17 Haziran 2007 00:00
Bölgeden seçime bakış 3
Sıcaktan bunalan tarihi kentte AKPye tepki var. Ama AKP ve bağımsız adaylar dışında kimseye şans tanınmıyor
Kültürler beşiği Mardin, sıcak mı sıcak. Büyük caddelerde kimse ortalıkta yok. Sıcaktan kaçan Mardinliler, taştan yapılmış dar sokaklar, serin çay bahçeleri ve konaklara sığınıyor.
Havanın sıcaklığı seçimleri de etkiliyor. Gün ortasında kent merkezinden geçen seçim konvoylarına başını kaldırıp da kimse bakmıyor. Seçim toplantıları için daha çok akşam saatleri tercih ediliyor.
Mardinlilerin tek derdi sıcaklık değil tabii ki. Tarihi kent bugünlerde eski Mardin, yeni Mardin sıkıntısı yaşıyor. Mardin, Yenişehire doğru büyürken, şehrin merkezi de buraya doğru kayıyor. Tarihi yapıların bulunduğu eski Mardin esnafı bu durumdan oldukça endişeli. Ama yeni Mardinde de işler iyi gitmiyor.
Kent merkezinde ellerinde silahlarla gezen polisler dikkati çekiyor. Batman ve Mardin arasındaki yolda da askerler kimlik kontrolleri yapıyor.
Operasyon tartışmaları Mardini nasıl vurdu?İşsizlik ve yoksulluk her bölge kenti gibi Mardinde de öne çıkıyor. Mardin Ticaret ve Sanayi Odası yetkilileri, kentte istihdam alanı olmadığını belirtirken, teşvik uygulamasının batı kentleriyle bir tutulmasının kendilerine bir fayda sağlamadığını dile getiriyorlar.
Organize sanayi bölgesinde 22 fabrika olduğunu, bunların da daha çok un ve bulgur işiyle uğraştığını dile getiren oda yetkilileri, bu işletmelerin de istihdamı çözmeye yetmediğini kaydediyorlar.
Kuzey Iraka operasyon tartışmaları Mardini de olumsuz etkilemiş. Kentteki en büyük fabrikalardan biri olan ve Kuzey Iraka çimento satan çimento fabrikasının işlerinin büyük ölçüde düştüğü dile getiriliyor.
Oda yetkilileri sınırda yapılan nakliyeciliğin de durma noktasına geldiğini belirtiyor.
AKPnin adayı korucu
22 Temmuzdaki seçimlerde 6 milletvekili çıkaracak olan Mardin, seçimlere bu tartışmalarla giriyor. Binası polis tarafından sıkı bir şekilde korunan AKPnin milletvekili adayları kente yeni geldi. Milletvekillerini karşılamak için oluşturulan konvoya halk ilgi göstermedi. Mevcut milletvekillerinden hiçbirini aday göstermeyen AKP, listenin birinci sırasına Süleyman Çelebiyi koymuş. Midyatta korucu bir aşiretten olan Çelebi, daha önce ANAP ve DYPde görev aldı. Çelebi aşiretinin 5-6 bin civarında oyu olduğu ifade ediliyor. AKPnin Mardindeki kozu da diğer kentlerde karşımıza çıkan yeşil kart, KÖYDES projesi ve sosyal yardımlar. AKPnin Mardinden gösterdiği kadın aday ise dördüncü sırada yer alıyor.
Bağımsız adaylar için iki bölge
Seçimlerde bağımsız adayları destekleyen DTP, hummalı bir çalışma başlatmış. DTPnin Mardindeki adayları DTP eski Genel Başkanı Ahmet Türk ve Emine Ayna.
Daha çok ilçelerden oy bekleyen DTP, Mardini iki bölgeye ayırmış. Kızıltepe, Derik ve Mazıdağı ilçelerinden Ahmet Türk için oy isteyen DTP, Nusaybin, Dargeçit, Midyat, Ömerli, Yeşilli ve kent merkezinden kadın aday Emine Ayna için oy kullanma çağrısı yapıyor.
2002 seçimlerinde 89 bin oy alan DTP, bu seçimlerde 100 bin oy hedefliyor.
DTP İl Başkanı Cemal Veske, her adayı 50 bin oyla Meclise göndereceklerini söylüyor. Kürt sorununun çözümü ve barış için oy istediklerini anlatan Veske, 23 Temmuz sabahında Mardinde şöyle bir tablonun çıkacağına inanıyor; 1. Bağımsızlar, 2. AKP, 3. DP, 4. CHP.
Halk adaylarını işaretleyecek
Bağımsız adaylardan Emine Ayna, bölgede okuma yazma oranındaki düşüklüğün kendilerini etkilemeyeceğini vurguluyor. Ayna şu örneği veriyor: 91 seçimlerinde SHPyle seçime girdiğimizde tercihli adaylar vardı. Bu halk bu tercihli adaylar arasından Mardinden Mehmet Sincarı bulup çıkardı. Leyla Zanayı işaretleyip çıkardı. Bu seçimlerde de kendi adaylarını çıkaracaktır.
Emine Ayna, sıralamadaki yerlerinin iyi kavranması için özel bir çalışma yapacaklarını da sözlerine ekliyor.
Mardinde CHPnin de bir aday çıkarması bekleniyor.
2002 seçim sonuçları
DEHAP89 bin 113 oyyüzde 39.58
AKP34 bin 746 oyyüzde 15.43
CHP26 bin 151 oyyüzde 11.62
ANAP19 bin 853 oyyüzde 8.82
DYP18 bin 509 oyyüzde 8.22
Halk ne diyor?
Mehmet Tepişken (Esnaf): Esnafın durumu çok vahim. Boş boş oturuyoruz işte. Buraya kimse önem vermiyor. Esnaf gelip geçeni seyrediyor. Seçimde 3 AKP, 3 de bağımsız çıkar.
Mahmut Yertürk (Nakliyeci): Bence AKP ve bağımsızlar çıkar. AKPden hiç memnun değiliz. İşsizlik çok büyük sorun. Nakliyecilik yapıyorum. Arabamı bağlamışım beş aydır oturuyorum. O adam (Kemal Unakıtan) geldiğinden beri para kazanıyorum.
Antepte kafalar karışık
Vural Nasuhbeyoğlu / Mehmet Türkmen
Olağanüstü koşullarda geçen seçim süreci Gaziantepte de halkın kafasını karıştırmış durumda. Eskiden CHPli olanlar şimdi MHP olibilir diyor, AKPliler CHP diyebiliyor.
Kentte seçim nabzını tutmak için gittiğimiz Çıksorut Mahallesinde Diyar Kıraathanesindeki emekçilerin de durumu farklı değil.
Kötünün iyisine vereceğim
Bir çay içtikten sonra başlıyor sohbet. Coşkun Sarı mobilya ustası. 5 yıldır rahatsızlığından dolayı çalışamıyor. Geçiminizi nasıl sağlıyorsunuz sorumuza O Allahla benim aramda... diyor ve ekliyor Sürünüyoruz, babamın evinde kalıyorum işte öyle... Önceki seçimde Ecevite oy verdimğini söyleyen Sarı Ecevit dürüst olduğu için oy verdim. AKP, buradan 7 milletvekili çıkardı, sadece 2si Antepli. ABDnin Iraka attığı bombaları AKP Antepin sanayisine attı. Bugün dokumada, tekstilde çalışanlar işsizlikten sokakta çorap satıyorlar diye konuşuyor. Önümüzdeki seçim için ise Aklımdan iki parti geçiyor ya CHP ya MHP diyen Sarı MHPye milli değerler için CHPye ise işçi kesimine faydası olur diye oy vermeyi düşünüyorum. Kötünün içinde iyiyi arıyorum diyor.
Oyum bağımsıza
Mustafa Kaplan esnaf. DEHAPlıyım ama yerel seçimlerde Celal Doğana oy verdim. O zaman Asım Güzelbey, patron adayıydı ona karşı Celal Doğana oy verdim diye de nedenini açıklıyor. Kaplan 2007 seçimlerinde Gaziantepten bağımsız milletvekili adayı olan Vakkas Dalkılıça oy verecek. Gençler ve çocuklar arasında şiddet ve uyuşturucunun kol gezdiğini, Kürt sorununun kronikleşen bir sorun olduğunu belirten Kaplan Kim ne derse desin on binlerce insanın ölümü var. Bu sorun çözülmeli diyor. Söze giren Coşkun Sarı da sınır ötesi operasyona karşı olduğunu söyleyerek bizim aramızda sorun yok diye ekliyor.
Yine de AKP
Cuma Yıldırım ise inşaat kalıpçısı, sigortası yok, yeşil kartı var. 3 Kasım seçimlerinde AKPye oy veren Yıldırım daha önce CHPye oy veriyormuş. Yıldırım, diğer partilerin gidişatını beğenmediği, AKPyi bir kurtuluş olarak gördüğü için oy verdiğini anlatıyor. AKP, IMF ile iş yapmasa, ABDye destek olmasa keşke diyen Yıldırım özelleştirmelere de karşı. Yine de AKP bir şeyler yapmak istiyor ama bunu cumhurbaşkanı, CHP ve TSK engelliyor. CHP eğriye eğri doğruya doğru deseydi ben dönerdim ama CHP eğriye de doğruya da eğri diyor.
Mehmet Kılıç ara işlerde çalışıyor. Konu sınır ötesinden devam ediyor, Ben her gün TVyi açıp şehitleri, gözü yaşlı anaları görmek istemiyorum diyor. Önceki seçimde Fazilet Partisine oy veren Kılıç, En azından Müslüman bir partiye oy verdim diyerek şimdi de Saadet Partisine oy vereceğini belirtiyor. Başörtüsü bizim namusumuzdur diyen AKPnin bu sorunu çözemediğini anlatan Kılıç Bugün Cumhurbaşkanlığı taşkalası olmasaydı AKP çiftçinin işçinin karşısına nasıl çıkacaktı? diye de sormadan edemiyor. Türk Kürt davasını Mecliste bizim seçtiğimiz adamlar çıkarıyor, halkta böyle bir sorun yok diyen Memik Akar, başörtüsü meselesini de Erdoğan çıkarıyor düşüncesinde. CHPli olan Akar, 3 Kasım seçimlerinde partisine kahretmiş ve oyunu AKPye vermiş. AKP belki daha iyi olur diye verdim oyumu ama vekil olarak seçtiklerimiz dini siyasete alet ettiler. Bu hükümet Antepin çevresindeki tüm illere teşvik verdi. Şimdi Antepli işçi ekmek bile bulamıyor, dürümü millet borca alıyor diyen Akar, bu seçimlerde oyunu tekrar CHPye vereceğini belirtiyor.
2002 seçim sonuçları
AKP193 bin 995 oyyüzde40.04
CHP93 bin 33 oyyüzde 9.20
DEHAP38 bin 737 oyyüzde 8.00
GP34 bin 839 oyyüzde 7.19
MHP33 bin 617 oyyüzde 6.94
DYP30 bin 781 oyyüzde 6.35
YARIN: Tunceli
Hazırlayan: Şahin Bayar