05 Aralık 2006 00:00

DURUM

Son NATO zirvesi ge?ti?imiz hafta Riga?da yap?ld?. Bu zirve NATO?nun 19. zirvesiydi ve ?Siyasi ve askeri d?n???m?, ?de?i?im ve eylem? sloganlar? alt?nda yap?ld?.

Paylaş

Son NATO zirvesi ge?ti?imiz hafta Riga?da yap?ld?. Bu zirve NATO?nun 19. zirvesiydi ve ?Siyasi ve askeri d?n???m?, ?de?i?im ve eylem? sloganlar? alt?nda yap?ld?. Riga Zirvesi, ABD?nin ama?lar?na uygun ?ekilde NATO?nun ?k?reselle?mesinin? me?rula?t?r?ld??? kararlarla sonu?land?, b?t?n bu gerici ama?lar? i?eren bir belge olarak kabul edildi ve t?m d?nyaya ilan edildi. ABD bir s?redir NATO?nun d?nya jandarmal??? rol?n? ?stlenmesini istemekteydi. Zirve ABD?nin bu do?rultuda kat etti?i mesafeyi a??k?a ortaya koymu? oldu. NATO zaten bir s?redir ?zellikle ABD?nin gerici ??karlar? temelinde fiilen bu rol? ?stlenmeye do?ru gitmekteydi. Son zirvede bu g?rev me?rula?t?r?l?p ilan edilmi? oldu.
?Kapsaml? Siyasi Y?nerge? adl? belgenin kabul edilmesi ile birlikte ?NATO Acil Mukabele G?c? (NRF) ?tam operasyonel? hale getirildi ve say?s? 25 bin olarak belirlendi. T?rkiye bu g?ce 3 bin asker vererek 2007?den itibaren alt? ay s?re ile NRF?nin kara kuvvetleri komutanl???na getirildi. Bu g?c?n deniz ve hava kuvvetleri de bulunuyor. ABD?nin planlad???, haz?rlad??? ve di?er NATO ?yelerine onaylatt??? orta ve uzun vadeli plan ve projeler, ?d?nyan?n d?rt bir yan?nda? sadece ?askeri? de?il, ?insani ve ekonomik? m?dahaleyi de g?ndeme getiriyor. B?ylece NATO askeri m?dahale alan?n? co?rafi olarak geni?letirken, m?dahalelerinin gerek?esini ekonomik alana do?ru da geni?letmi? oldu.
D?nya emperyalist sisteminin etkin bir bi?imde korunmas?n? ve savunulmas?n? yans?tan bu kararlardan ku?kusuz en fazla yararlanacak olan devlet ABD?dir. Ancak bu gerici kararlar d?nya ?ap?nda kendi ??karlar? pe?inde ko?an di?er baz? ?lkelerin itirazlar?n? da g?ndeme getirdi. ?rne?in; Fransa gibi ?lkeler bu kararlara kendi ??karlar? zedelendi?i i?in ?muhalefet? etseler de, sonu?ta ABD?nin dedikleri oldu. B?y?k devletler sonu?ta al?nan bu kararlar?n bug?n ABD?nin ??karlar?n? ?ne ??karsa da, yar?n g?? dengeleri de?i?ti?inde ?ncelikle kendi ??karlar?n? daha fazla koruyaca??n? ?ok iyi biliyorlar. Bunlar?n da ?tesinde bir kurum olarak NATO ve al?nan kararlar bir b?t?n olarak d?nya emperyalist sistemini halklara kar?? koruyor ve savunuyor. NATO ortak ??karlar? temsil ediyor ancak kendi i?erisinde sert ??kar ?at??malar?n? da bar?nd?r?yor. Rekabet ve birbirlerini ezme zaten bu sistemin do?as?nda var.
Her ?eyin ?tesinde al?nan b?t?n bu kararlar?n d?nya halklar? i?in tek bir anlam? var. O anlam da ?u; ?n?m?zdeki d?nemde d?nyan?n ?e?itli b?lge ve ?lkelerinde, ba??ms?zl?k ve insanca bir ya?am i?in m?cadele eden halklara kar??, NATO d?nya jandarmas? olarak daha etkin bi?imde kullan?lacak. Hat?rlanaca?? gibi NATO, Balkanlar?da ?BM?nin silahl? g?c?? gibi etkin bir bi?imde kullan?lm??t? ve halen de kullan?l?yor. NATO bug?n Afganistan?da ve bu ?lkede yayg?nla?an direni?e kar?? askeri g?c?n? art?rmaya ?al???yor. ABD Irak?ta bata?a saplanm?? durumda ve bu durumdan i?in i?ine NATO?yu da dahil ederek kurtulman?n ad?mlar?n? atmaya ?al???yor. B?t?n bunlara kar?? ABD ve NATO?nun di?er ?efleri NATO m?dahalesini Afrika?ya, Asya?n?n uzak b?lgelerine ve d?nyan?n di?er k?talar?na da yaymaya ?al???yorlar.
Hat?rlanaca?? gibi Do?u Bloku?nun ??kmesinin ard?ndan baz? ?evrelerce NATO?nun art?k i?levini yitirdi?i tart??malar? yap?lm??t?. Onlara g?re rakip blok ??kt???ne g?re, NATO?nun da varl???n? devam ettirmesinin bir nedeni kalmam??t?. S?re?, bu d???ncelerin pembe hayallerin yay?lmas?ndan ?te bir anlam?n?n olmad???n? a??k?a ortaya koydu. NATO, as?l olarak d?nya halklar?na kar?? ?rg?tlenmi?ti ve varl?k sebebi de buydu. D?nya halklar?n?n m?cadelesi ise yeniden y?kselme e?ilimine girdi ve NATO bu tehlikeye kar?? ?imdiden ?nlem almaya y?neldi. Militaristle?me g??lendirilirken, m?dahale gerek?eleri ve alan? geni?letildi. K?sacas? son kararlar NATO?yu g?n?n ko?ullar?na g?re ?rg?tlemenin somut ad?mlar? oldular.
T?rkiye?nin bu yap?da aktif g?rev alma iste?i ise, egemen s?n?flar?n u?ak?a politikalar izlemedeki kararl?l?klar?n? bir kez daha ortaya ??kard?. T?rkiye?nin yak?n ?evresi d?nyan?n en sorunlu b?lgesi. NATO, bu b?lgede ABD taraf?ndan ?yeni g?revler? temelinde i?in i?ine ?ekilmek isteniyor ve bu t?r bir geli?meden ilk zarar g?receklerden birisi de T?rkiye. T?rkiye?nin, i?birlik?i egemen s?n?flar taraf?ndan bu t?r gerici emellere alet edilmesi, onun kom?u ?lkeler ve halklarla ili?kilerini daha gerginle?tirecek bir etken olacakt?r. Oysa ?lkenin ve halk?n?n ??kar? kom?u ?lkeler ve halklarla karde??e ili?kiler kurmaktan, b?lgeye d??ar?dan yap?lacak m?dahalelere kar?? koymaktan ge?iyor.
Ahmet Ya?aro?lu
ÖNCEKİ HABER

?ocuklar? ?ld?ren roketler askere mi ait?

SONRAKİ HABER

DTP?den Avrupa Birli?i?ne ate?kes ele?tirisi

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...