30 Mayıs 2007 00:00

Irak halkı İran-ABD görüşmesine tepkili

Iraklı Şiiler, İran ile ABD’nin yıllar sonra görüşmesinin Irak için diplomatik zafer olduğu görüşünü dile getirirken, görüşmenin neler getireceği konusunda ise ihtiyatlı bir tavır sergiledi.

Paylaş

Iraklı Şiiler, İran ile ABD’nin yıllar sonra görüşmesinin Irak için diplomatik zafer olduğu görüşünü dile getirirken, görüşmenin neler getireceği konusunda ise ihtiyatlı bir tavır sergiledi. Sünni Iraklılar ise, İran’ın, Irak’ın iç işlerine müdahil olmasına tepkili.
Iraklı Şiiler, İran ile ABD’nin yıllar sonra görüşmesinin Irak için diplomatik zafer olduğu görüşünü dile getirirken, görüşmenin neler getireceği konusunda ise ihtiyatlı bir tavır sergiledi.
Kısa süre önce adından Devrim ibaresini kaldıran Irak İslam Yüksek Konseyi (IİYK) milletvekili Hamid Raşid Muala El Saidi, “Bu görüşme olumlu, Irak için diplomatik bir zafer, ama iki ülke arasındaki gerginlik, hızla iyi neticeler almayı beklememize imkan vermiyor” ifadesini kullandı.
Şii Dava partisi kökenli Hasan El Sinaid ise “30 yıldır çatışan iki ülkeyi bir araya getirebilmiş olmak Irak diplomasisi için bir başarıdır. İki taraf Irak’ın bölgenin güvenliğinin inşasında olumlu bir unsur olmak istediğini anlamıştır” dedi.
Sünniler tepkili
Sünniler tarafında ise görüşmeye ilişkin daha olumsuz bir hava esiyor. Sünni koalisyonun önemli partisi Cephe Birliği’nden Şeyh Halef El Aylan, “Irak halkı
kendi adına pazarlık edilmesini kabul etmiyor. Bu ülkeler Irak’a sorunları getirdi, şimdi de kendi çıkarları doğrultusunda bunları çözmeye çalışıyor” ifadesini kullandı.
El Aylan, “ABD işgalci olarak Irak’taki sorunların başlıca müsebbibi ve İran da, ister radikal lider Mukteda Sadr’ın Şii Mehdi Ordusuyla ister Sünni El Kaide ile olsun, Irak’taki terörü destekliyor” derken, İslam Partisi milletvekili Ömer Abdülsattar Mahmud, görüşmenin BM himayesinde olmasını tercih ettiklerini söyledi.
Mahmud, “BM Güvenlik Konseyi’nin işgal güçlerinin Irak’tan çekilmesine ve Irak güçlerinin yeniden tesis edilmesine ilişkin bir karar çıkarmasını istiyoruz” dedi ve İran’ın müdahalelerinin engellenmesinin yapılacak en önemli iş olduğunu kaydetti.
İran, casusluk iddiasında kararlı
<İran yönetimi, son günlerde tutukladığı İran asıllı Amerikan vatandaşlarından ikisini casuslukla suçlamakta ısrar ediyor.
<İran, Esfendiyari ve Tacbahş’ın dışında Amerikan sermayeli bir radyonun muhabiri olan Parnaz Azima’nın da ülkeden çıkışına izin vermemişti. ABD’nin California eyaletinde iş adamı, İran ve Amerikan vatandaşı olan Ali Şakeri’den mart ayından beri haber alınamadığı açıklanmıştı.
<İran İstihbarat Bakanlığı, iki gün önce de ülkenin güney, güneybatı ve merkezinde bazı casusluk şebekeleri ortaya çıkardığını açıklamış, bu şebekelerin ABD istihbarat örgütleri güdümünde çalıştığını iddia etmişti. (DIŞ HABERLER)
Görüşme yalnızca bir ilk adım
Uzun süren gerilimli bir geçmişin ardından, ABD ve İran Bağdat’ta “pozitif” denebilecek bir atmosferde karşı karşıya geldi. Hatta İran tarafı gelecek ay yapılabilecek bir toplantı teklifinde bulundu.
Toplantının gündeminde yalnızca Irak vardı. Ne İran’ın nükleer programından bahsedildi ne de İran’ın ABD-İran uyruklu vatandaşları tutuklamasından. İran, sınırını ihlal ederek etnik azınlıkları kışkırtmayı amaçlayan İngiliz ve Amerikan uçaklarından da bahsetmedi. ABD büyükelçisi Ryan Crocker’ın söylediği şekliyle tartışmaların odağında sadece ve sadece Irak vardı.
Görüşmede Crocker “Tahran Irak’ta istikrar istiyorsa iddia edildiği gibi Iraklı direnişçileri silahlandırmayı ve eğitmeyi durdurmalı. İran’ın eylemleri, benimsediği ilkelerle uyum içinde olmalı” diyerek İran’ın kendi savunduğu politikalara ters düştüğünü söyledi.
ABD’nin Irak’taki konumunu işgalci kuvvetler olarak tanımlayan İran Büyükelçisi Hasan Kazımi Kumi de Amerikalıların Irak ordusunu eğitmekte çok yavaş ve verimsiz kaldığını belirtti ve ABD’ye bu konuda “yardım” önerdi. İran ayrıca ABD, İran ve Irak taraflarından oluşacak ve güvenlik meselesini tartışacak bir komisyon kurulması teklifinde bulundu. ABD Büyükelçisi kendisinin bu teklifi Washington’a iletmesi gerektiğini söyledi. Washington’un, “Irak komuşlarından İran’a ayrıcalık taşıyacağı” gerekçesiyle bu teklife sıcak bakmadığı belirtiliyor.
Görüşmelerden sonra Kumi, iki tarafın da Irak hükümetini desteklemek ve güçlendirmek üzere anlaştığı yolunda açıklama yaparken; Crocker “Acaba İran’ın siyasi tavrında bir değişme olacak mı olmayacak mı, bekleyip göreceğiz” diyerek temkinli davrandı. İki elçi arasındaki görüşmeler Irak Başbakanı Nuri El Maliki’nin ofisinde gerçekleşirken Bağdat’ın başka bir semtindeki bir camide bir patlama meydana geldi ve 24 kişi hayatını kaybetti.
Bundan önce ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ile İran Dışişleri Bakanı Manuçer Muttaki arasında geçen ay Mısır’da gerçekleştirilmesi planlanan görüşme başarısızlıkla sonuçlanmıştı. İki ülke arasında Mart ayında Bağdat Konferansı sırasında çok yüzeysel bir toplantı yapılmıştı. İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, ABD ile görüşmeye, “sadece Irak konusuyla sınırlı kalınması kaydıyla” izin vermişti. (DIŞ HABERLER)
ABD kayıpları artıyor
Irak’ta işgal güçlerinin kayıpları hızla artıyor. Son olarak 2’si helikopter düşmesi, 6’sı bombalı saldırı sonucu toplam 8 Amerikan askeri hayatını kaybetti.
Irak’taki Amerikan ordusundan yapılan açıklamada, helikopterin, önceki gün geç saatlerde Irak’ın kuzey kesiminde bulunan Diyala vilayetinde düştüğü ve 2 askerin öldüğü bildirildi.
Helikopterin düşüş nedeninin kaza mı yoksa düşman ateşi mi olduğu konusunda bilgi verilmedi. Amerikan ordusunun açıklamasında ayrıca, yine dün Diyala’da araçlarının yakınında düzenlenen bombalı saldırılarda 6 Amerikan askerinin öldüğü kaydedildi. ABD ordusunun bu ay Irak’ta verdiği kayıp sayısı son ölümlerle 112’ye yükselirken, mayıs ayı da ABD için 2007 yılının en kanlı ayı oldu. İstatistiklere göre, her gün ortalama 4 işgal askeri hayatını kaybediyor.
Bombalı saldırılar
Bu arada, bomba yüklü aracın kalabalık bir pazaryerinde infilak etmesi sonucu ilk belirlemelere göre 15 kişi öldü, 20’den fazla kişi yaralandı. Bağdat’ın merkezindeki Tayaran Meydanında park halindeki patlayıcı yüklü bir minibüsle düzenlenen saldırıda ise, ölü sayısının 30’a yakın olduğu belirtiliyor. Saldırıda 70 civarında Iraklı yaralandı.
Saldırının düzenlendiği bölgede genelde, çoğunluğunu yoksul Şiilerin oluşturduğu çok sayıda günlük işçinin beklediği belirtiliyor. (DIŞ HABERLER)
ÖNCEKİ HABER

Referandum, seçimi ikinci plana attı

SONRAKİ HABER

Küresel çete 32 yıl sonra İstanbul’da

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...