02 Temmuz 2015 00:55

Türkiyeli şirket Norveç’te işçi haklarını hiçe sayıyor

Paylaş

Jan R. STEİNHOLT
Revolusjon.no

Bir buçuk yıldan fazla bir süredir Norveç liman işçileri sendikal haklar, iş güvencesi ve toplusözleşme haklarını savunmak için mücadele veriyor. Oslo Limanında çalışan işçilerin tek karşı karşıya oldukları sadece Norveç İşveren Sendikası (NHO) değil, Yıldırım Grubun bir parçası olan Türkiyeli işletmeci şirket Yılport’la da mücadele ediyorlar. Şirket Liman İşçileri Sendikasıyla görüşme yapmayı tamamen reddediyor ve bir yandan ucuz iş gücü olarak çalıştırmak üzere geçici işçiler alırken bir yandan da işçilerin taleplerini sessizlikle geçiştiriyor. 

GERİ PLAN

Norveç limanlarında sorunlar, ülkenin batısındaki Stavanger Risavika Terminalinde kasım 2013’te başladı.  Burada liman işçileriyle yapılan toplu iş sözleşmesi özel liman olduğu gerekçesiyle reddedildi ve Nakliyat İşçileri Sendikasıyla (NTF)yapılan Toplu iş sözleşmesinin geçerli olmadığı söylendi. Bunun karşısında liman işçileri kendi birlikleri, Norveç Taşımacılık İşçileri Federasyonunun desteği ile, 1 Kasım 2013 tarihinde boykot başlatılar. Onlar aynı zamanda Kuzey ve Avrupa Taşımacılık İşçileri Federasyonu (ETF) tarafından da desteklendiler. 

SORUNUN YAYILMASI

Sonrasında anlaşmazlık bütün limanlara yayıldı.  Kuzey şehirleri Tromsø ve Mosjøen’de liman işçileri de arkadaşlarını desteklemek için greve gitti. Şubat 2015 yılında anlaşmazlık Oslo’ya uzadı. Burada da, Mosjøen’de olduğu gibi liman işçileri işten çıkarıldılar. 

İşverenlerin bu saldırganlığına liberal politikacılar tarafından da desteklenen işveren sendikası öncülüğündeki bir medya kampanyası da eşlik etti. Liman işçileri “Tembel olmak, esnek çalışmaya uyum sağlayamamak” gibi aciz iddialarla suçlandı. Geçen yıl Belediye Liman Başkanlıkları, NHO ile birlikte 2012 yılında geliştirilen gizli bir strateji belgesi ortaya çıktı. Bu belgede belirlenen edilen stratejilerden biri, liman işçilerine “ Tutumlarını değiştirmek için baskı kurmak” oldu.

POLİS YASAL EYLEMDE PROTESTOCULARI TUTUKLADI 

Norveç’te sendikaların toplusözleşme talebiyle greve gitme hakları vardır. Aynı yasa sendikalara toplu iş sözleşmesi için diğer işçilerle dayanışma eylemi yapmasına olanak sağlar. Bununla birlikte, Tromsø, yanı sıra Oslo’da polis liman içerisinde eylemlere müdahale etti ve liman alanında on misli sendikacıyı tutukladı. Tutuklananlar arasında da kendi meslektaşlarını desteklemek üzere eyleme çıkan yerel Taşımacılık İşçileri Federasyonu (NTF) yöneticileri de vardı. Burada şunu eklemek önemli; Norveç’te, polisin gücünün emek mücadelelerine kullanılması 1970’lerin sonundan bu yana yaşanmıyor.

Buna rağmen liman işçilerinin taleplerini desteklediklerini belirtseler de reformist Norveç Sendikalar Konfederasyonu (LO) kendi üyelerine karşı yapılan polis saldırılarını protesto bile etmedi. LO içindeki büyük sayıda sendika, LO’nun yönetiminin liman işçilerinin taleplerinin karşılanması için dayanışma grevi yapılmasını talep ettiler. Ama LO yönetimi bu talebi görmezden gelmek için her yolu denedi. 
2014 yılının ekim ayında, İş Mahkemesi, liman işçilerinin ulusal toplu iş sözleşmesinden muaf  olduğuna karar verdi. Muafiyet kararında,  liman işçilerinin limanda çalışma önceliklerinin, yükleme ve boşaltma işlemini şirket çalışanlarının yaptığı şirket tesislerinde geçerli olmadığı belirtilmiştir. İş Mahkemesinin bu kararında muafiyetin, şirketin özel iskelesinin bulunduğu koşullarda uygulanacağı ifade edildi.
Ancak tüm limanlarda örgütlü liman işçileri toplu iş sözleşmesi talep ediyorlar ve bu sözleşmenin boşaltma ve yükleme işi gibi (Uluslararası Çalışma Örgütünü 137. maddede tanımladığı gibi) farkı özellikle taşıması gerektiğini talep ediyorlar. Bu madde Oslo Belediyesine ait tesislerde çalışmasına nünhasır hak kazanmış Türk operatör Yılport Holding içinde geçerlidir. 

Yılport Holding, bu yıl 1 Şubatta Oslo’daki yeni konteyner terminalinin işletmecisi oldu, Yılport Oslo Terminali Yatırımlar Şirketi adını aldı. Bu olaydan bir süre önce geçtiğimiz Kasım ayında işçiler Yılport Holdinge toplu iş sözleşmesinin geleceğini görüşmek için taleplerini ilettiler. Yılport Holding bu çağrıya cevap bile vermedi. Yılport Holding  hatırlatmalara ve çağrılara cevap vermedi. Hatta kendisine gönderilen mektupları postahaneden almaya bile zahmet etmedi. NTF, kendilerini devlet arabuculuğu ofisinin aracılığıyla görüşmeye davet etti. Ancak Yılport Holding buluşmayı dahi istemedi. 

İŞ GÜCÜ MALİYETİNİ KISARAK BÜYÜMEK

Yılport Holdingin bu tutumu Oslo Limanında yaşanan sorununun çözümündeki ana engel olarak görülüyor. Elbette Yılport Holdingin kendi çıkarları var ancak Norveç İşveren Sendikası (NHO) tarafından işçilerin mücadelesini ve sendikal mücadeleyi bastırmak için kullanılıyor. 

Yılport şimdi hevesle Avrupa Limanlarında ve özellikle İskandinav ülkelerinde operatör sözleşmeleri için yeni limanlar arıyor. Oslo Limanı Genel Müdürü Eryn Dinyovszky’e göre  “Yılport 2025’e kadar 10 limanın operatörü olmak istiyor” 

İşçiler, her nerede olursa olsun Yılport Holdingin sendika karşıtı uygulamalarını dağıtmak amacıyla, bu şirketle yüz yüze gelmek zorunda. 

Türkiyeli liman işçilerinin ve diğer Türkiye sendikalarının Norveçli liman işçilerinin yanında olmaları, destek olmaları özel bir önem taşımaktadır bu bu mücadele evrensel sınıf mücadelesinde önemli bir yere sahiptir.
 

(Çeviren:Özlem Temena)

ÖNCEKİ HABER

Ciner madencilik bir köyü yutmak üzere

SONRAKİ HABER

İşyerinde ayrımcılığa karşı mücadele

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...