23 Mart 2007 00:00

Amerikan ordusu için rekor düzeyde harcama

Irak işgali beşinci, Afganistan işgali ise yedinci yılındayken, Amerikan ordusunun masrafları 2. Dünya Savaşı dönemini yakaladı.

Paylaş

Irak işgali beşinci, Afganistan işgali ise yedinci yılındayken, Amerikan ordusunun masrafları 2. Dünya Savaşı dönemini yakaladı. Aradaki enflasyon farkı çıkarılırsa, Vietnam ve Kore savaşları döneminde yapılan harcamalar, bugünün sayılarıyla yıllık 630 milyar dolara karşılık geliyor. Önümüzdeki günlerde ABD Kongresi’nin ek 100 milyar dolarlık bütçeyi de onaylamasıyla birlikte, Amerikan ordusuna ayrılan yıllık miktar 607 milyar dolara çıkacak. Kongre Araştırma Servisi’nin hesaplarına göre, bu paranın yüzde 75’i Irak işgaline gidecek.
Bu arada, geçen yıl sonunda işgal karşıtı söylemleriyle Kongre seçimlerini kazanan Demokratlar, ABD Başkanı Bush’un istediği askeri ödenekleri engellemekten çekiniyor. Washington’daki Savunma Enformasyon Merkezi adlı kuruluşun uzmanlarından Winslow Wheeler’a göre bunun başlıca sebebi, “kimsenin askeri bütçeyi sınırlayanlar olarak damgalanmak istememesi.” Çünkü, “orduya hizmet etmek hem Demokratlar hem de Cumhuriyetçiler için bir siyasi sorumluluk olarak görülüyor.”
Bush yönetimi, Demokratların hakimiyetindeki Kongre’nin, “geri çekilme takvimi” veya başka şartlar ileri sürmeksizin ek askeri bütçeyi onaylamasını istiyor. Demokratlar ise, “Bush yönetiminin Irak’taki gelişmeler konusunda hesap vermesi gerektiği” üzerine eleştiriler yöneltirken, askeri bütçeyi engelleme eğiliminde görünmüyor.
Çeşitli sebepler
Öte yandan, uzmanlara göre, ABD’nin savunma harcamalarının tarihinin en üst düzeylerine çıkmasının arkasında birçok sebep var:
  • Sovyetler Birliği’nin çözülmesini takip eden yıllardaki “barış” rüzgarları sırasında, ABD Savunma Bakanlığı Pentagon’a ayrılan bütçe düştü. Sonraki yıllarda ise, ordunun ihtiyaç listesi iyice kabarıklaştı.
  • Eskiyen silah sistemleri yıllarca değiştirilmedi ve bu da, son yıllardaki onarım masraflarının hızla artmasına sebep oldu.
  • Ordu mensuplarının sosyal güvence ve emeklilik hakları için, giderek daha fazla kaynak aktarmak gerekiyor. Zira, Vietnam ve Kore savaşlarında görev yapıp dönen askerlere, her ay Irak ve Afganistan’dan dönen binlercesi ekleniyor.
  • Pentagon kurmayları, aynı anda hem Deniz Kuvvetleri, hem Kara Kuvvetleri ve hem de Hava Kuvvetleri’ndeki ana silah sistemlerini yeniliyor. Yüksek teknolojiye dayanan yenin tanklar, gemiler ve uçaklar ise, eskilerine göre 10 kat daha pahalı.
  • ABD Kongresi’nin gündeminde, Bush’un, asker sayısının 92 bin artırılmasını öngören teklifi var. Böylece, Soğuk Savaş’ın bitiminden sonra ilk kez bu kadar çok sayıda asker alınacak.
    Şu anda, 300 bin civarında Amerikan askeri ülke dışında bulunuyor. Bunların yaklaşık yarısı Irak ve Afganistan’da savaşıyor, diğer yarısı ise dünyanın 76 ülkesinde görev yapıyor.
    İşgaller bitse bile...
    Geçen hafta Pentagon adına Senato Savunma Tahsisat Alt Komisyonuna bilgi veren General Peter Schoomaker, Irak ve Afganistan savaşları kazanılsa dahi, ordunun çok büyük miktarda kaynağa ihtiyaç duyacağını söyledi.
    Bazı uzmanların ise, bu büyük miktardaki kaynağın doğru harcanıp harcanmadığını sorguluyor. Lexington Enstitüsü’nden Loren Thompson, ABD’nin elindeki yüksek kapasiteli silah gücüne güvenerek, karşısındaki güçleri hafife aldığını belirterek şöyle diyor: “Yeterli donanımımız olmayan yer, konvansiyonel olmayan çatışmalar. Belki de milyarlarca doları yüksek teknoloji ağlarına ayıracağımıza, belki de çok daha az miktarda parayı askerlerimize Arapça öğretmeye harcamalıyız.”
    Heritage Enstitüsü’nden James Carafano ise, ABD ekonomisinin geneline bakıldığında, “askeri harcamanın o kadar da yüksek olmadığını” düşünenlerden. Mevcut askeri harcamaların gayri safi milli hasılanın yüzde 4’üne karşılık geldiğini belirten Carafano, ABD Başkanı Bill Clinton döneminde bu oranın yüzde 3 olduğuna, Soğuk Savaş döneminde ise yüzde 7 olduğuna dikkat çekti. “Daha büyük bir eviniz olduğunda, sigortanız da daha büyük olur” diye konuşan ABD’li uzzman, Amerikalıların cebinden orduya aktarılan paraların karşılığının ne olacağının ise, zamanla görüleceğini belirtti. (DIŞ HABERLER)
  • ÖNCEKİ HABER

    Direnişçilerle görüşmelerde ilerleme iddiası

    SONRAKİ HABER

    Af Örgütü’nden AB’ye sert eleştiri

    Sefer Selvi Karikatürleri
    Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa