?ark?n di?ini k?ran tiyatro

Otuz ya??na kadar tiyatro nedir hi? bilmeyen i??i B?lent Kaplan, sahne mobilyalar?n? yapaca?? tiyatroda ?l?? almak i?in provan?n bitmesini beklerken rol verilir kendisine. ?lkokul mezunudur, ??renci gibi tane tane okur ?n?ne at?lan metni.
K?pk?rm?z? olur bitti?inde, ama herkes be?enir. B?ylece mobilya i??isinden, musluk tamircisine, tabelac?s?na kadar emek?ilerden olu?an ABS Sanat Tiyatrosu?nun temeli at?l?r yedi y?l ?nce. ?imdi emek?ilerin olu?turdu?u bu tiyatro, kendi ya?amlar?n?; i??ilerin, emek?ilerin ya?amlar?n? anlatt??? oyunlar?na bir yenisini ekleme haz?rl???nda.
K?t? gidi?ata fren
Tiyatronun ad?n?n ?ABS Sanat Tiyatrosu? olmas?n?n bir nedeni, kurucular?n?n isimlerinin ba? harfleri olmas?. Di?er nedeni ise ABS fren sisteminden hareketle, ?yelerinin ?k?t? gidi?at? durdurma? niyeti ta??d???d?r. Bug?n dokuz ki?iler ama i??ilere, ?niversite ??rencilerine kap?lar? a??k. Hatta 19 May?s ?niversitesi ??rencileriyle haz?rlad?klar? k???k ske?ler de olmu? zaman?nda. Samsun De?i?im Tiyatrosu ve Gazi Tiyatrosu ana sahneleri olsa da; Sakatlar Derne?i?nden, ?ks?zler Yurdu?na, EMEP pikni?ine kadar ?e?itli etkinlilerde de payla??yorlar oyunlar?n?. Hatta emek?i arkada?lar?n?n diyalize mahkum ?ocuklar? i?in yard?m oyunlar? da d?zenliyorlar. Her sahneye ??k??lar?nda ?organ ba?????n?n ?nemini vurgulayarak.
Kurucu B?lent Kaplan anlat?yor; ?1997 senesinde ba?lad?m tiyatroya. Bir tiyatrocu ablam?z vard?, benden sahneleyecekleri oyunlar? i?in mobilyalar? yapmam? istedi. Beni bir provaya ?a??rd?. Tiyatro Tiyatro idi isimleri. Gitti?imde oyunun metini okuma provas?ndayd?lar. Bekledim ben de, bitsin de prova ?l?? alay?m. O zamana kadar tiyatroya gitmemi?tim, inan?n nas?l bir ?ey oldu?unu bilmiyordum. San?yordum ki opera gibi bir ?ey ?yle ba??ra ?a??ra konu?uyorlar falan? ?a??rd?m o y?zden dinlerken. Ho?uma da gitti tabii. Oyun, Seferi Ramazan Bey?in Nafile D?nyas??yd?. Y?netmen, oyuncu eksik oldu?u i?in ?emekli emniyet m?d?r? rol?n? oynar m?s?n? diye sordu. Korktum. Dedim, ?Ben ilkokul mezunuyum. D?zg?n okuyamam? Teksti att? ?n?me. Ald?m elime. Herkes okumaya ba?lad? yeniden. S?ra bana geldi. Benim i?in ?ok ?zel bir and?. Yanl?? yapmayay?m diye ilkokul ??rencisi gibi tane tane okudum. K?pk?rm?z? oldum. Ama y?netmen ?bu rol? sen yapacaks?n? dedi. B?yle ba?lad?m tiyatroya.?
Gece g?nd?z, mesai saatlerinde bir eli i?teyken g?z? metinlerde ba?lar b?ylece Kaplan tiyatroya. Sonra i??i arkada?lar?yla kendi tiyatrolar?n? kurarlar. ?Kad?nc?klar, Fincandaki ?l?m ve ?lk Yard?m Son Yard?m? oyunlar?n? sahnelerler.
??zelle?tirmelere kar??, bu s?rece nas?l gelindi?ini, nas?l m?cadeleler verildi?ini, nas?l kazan?ld?klar?n? ske?ler haz?rlayarak sahneledik? diye de ekliyor Kaplan.
???ilerin tiyatro yapmaya cesaret edemedi?ini, kendilerine g?venmediklerini s?yl?yor. ?Tabii ki tiyatronun okulunda okuyarak yapanlara sayg?m?z var. Ama biz de tiyatro yapabiliriz. Kahve k??elerinde hayat?m?z? ??r?tece?imize, faydal? bir i? yap?yoruz.
Hakk?m?z, eme?imizi; eme?imizin nas?l ?al?nd???n? anlat?yoruz? derken kendinden de ?rnek veriyor. Tiyatronun bir organize sanayi i??isinin hayat?n? nas?l de?i?tirdi?ini ?zetliyor; ?Ben varo?ta oturuyorum. Mahallemde i?kicisinden hap??s?na her ?ey var. Ben odun gibiydim. Ben bu mahalleden b?yle ??kt?ysam; c?mle kuramazken metin yazar hale geldiysem bunu tiyatro yapt?. Beni bamba?ka bir insan yapt?; tepeden t?rna?a de?i?tirdi.?
Ahmet ?en de organizede B?lent abisinin deste?iyle ba?lam?? tiyatroya. ?lk oyunu kendi ya?am?ndan uzak de?il: 1 May?s gecesinde i??ilerin i?ten at?lmas?n? temsilen sahnelenen bir ske?.
G?nd?z sanayi gece tiyatro
Sahnede ayaklar?n? titreten heyecan dinmemi? ki 12 saat ?al???rken geceleri de o yorgunlukla tiyatro yapmaya vermi? kendini: ?O zaman organize sanayide mobilya i??isi olarak 12 saat ?al???yordum. Sanayide ?al??an insan?n sosyal ya?am? yoktur. ?? d???nda arkada?larla kahve hatta meyhane k??elerine zaman ?ld?r?l?r. Ama tiyatro i??i insan?n hayat?n? bamba?ka yap?yor. ?al???rken elimle i? yap?yor, g?z?mle de oyun metnini takip ediyordum. Sanayide daha ?ok m?zik dinlenir ?al???rken. Ben metinleri okuyordum. Gece d?rde kadar prova yap?p iki saatlik uykuyla i?e gitti?im oluyordu. Hatta ?Fincandaki ?l?m? isimli korku oyunu oynamak i?in mezarl?kta prova al?rd?k. D???n?n sabah erkenden besmeleyi ?ekip ak?am en az 19.00?a kadar durmadan ?al???yorsun. Bedenen yoruluyorsun zaten, bir de patronun d?rd?r? ?i?i bitirdin mi bitirmedin mi? diye??
Tiyatrodan g?? ald?m
Tiyatronun kendisine ?ok ?ey kazand?rd???n?n fark?nda Ahmet. Okuyamam??, ilkokul ortaokuldan terk i??ilerin, sahnede e?itimli insanlara; doktorundan, ?niversite ??rencisine kadar bir?ok kesime farkl? duygular kazand?rmas?n?n anlam? b?y?k onun i?in. Hatta bug?n k???k bir at?lyeye ortak olabilecek g?c? kendisine bu g?venin verdi?i inanc?nda: ?Ben patronun beni ezmesine kar?? ??kma g?c?n? tiyatrodan kazand???m? d???n?yorum. Patronu genel k?lt?r?mle, bilgimle, tiyatrodan kazand?klar?mla eziyorum. Ama bug?n a? kalaca??m? bilsem yine tiyatro yapar?m. Sivilde a??r g?r?n?ml?, hatta ma?o g?r?nen bir insan?m. Ama ?ocuklar i?in palya?o oldu?umda arkada?lar?m beni tan?yam?yorlar. O kadar ?ocuk oluyorum ki. ???i arkada?lar?m?z da ?a??r?yorlar bizi izleyince.? (Samsun/EVRENSEL)
Elif G?rg?