetleri, kazanılan ihaleler artık klişeleşmiş rutinler haline gelince yeni oyuncak ya da boş zaman eğlencesi arayışına düştüler. Futbol onlar için at koşturulabilecek geniş bir alandı. Kimi direkt Chelsea’ye gözünü dikerek, bilgisayar başında Football Manager oynar gibi transfer yapıp kupalar kaldırdı, kimi ise adım adım ilerledi. Onlara son zamanlarda Arap petrol zenginleri de eklendi ama bu yazıda diğerlerinden bahsedeceğiz.
Sırbistan’da Kızılyıldız’la 20 milyon avroluk sponsorluk anlaşmasına imza atan Gazprom herkesi şaşırttı. Bu kadar para verilmesi, değeri giderek düşen ligde altın bulmaktan çok daha fazlası anlamına geliyor. Hele ki tüm takımların sponsor bulmakta çektikleri zorluk ve sponsordan kazandıkları komik rakamları düşününce.

İŞTAH KABARTAN ALTYAPILAR
Gazprom dünya çapında Zenit ve Schalke 04’ü sırtlıyor sponsorluklarıyla. Balkan futbolunu yakından takip eden yazarlar Kızılyıldız sponsorluğunu biraz da burayla ilişkilendiriyorlar. Kötümser bir tablo çiziyorlar, en azından Kızılyıldız için. İddialara göre Gazprom, Kızılyıldız’ın akademisini kullanmaya can atıyor ve buradan çıkacak yetenekli Sırp oyuncuları kendi himayesine almak istiyor. Şu anda 16 yaşındaki Luka Jovic dünya çapındaki kulüpleri peşine takmış durumda; 19 yaşındaki Predrag Rajkovic ise başta Galatasaray olmak üzere Avrupa’nın dev kulüplerinin gözetimindeki bir isim. İddialara göre Gazprom’un hedefi Kızılyıldız’ın bu ve benzeri oyuncularını yapılacak anlaşmalarla iki dev kulübüne aktarmak. Açıkçası Kızılyıldız’ı bir arka bahçe, bir pilot takım olarak kullanmak.
Kızılyıldız’ın tarihi başarıları ve geçmişten bugüne getirdiği misyonu bunu kabul etmeyecek kadar büyük fakat ama ekonomi cephesi böyle söylemiyor. Gazprom’dan gelen sponsorluk olmasa futbolcularına maaş ödeyemeyecek, giden futbolcularına borçlu kalacak bir kulüp Kızılyıldız. Öyle ki geçtiğimiz yıl şampiyon olmalarına rağmen Finansal Fair Play’e takılıp diskalifiye edildiler. Ekonomik olarak sponsorlara giderek bağımlı hale geliyorlar. Gazprom’un bu olası plana devreye sokması demek Partizan’ın karşısında psikolojik olarak küçülmeye, Zenit ve Schalke 04’ün kadro sıkıntısı çeken yıldız adaylarına kucak açarak da saha içinde büyümeye neden olabilir. Kişisel düşüncem ise, Kızılyıldız’ın tarihi ve tribünleri bunu kabul etmeyecek kadar büyük.

HEDEFTEKİ DİĞER TAKIM VOJVODINA
Öte yandan altyapısıyla giderek büyüyen Vojvodina benzer bir tehditle karşı karşıya. Vojvodina altyapısına dair şöyle güncel bir bilgi verebiliriz. Avrupa Ligi’nde Sampdoria deplasmanına altyapı ağırlıklı 18 Sırp futbolcu ile gittiler. En önemli yıldızları ve kaptanları Gacinovic, maçın oynandığı saatlerde Frankfurt’ta bir masanın başında transferiyle ilgili son detayları görüşüyordu. Novi Sad’a döndüklerinde 4-0’lık bir Sampdoria galibiyeti ceplerindeydi.
Shakhtar Donetsk’in de sahibi olan Rinath Akhmetov , futbol yatırımlarına bir yenisini eklemek istiyor. Ukrayna’da savaşın vurduğu Shakhtar’a bir destek olması ve ayrıca büyütülmesi düşünülüyor Vojvodina’nın. Akhmetov da enerji sektöründe büyümüş ve Shakhtar’a futbol olarak çağ atlatmış bir isim. Avrupa’ya yüksek bedellerle oyuncu satmalarıyla ün yapsalar da onların bir başka özelliği de savaş günlerine kadar yüksek bonservis bedelleriyle aldıkları oyunculardı. Halen Ukrayna’nın en büyüğü denebilir onlar için ama artık futbolcuları ikna etmek için paradan çok daha fazlasına ihtiyaçları var. Sonuçta savaşta stadı ve tesisleri zarar gören bir kulüpten bahsediyoruz.
Bu el değiştirmelerin ve hamlelerin önünde en büyük engel Sırbistan’da futbol kulüplerinin bağlı olduğu yönetmelikler. Kamu kuruluşundan hallice görülen futbol kulüplerini Sırbistan epeydir özelleştirmeye çalışıyor. Başbakan Vucic de SNS Parti Başkanı Babic de özelleştirmeden yana. Kulüplere girecek sermaye akışının kulüpleri hem borç batağından kurtaracağı hem de başarılara ulaştıracağı görüşündeler. İlerleyen günler ne getirir bilinmez ama Sırp takımlarının geleceğine ipotek konmaya başlandı bile.