Aleviler daha geniş birlik istiyor

Çok sayıda Alevi örgütünü bünyesinde barındıran Alevi Bektaşi Federasyonu ile Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu’nun ortaklaşa düzenlediği “Alevi Bektaşi Meclisi”nde Alevi toplumunun temsilcisileri seçimleri tartıştı. Federasyon yöneticileri, adres göstermekten kaçınırken CHP-DSP ittifakına sıcak yaklaştı.
Alevi Bektaşi Meclisi, dün Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı’nda toplandı. Meclis’e yurtiçi ve yurtdışından 2 bine yakın kişi katıldı. Katılımcılar, Alevi örgütleri ile yöre derneklerinin yöneticileri, aydınlar, sanatçılar, Alevi muhtarlar ve yerel yöneticiler, dedeler, işadamları, kanaat önderleri, Alevi büyükleri ve Alevi siyasetçilerden oluştu.
Meclis çalışmaları Yol TV’den naklen yayınlandı. Alevi önderlerinden Hacıbektaş Postnişini Veliyettin Ulusoy, sanatçı Arif Sağ ve Tolga Çandar yoğun ilgi gördü. Meclis kulislerinde de seçimler tartışılırken CHP’den aday adayı olan bazı Alevi temsilcileri de destek toplamaya çalıştı. Meclis’in toplandığı Vakıf binasına “Türkiye laik değildir laik kalacak”, “Zorunlu din dersleri kaldırılsın”, “Diyanet İşleri Başkanlığı kaldırılsın” yazılı pankartlar, Türk bayrakları, Atatürk ve Hacı Bektaş Veli posterleri asıldı.
Meclis’te ilk konuşmayı yapan Alevi Bektaşi Federasyonu Genel Sekreteri Turan Eser, Türkiye ve Avrupa’daki Alevileri temsil eden bir heyetin, Meclis’te hazır bulunduğunu kaydetti. “Şeriata karşı Cumhuriyet’in değerlerine, laikliğe sahip çıktıklarını” sık sık vurgulayan Eser, Alevi kimliğini ve inancını yok sayan, asimle etmeye çalışanlara karşı Alevilerin seçimlere yaklaşımını belirlemek üzere toplandıklarını söyledi. “Sol diyen, ancak sol gibi davranmayanlara karşı güçlerini göstermeyi” de amaçladıklarını belirten Eser, “Nasıl olsa desteklerler” diyerek Alevileri dikkate almayan ve “oy deposu” olarak görenleri de eleştirdi.
‘İttifak olumlu’ vurgusu
Alevi Bektaşi Federasyonu Başkanı Selahattin Özel ise cumhuriyet mitingleri öncesinde Alevilerin Mersin ve Adana’da geniş katılımlı etkinlikler yaptıklarını anımsatarak Alevilerin, Cumhuriyet mitinglerine öncülük ettiğini ve Türkiye’yi sokağa döktüğünü öne sürdü. EMEP, ÖDP, DSP, CHP, SHP gibi partilerle görüştüklerini anımsatan Özel, sol partilere Alevilerin talepleri ve “solda birlik” çağrısını ilettiklerini kaydetti. CHP Başkanı Baykal ile üç gün önce bir kez daha görüştüklerini ve DSP-CHP ittifakı nedeniyle tebrik ettiklerini kaydeden Özel, Baykal’dan kendisine adaylık teklifi geldiğini bildirdi. Baykal’a aday olmayacağını söylediğini aktaran Özel, “Ne Sayın Baykal’la ne de başkasıyla kontenjan pazarlığı yaptık” dedi.
Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu Başkanı Turgut Öker de, Alevilerin hep oy deposu olarak görüldüğünü belirterek “Bu ülkenin siyasal yaşamında ve her alanında üçte bir temsil istiyoruz. 20 milyonluk nüfusumuz var” dedi. Öker, AKP ve MHP gibi partilerden aday olanları eleştirirken salondan “yuh” sesleri yükseldi. Seçimlere ilişkin açık adres göstermeyeceklerini belirten Öker, bir yandan da “Artık kılı kırk yarma, sandık başına gitmeme, meydanı şeriatçılara bırakma lüksüne sahip değiliz. Güçlerimizi birleştirelim, bölmeyelim” diye konuştu.
Pir Sultan Abdal Kültür Derneği eski yöneticilerinden Rıza Aydoğmuş, solda güç birliğinin Alevilerin taleplerini içerecek biçimde geliştirilmesi gerektiğini söyledi. Sanatçı Arif Sağ ise doğrudan adres gösterdi. CHP-DSP ittifakının desteklenmesi gerektiğini ima eden Sağ, “Tartışma bitti, adres belli” dedi. Sağ’ın bu çağrısına salondan cılız bir alkışla yanıt gelirken bir temsilcinin “Daha geniş ittifak istiyoruz” sözleri büyük alkış aldı. Yaşar Seyman ile Veliyettin Ulusoy da birer konuşma yaparak birlik çağrısında bulundular.
Aleviler ‘En geniş sol birlik’ dedi
Alevi Bektaşi Federasyonu ve Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu tarafından düzenlenen Alevi Meclisi’nin Sonuç Bildirgesi’nde Alevilerin siyasi alana kendi demokratik haklarını kullanarak müdahil olmasının zorunlu olduğu belirtildi. 12 Eylül darbesi ile önü açılan, solu ve demokratik güçleri hem fiziki hem de psikolojik olarak bitirmek isteyen siyasal İslamın bugün geldiği aşamadan doğrudan sorumlu olduğunun vurgulandığı Bildirge’de, “27 Nisan’da Genelkurmay Başkanlığı’nın yayınladığı muhtıra 12 Eylül generallerini bu sorumluluktan kurtaramaz. Türkiye 12 Eylül ile hesaplaşmadan demokratikleşemez” ifadesi kullanıldı.
Türkiye’yi şeriat darbe ikileminden kurtaracak tek çözümün solun bütün renklerini kucaklayacak geniş tabanlı bir güçbirliği olduğunun belirtildiği Bildirge’de, CHP ve DSP arasında atılan adımın önemli bir gelişme olmakla birlikte yetersiz ve arayış içindeki milyonları sol bir alternatifle buluşturmaktan uzak olduğu kaydedildi. CHP ve DSP’nin kendini sağa tümüyle kapatarak, SHP ve ÖDP gibi partiler başta olmak üzere sendikal hareketi, demokratik sivil örgütlenmeleri ve Alevi hareketini kapsayacak şekilde genişlemesi gerektiğinin açıklandığı Bildirge’de, alevi hareketinin sol güçbirliğinin önemli bir ortağı olacağı vurgulandı. Bildirge’de, “Henüz bütün solu temsil etmekten uzak olan CHP-DSP seçim işbirliği zaman kaybetmeden solun diğer renklerini de hemen kucaklamalı ve Alevi Bektaşi kurumlarının belirlediği milletvekili adaylarını da kendi listesinden aday göstermelidir” denildi. (Ankara/EVRENSEL)

---

Alevilerin talepleri

12 Eylül Anayasası hukuki ve toplumsal sonuçlarıyla ortadan kaldırılmalı, demokratik bir anayasa hazırlanmalı.

12 Eylül darbecileri yargılanmalı.

Yüzde 10 barajı kaldırılmalı, seçim yasası demokratikleştirilmeli.

1 Mayıs emeğin bayramı olarak yasallaşmalı

Eğitim ve sağlık sisteminden herkes eşit haklarla yararlanabilmeli

Alevilik yasal ve anayasal olarak kabul edilmeli.

Cemevleri inanç merkezi olarak kabul edilmeli.

Diyanet İşleri Başkanlığı ve zorunlu din dersleri kaldırılmalı.

Madımak Oteli “Barış ve Kardeşlik Müzesi yapılmalı.

---

‘Aleviler, ittifakın öznesi olmalıdır’
Müge Tuzcuoğlu
Aleviler ve Siyaset Konferansı’nda, Alevilerin; sorunlarını çözme şansı bulunmayan CHP-DSP ittifakından ziyade işçi, emekçi ve ezilenlerin oluşturacağı ittifakın öznesi olması gerektiği vurgulandı.
Konferansın dünkü bölümü, Aşık Mahsuni Şerif’in 5’inci ölüm yıldönümü nedeniyle çalınan Mahsuni türküleriyle başladı. “Emek ve Demokrasi Güçlerinin ‘Alevilerin Siyaset İlişkisine’ Bakışı” başlıklı oturumda konuşan Halkevleri Başkanı Abdullah Aydın, Alevilerin, “şeriat ya da laik” kamplaşması tuzağına düşmemeleri gerektiğini belirterek “Kısa dönemin faydaları oyunlarına katılmamalıdır. Halkın, ilerici ortak cephesini yaratmalıyız” dedi. DİSK Bölge Temsilcisi Tayfun Görgün ise “Şeriat tehlikesi var” diyenlerin ne demokrasi, ne barış, ne de ekonomik sıkıntılardan bahsetmediklerine dikkat çekti. KESK MYK Üyesi Hasan Hayır da Alevilerin ezilen halkların, emekçilerin talepleriyle hareket etmeleri gerektiğini söyledi.
“Siyasi Partiler ve Aleviler” başlıklı oturuma ise çağrıldıkları halde CHP ve DSP’nin katılmaması dikkat çekti. ÖDP Genel Başkanı Ufuk Uras, “CHP-DSP ittifakına karşı gerçek solun oluşturulması gerektiğini” dile getirdi. DTP PM Üyesi İsmet Şahin de ezilen Kürtlerin de Alevilerin de emek eksenli asgari bir programda ortaklaşması gerektiğini vurgulayarak “DTP Meclis’e milletvekili soktuğunda, sadece Kürtleri değil Alevileri de, işçileri de, ezilenleri de temsil edecektir” diye konuştu.
EMEP Genel Başkan Yardımcısı Haydar Kaya ise CHP-DSP ittifakının, Alevilere hiçbir yarar sağlamayacağını, iki parti arasında yapılacak seçime bir alternatif çıkarmak gerektiğini söyledi. SDP Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Kahya da Alevilerin, sistemin yedek gücü olarak kullanılmak istendiğine işaret etti.
Görünmeyen bir el
İlk gün öğleden sonra düzenlenen oturumlarda ise “Seçim Sistemleri ve Temsiliyet” ve “Alevilerin Siyasi Parti Denemeleri ve Deneyimleri” konuları tartışıldı. Türkiye Ekonomi ve Siyaset Araştırmaları Vakfı (TESAV) Başkanı Erol Tuncer, Türkiye’nin çok partili döneme geçtiğinden beri yedi kere seçim sistemini değiştirdiğini belirtti. Tuncer, yine de Meclis’te toplumun temsiliyetinin sağlanamadığını dile getirerek, bunun için yüzde 10 barajının mutlaka kaldırılması gerektiğini altını çizdi.
Akademisyen Ali Murat İrat, Alevilerin kendilerini azınlık olarak hissettiklerini, ancak ibadet özgürlükleri bulunmadığı için azınlık sayılamayacaklarını söyledi. Bu azınlık psikolojisinden çıkmak gerektiğine işaret eden İrat, “Şeriata karşı ‘siz bizim modern Müslümanlarımızsınız’, Kürt hareketi yükselince, ‘Siz asıl Türklerimizsiniz’ denilerek Aleviler hep yardımcı kuvvet olarak saklandı.” dedi. (Ankara/EVRENSEL)
Onur Bakır / Bülent Özcelik