24 Nisan 2007 00:00
Pirime Özlem görücüye çıkıyor
Anadolu Aleviliğini anlatan belgeselin ilk gösterimi, yarın İzmirde gerçekleşecek
Uzun yıllar yurtdışında yaşamış olan sinemacı Hüseyin Bozbalakın çekimlerini tamamladığı Pirime Özlem belgeseli izleyici karşısına çıkıyor.
Üç yıllık bir çalışma sonucunda ortaya çıkan ve beş bölümden oluşan belgesel, Anadolu Aleviliği kültürünü ve geleneğini anlatmayı amaç edinmiş. Bu çerçevede Aleviliğin temel inanışlarından 12 Postun 9unun bulunduğu Dersim ve yöresinde 200 köy, 5 ilçe ve Dersim merkezinde yapılan 65 saatlik çekimler sonucunda ortaya çıkan Pirime Özlem 25 Nisanda izleyici ile buluşacak.
Belgeselciye gözaltı
Dersimde belgesel çekmek de kolay değil tabii ki. Yapımcı ve yönetmen Hüseyin Bozbalak çekimler için gittiği Pertekte gerekli bütün izinler elinde olmasına rağmen gözaltına alınarak filmlerine el konulmuş. Bozbalak, saatlerce gözaltında tutulduktan sonra Dersimlilerin yardımlarıyla serbest kalabilmiş.
2004 yılının Ağustos ayında başladığı belgeselin çekimlerini geçtiğimiz aylarda tamamlayan Hüseyin Bozbalakla ve aynı adlı çalışmasıyla belgesele kaynaklık eden araştırmanın yazarı Turabi Saltıkla görüştük.
Neden Dersim? diye sorduğumuzda Bozbalak, Orada çekmek zorundaydık. Çünkü Aleviliğin antik çağlardan beri orada büyük bir gelişimi var diyor. Aleviliği gerçek anlamda anlatabilmek için önce Dersimi tanımak gerektiğini ifade eden Bozbalak, Bu inancın Dersimden Anadoluya yayıldığı görülüyor. Anadoluda birdenbire oluşmuş bir Alevilik yok. Alevilik çeşitli boyutlarda gelişmiş. Hz.Ali zamanından çok daha önce şekillenmesi var. Ali zamanında bir restorasyon geçirmiş. İmam Cafer zamanına kadar gelinmiş. 1350lerde Hacı Bektaş-ı Velinin Anadoluya geldiği zaman Dersimde toplanılıp tekrar Aleviliğe çeki düzen verilmiş. İşte 40lar Dağındaki toplantıda Hacı Bektaş-ı Veli Serçeşme seçiliyor. Bu 12 Posta 40 tane ocak bağlanıyor. Alevi örgütlemesi aslında orada bir kaideye bağlanıyor ve ondan bu tarafa da böyle bir kurultay veya toplantı olmuyor.
Kültürlerin buluştuğu yer
Bozbalak, bu bilgiler etrafında Dersim yöresindeki kutsal alanları, mekanları, dağları, kurban törenlerini, semahları, semahların anlamlarını ve Aleviliğin bir yaşam biçimi olarak hayata geçirilişini görüntüleyerek, kültür ve inanç tarihini belgelemeye çalıştıklarını anlatıyor. Halk neyle bütünleşiyorsa hepsini belgeselde yansıtmaya çalıştık diyor.
Araştırmacı yazar Turabi Saltık da dinlerin, dillerin, kültürlerin buluştuğu bir yer olarak tanımladığı Dersimin, antik çağdan ve mitolojiden günümüze kadar değişik inançların yaşadığı bir coğrafya olduğunu belirtiyor. Anadoludaki inançları, filozoflardan başlayarak kültürel yaşam ve etnik boyutuyla ele almaya çalıştıklarını dile getiren Saltık, Alevilik üzerine herkes birtakım düşünceler belirtiyor. Alevilik İslamın neresindedir? İçinde midir dışında mıdır? gibi konular bir süreden beri yazılıp çiziliyor. Sonuçta Aleviliğin düşünce sistematiğini ortaya koyarken bu çalışmamızda Aleviliği felsefesi, yaşam içindeki yeri, kültürel ve etnik yapılanmasıyla irdelemeye çalıştık diyor.
İlk gösterim İzmirde
Pirime Özlem belgeselinin galası 25 Nisanda Fuar İsmet İnönü Kültür Merkezinde yapılacak. Türkiye Alevi Bektaşi Federasyonu ile Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonunun organizasyonuyla yapılacak etkinliğe çok sayıda konuk davet edildi. (İzmir/EVRENSEL)
Emine Uyar
YAZARLAR
A. Cihan Soylu
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Şebnem Korur Fincancı
Tehlike nedir?
Sultan Özer
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Hediye Levent
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Arif Nacaroğlu
Özgürlükçü Anayasa
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs ve sonrası
Mehmet Özyazanlar
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
İhsan Çaralan
Bahçeli siyasete ayar çıtasını Erdoğan’ın en yakınına kadar çıkardı!
M. Sinan Birdal
Savaş: Öznel niyet ve nesnel çelişki
Koray R. Yılmaz
Ne “yoksul” bir “zenginlik”…
Turgay Olcayto
Sancılı düşünceler
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
