???ilerin umut ?yk?leri

D?SK ve Genel-???in eski Genel Ba?kan? Abdullah Ba?t?rk ad?na d?zenlenen ???i ?yk?leri 2005 Yar??mas??na kat?lan ?yk?lerin bir b?l?m? Genel-?? taraf?ndan ????i ?yk?leri: Timsah?n A?z?ndaki Usta? adl? kitapta topland?. Tuncer U?arol taraf?ndan yay?na haz?rlanan kitapta, i?sizlik korkusu, g??men i??ilik, maden i??isi olmak ve ?rg?tlenme ?zerine ?yk?ler yer al?yor.
Kitab? yay?na haz?rlayan Tuncer U?arol yazd??? ?ns?zde yar??man?n yap?l?? amac?n? ??yle ifade ediyor: ?Bir?ok edebiyat??, baz? ayd?nlar 12 Eyl?l?den sonra yaz?lagelen, bunalt? edebiyat?, a?k, b?y?, l?ks ya?am edebiyatlar? i?inde, i??imizin ?teki emek?ilerin, yani ?o?unluktaki insan?m?z?n unutuldu?undan s?z ediyordu. ?yk?lerin bu koldan da yeniden yaz?lmas?, onlar?n da yay?nlanmas?; emek?iler, ayd?nlar, y?neticiler, i?verenlerce onlar?n yeniden okunmaya ba?lanmas? ?lke sa?l??? a??s?ndan gerekliydi... Bu konuda bir yar??ma da, ilgi ?ekmek toparlanmak i?in ?ok uygundu. Ama as?l ?nemli olan yar??maya gelen ?yk?lerin kitapla?t?r?lmas?yd??.
Kitaba al?nan 18 ?yk? bir ?l??de bu bo?lu?un doldurulmas? anlam?nda bir ad?m oluyor. ?yk?lerde a??rl?kl? olarak i??ilerin i?te ya?ad?klar? pek ?ok sorun, bunlar?n ailelerine yans?mas? ?e?itli ?ekillerde i?leniyor. Bazen i?ten ??kar?lan bir i??inin ailesinin yan?na giderken hissettikleri, bazen de babas?n?n eve ekmek getirmesini bekleyen ?ocu?un ?umutlu bekleyi?i?nde g?r?l?yor ya?ananlar.
Kitaptaki ?yk?ler ???sizlik Korkusu?, ?K?smet Almanya?ya ka?m???, ?K?m?r Oca??nda Saklanan Ekmek? ve ?K?r?lacak D?ng?ler? b?l?mlerine ayr?lm??.
Birincilik ?d?l? alan Zehra ?n?var??n ?Mevsimlik ???iler? adl? ?yk?s?nde mevsimlik ?al??an bir i??i ve uzaktaki ailesinin ya?ad?klar? anlat?l?yor.
Ailesinden uzakta mevsimlik i??i olarak ?al??an Bilal ve ailesi i?in de, kadroya al?nma beklentisi, umudu var. K?z? babas?n?n kadroya al?nmas?n? beklerken Bilal usta, patronun ayn? i?i daha az say?da i??iye yapt?rarak daha fazla k?r etmek istemesinden dolay? i?ten ??kar?l?yor. Daha sonra da kayg?l? bir ?ekilde d???len k?y yolu...
?Benim mevsimim umuttur?
Kitapta yer alan ?yk?lerdeki i??i karakterlerin en ?ok i?inde bulunduklar? ruh hali umutlu olmak. ???e al?nma umudu?, ?kadro umudu?, ?i? komisyonunun kar??s?nda heyecanlanmadan do?ru cevaplar verme umudu?... bitmek bilmeyen umutlar. Bu umutlar i??ilerin ?ocuklar?na da yans?yor. ?Babas?n?n eve erken gelmesi umudu?nu, su akmayan mahallerine babas?n?n tankerle su getirme umudu tamaml?yor. ???i ?yk?lerinde umutlar?n bu kadar ?ok olmas?, onlar? mutsuz edecek, umutsuzlu?a s?r?kleyecek o kadar nedenin devaml? yanlar?nda olmalar?ndan da kaynaklan?yor. Umutsuzluk, umudu da bir yanlar?nda ta??malar?n? getiriyor. ?ebnem Sema Tuncel?in ?Umutkar? ?yk?s?nde i??ilerin i? bulabilmek i?in i?ine girdikleri ?abalar ve zorluklar anlat?l?yor. Mevsimlik i??i olarak ?al??mak i?in ba?vuran Ahmet, kendisine ?i?in mevsimlik oldu?unu, neden ba?ka bir i? bakmad???n?? soran komisyon ?yesine, i?e girmenin onun i?in ne demek oldu?unu anlatmak amac?yla ?Benim mevsimim umuttur. Biz umutkarlar?n mevsimi hi? bitmez? diyor. Maden i??ilerinin ya?ad?klar? ve i?siz kald?klar?nda i?ine girdikleri durum, yeralt?nda olmayla aralar?ndaki ili?ki, toplumun onlara bak???, madencileri anlatan ?yk?lerde i?leniyor.
??sizlik sonras?
Mehmet F?rat P?rselim?in ??l?m?n ?tesindeki K?y? ?yk?s?nde ge?en ?u b?l?m bu anlamda ?arp?c?: ?Bu diyarda emekli olan?n, ?lenin yerine ailesinden birinin ge?mesi adetten oldu?u i?in art?k bir par?a da babam olan yeralt?n? sorgusuz kabullendim?.
Bu ?yk?de i?siz kald?ktan sonra toplum kendisine olan olumsuz bak???n?n etkisi alt?nda, hayat? ya?ayan eski maden i??isinin i?ten at?ld?ktan sonra i?e, ?al??maya kar?? tutumunun nas?l de?i?ti?i i?leniyor. ?K?smet Almanya?ya Ka?m??? b?l?m?nde ise, yurtd???na i??i olarak gitme ve ?lkedeki yak?nlar?n?n duydu?u hasrete dair ?yk?ler var. Erdal At?c??n?n ?D?rb?n? adl? ?yk?s?nde bu ?zlemler, babas?n?n bir daha Almanya?ya d?nmeyecek olmas?n? ??renen i??i k?z?n?n sevincinde g?ze ?arp?yor. (Ankara/EVRENSEL)
B?lent ?z?elik