Gerçekler enkaz altında kalmasın

Zeytinburnu’da yıkılan apartman dikkatleri, ilçenin “pilot bölge” gösterildiği İstanbul Deprem Master Planı’na çekti. Dört üniversitenin hazırladığı İstanbul’da depreme karşı yapılması gerekenlerin ayrıntılı analizini içeren plan 2003 yılında kamuoyuna sunulmuştu. Sadece plan raporunun hazırlanması için bile 2 milyon dolar harcandığı açıklanmıştı. Ancak yıllar boyunca meslek odalarının uyarılarına rağmen plan bir süre sonra rafa kaldırıldı Zeytinburnu, Z-Port adı verilen kruvazör limanı, lüks oteller ve alışveriş merkezlerini içeren bir kentsel dönüşüm planına tabi tutuldu.
Planlar rafa kalktı
Zeytinburnu’nda yaşananları gazetemize değerlendiren Mimarlar Odası (MO) Büyükkent Şube Başkanı Eyüp Muhcu, depreme karşı İstanbul’un en şanslı ilçesi olarak görünen Zeytinburnu’nda yaşanan facianın, İstanbul’un diğer ilçelerinin depreme karşı ne kadar hazırlıksız olduğunu gösterdiğine dikkat çekti.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin depreme karşı yapılacak çalışmalarda Zeytinburnu’nu pilot bölge seçtiğini ve çalışmaların birçoğunun bu bölgede yürütüldüğüne işaret eden Muhcu, “Bu kadar çalışma yürütülen bir bölgede bunlar yaşanıyorsa diğer ilçelerin durumunu sormaya bile gerek yok” dedi. Zeytinburnu’nda yürütülen çalışmalar için uluslararası krediler kullandığına işaret eden Muhcu, yıkılan binanın Marmara depreminden sonra yapılan incelemelerde depreme karşı 2. derecede riskli yapı grubuna dahil edildiğini hatırlatarak, “Bu binanın 1. derecede depreme karşı riskli yapı sayılıp yıkılması gerekiyordu. Maalesef yetkililer bunu yapmak yerine binayı 2. derecede riskli yapı grubuna dahil edip güçlendirilmesini istediler” diye konuştu. Muhcu, yıllardır yürütüldüğü ileri sürülen çalışmaların sorgulanmasını istedi.
İstanbul Deprem Master Planı’nın görmezden gelinmesine tepki gösteren Muhcu, yerel ve merkezi yönetimin planı rafa kaldırdığını ifade etti. Bunun yerine hükümetin kentsel dönüşüm projelerini hayata geçirmeye başladığını ve depremi unuttuklarını kaydeden Muhçu, “Rant hesapları depreme karşı yürütülecek çalışmaların önünü kesmiştir” dedi.
Zenginlere kentsel dönüşüm
Muhcu, kentsel dönüşüm projelerinin de deprem hazırlıklarıyla ilgisi bulunmadığını söyleyerek. “Bu yöntemle varsıl kişilere yeni konut alanları ve pazarları üretiliyor. İstanbul’un alt gelir düzeyinden insanlar yaşadıkları alanlarda kaderine terk ediliyor” yorumunda bulundu.
Deprem Konseyi’nin lağvedilmesini de hatırlatan Muhcu, “Toplumu bilinçlendirmesi gereken, kurumlar arasında koordinasyonu sağlaması gereken bu kurum sanki deprem tehlikesi ortadan kalkmış gibi sessizce, konseydekilerin bile haberi olmadan ortadan kaldırıldı” diye konuştu. (İstanbul/EVRENSEL)

---

İstanbul Deprem Master Planı nedir?
İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi öğretim üyelerinin uzun ve ayrıntılı çalışmalar sonucu hazırladığı İstanbul Deprem Master Planı 18 Ağustos 2003 tarihinde kamuoyuna tanıtıldı. Bu proje ile; “Kısa vadede insanların enkaz altında kalmasını önlemek; uzun vadede kalıcı, kesin ve köklü önlemler geliştirmek; İstanbul’da olası bir deprem tehlikesine karşı mevcut yapıların deprem güvenliklerinin incelenmesi ve yeterli güvenliğe sahip olmayan yapılar için teknik, hukuki, sosyal ve mali açılardan uygunluk arz eden gerekli güçlendirme ilkelerinin belirlenmesi”nin hedeflendiği açıklandı. Ancak bu plan yerine Zeytinburnu’nun dönüşümü için kruvazör limanları, oteller ve iş ve alışveriş merkezleri şeklinde planlandı.
Ersin Büyüktaş