ARASIRA

Son y?llarda e?itimde ?iddetin giderek tehlikeli boyutlara y?kseldi?i ve bir k?lt?r haline geldi?ini g?r?yoruz. Bu durum bir?ok kesimi kayg?land?rm?? ve ??z?m ?retme konusunda harekete ge?irmi?tir. Bu ba?lamda; ??rencilerin hem birbirlerine hem de ??retmenlere ya da ??retmenlerin ??rencilere uygulad?klar? ?iddetin nedenleri ve ?iddetin ortadan kald?r?lmas?na y?nelik, ba?ta E?itim Sen olmak ?zere, bakanl?k ve bir?ok sivil toplum ?rg?t? ?e?itleri ?al??malar yapt?. Fakat ?u ana kadar ?iddetin engellenmesi bir yana azalmas?na y?nelik de herhangi bir bulguya rastlamad???m?z gibi artarak devam etti?i ger?e?i her g?n kar??la?t???m?z olaylarla sabittir. Oysa ?iddetin nedenleri ?zerinde dururken, ?iddetin tan?mlamas?n?n ve nedenlerinin do?ru yap?lmamas? istenilen sonu?lar?n elde edilmesini de engellemektedir. ?iddet bir k?lt?r?n sonucu ise ve ayn? zamanda k?lt?r etkenleri belli bir ?retim ise her ?eyden ?nce bu k?lt?r?n ?retilmesini engelleyecek ve yeni bir k?lt?r?n ?retilece?i etkenleri yaratmak gerekecektir.
??rencilerin gelecek kayg?s? ve kendilerine sunulan rol modellerin yan? s?ra her ?eyden ?nce ?iddetin bir ileti?im arac? oldu?unu bilmek gerek. Bireyin psikolojisine, ama?lar?na g?re farkl?l?klar g?sterebilmesine ra?men, genel olarak s?zsel ve duygusal ileti?imin bitti?i yerde ba?vurulan bir ileti?im arac? oldu?unu belirtmek, do?ruya ?ok uzak olmasa gerek. Ekonomik, sosyal ve k?lt?rel alanlar?n giderek farkl?la?mas? ve bu alanlar?n ?zerinden olu?turulan ?hayatta var olma ama?lar?ndaki farkl?l?k? giderek derinle?mekte. Bu ayn? zamanda ileti?im arac? olarak kullan?lan dilin de, toplumun de?i?ik kesimleri, alt k?lt?r gruplar? aras?ndaki birbirine yak?nl?k ve uzakl???n? da derinle?tirmektedir. Bir yandan gettolar yarat?l?rken ve bu gettolar kendi dillerini yarat?rken ?te yandan giderek banliy?lerin de kendi dillerini yaratma s?recini ba?latmas?n? beraberinde getirmi?tir. ??te ?iddet bu ?ba?lam?da ele al?nmas? gereken bir ileti?im arac? olarak da kar??m?zda duruyor. E?er ?iddetin nedenleri ortadan kald?r?lmak isteniyorsa her ?eyden ?nce, bu alanlar aras?ndaki farkl?l?klar?n ortadan kald?r?lmas?na y?nelik politikalar geli?tirilmesi gerekir.
Oysaki bakanl???n e?itim alan?ndaki politikalar?, ?zellikle ?e?itimin ?zelle?tirilmesi? politikalar?, g?z ?n?ne al?nd???nda bu farkl?l??? daha da derinle?tirmek istedi?ini g?rmek m?mk?n. Bu uygulama toplumun de?i?ik kesimlerinin birbirlerine yabanc?la?mas?n? daha da art?racak, toplumun de?i?ik kesimlerinin dilinin giderek uyu?mazl???na, ileti?imin temel sorunlardan biri haline gelmesine yol a?acakt?r.
Ayr?ca ?okulda ?iddetin? ?zerinde ?nemle durulmas? gereken bir di?er nedeni de, geli?tirilen ???renci merkezli e?itim?in s?zde kalmas?. T?rkiye?de ??renci merkezli e?itimden san?r?m sadece ??rencinin dersi anlatmas?, i?lemesi alg?lanmakta, ??renci lehine ne devlet ne ??retmen ne de veli herhangi bir ?eyden vazge?memekte, kendinden feragat etmemektedir. Oysa sadece ??renci merkezli e?itim de?il ayn? zamanda toplum da ?e?itli fakt?rlerden kaynakl? ?birey merkezli topluma? do?ru gitmektedir. AB ye uyum program? ?er?evesinde de devlet ?bireyin? ve ?k?lt?r gruplar?n?n? ?kendine her y?n?yle ya?ama? alanlar? yaratacak politikalar geli?tirmekle g?revli iken tam tersine bu alanlar? daraltacak politikalar ?retti?i g?r?lmektedir. Birey lehine hi?bir alandan ?ekilmemektedir. Tam tersine farkl? alanlar?n ve gruplar?n ?rg?tlenmesini ve bu ?rg?tlerin kendi dillerini yaratmas?n? sa?layarak, devletten nemaland?r?yor. B?ylelikle kendi eliyle besledi?i alanlar?, toplumun de?i?ik kesimlerine sald?rtarak ?at??ma alanlar? yarat?yor. Her t?rl? demokrasi taleplerini ?milliyet?i-?oven? ?evreler ve ?devlet kurumlar?? ile cezaland?rma yoluna gidebiliyor.
Bunlar?n yan?nda K?rt sorunundan kaynakl? ya?anan sava??n yaratt??? ?sava??n dili? yerini ?bar???n dili?ne b?rakmal? iken, bu ba?lamda bir dil geli?tirmek isteyen herkese ?sava??n dili?ni kullanan kesimlerce s?rekli sald?r?lmas? ve devletin/h?k?metlerin bunu ?nlemek ad?na hi?bir ?ey yapmamas?, tersine bu dili egemen k?lmas?, ?at??ma alanlar?n?n daha da derinle?mesini beraberinde getirmektedir.
B?t?n bunlardan kaynakl? ?iddet bir ?ileti?im dili? olarak kendini toplumda kabul ettirmeye ba?lam?? ve giderek okullarda da egemen olmaya ba?lam??t?r. ?iddete ??z?m getirmek ancak devletin ?at??ma alanlar?n? en aza indirgemesi, okullarda da MEB?in ??renci lehine vazge?mesi gereken uygulamalar?ndan vazge?ip, ??rencilerin kendilerini ger?ekle?tirece?i alanlar? ?o?altacak politikalar geli?tirmesi, ayr?ca bar???n dilinin egemen hale getirilmesi ile m?mk?n olabilecektir. Bu da ancak toplumun b?t?n kesimleri ile birlikte siyasal, sosyal ve ekonomik alanlara ve bu ba?lamda e?itimde bir makro plan ?retmek ve bunu hayata ge?irmek ile m?mk?n olabilir.
(*) E?itim Sen Mardin ?ube Ba?kan?
?rfan ?zt?rk*