15 Temmuz 2007 00:00
okudukça yaşadığımı hissettim
28 yaşında, üç çocuk annesi bir Kürt kadını Cemile İnci. Onu mahalledeki diğer kadınlardan ayıran yanı, okumaya olan düşkünlüğü. Gelin olup Vandan İzmire göç eden Cemile, Bornovada Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı gecekondu mahallelerinden birinde oturuyor.
28 yaşında, üç çocuk annesi bir Kürt kadını Cemile İnci. Onu mahalledeki diğer kadınlardan ayıran yanı, okumaya olan düşkünlüğü. Gelin olup Vandan İzmire göç eden Cemile, Bornovada Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı gecekondu mahallelerinden birinde oturuyor. İzmirde de zormuş yaşam. Önce bunu anlamış Cemile. Ancak, Vanda ve İzmirde yaşanan sorunların farklı olduğunu ifade ediyor.
Sadece ilkokulu bitirebilmiş ama yaşamı boyunca hep okuyabilmeyi istemiş.
Resim sanatına da büyük bir merakı var Cemilenin. Okuyabilseydim resim öğretmeni olmak isterdim diyor. Televizyonda özellikle resim ve fotoğraf sanatı ile ilgili programları izlemeye çalışıyor.
Küçük yaşta annesini kaybeden ve üvey anne ile büyüyen Cemile, ilkokulu zar zor okuyabilmiş. O günleri şöyle anlatıyor: Babam evlenince üvey annem geldi. Okutmadı beni. İlkokuldan sonra hayalim hep okumaktı, şu anda da öyle. Doğuda eğitim yok. Kürtsün diye önem vermiyorlar, bunu bizzat yaşadım. Öğretmenimiz bir gün, Siz boşuna okuyorsunuz zaten çoban olacaksınız demişti, bunu hiç unutamadım.
Tanklar evimizi titretiyordu
Çocukluğunda, askerlerin gece tanklarla gelip evlerini basmalarını hep hatırlıyor. Tanklar geçerken evlerinin titremesini ve o anda duyduğu korkuyu unutmuyor.
Gençliğinde hiç Kürtçe müzik dinleyememiş. TRTde ve Kralda Kıraç, Tarkan çıkıyordu onları dinliyorduk. Kürtçe kasetler yasaktı diyor. 15-16 yaşına kadar Kürtlere yapılan hakaretlerden dolayı Türkleri sevmemeye başladığını anlatan Cemilenin, İzmire geldikten sonra bu yargısı değişmiş: Sonraları buraya geldim. Baktım Türkün de fakiri eziliyor. Kürdün de zengini burada dört dörtlük hayatını yaşıyor. Doğuda farklı, burada farklı sorunlar yaşanıyor.
Bir pazar günü, elektriği ve suyu olmayan evinin kapısını çalan gençlerin getirdiği gazeteyi parası olmadığı için almak istememiş önce. Sonraları kah evden çıkan kağıt kutuları biriktirip satarak, kah çocukların bakkal masrafından keserek her hafta düzenli almaya başlamış Evrenseli. Okulda da parası olanla, olmayan arasında ayrımcılık yapıldığını belirten Cemile başından geçen bir olayı şöyle anlatıyor: Benim burada akrabalarımdan birisi sınıf annesi olmuş okulda. Türkçe bilmeyen komşularımdan biri de hep beni götürüyordu toplantılara. Akrabam olan kadın komşumu para vermediği için herkesin içinde azarladı. Çok şaşırdım.
Kitap okumayı çok seven Cemilenin hayali resim öğretmeni olmakmış. Kültür sanatla çok ilgilenen bir insanım. Ama şimdi bakıyorum çevremdeki çocuklara hiç hevesli değiller okumak için diyen Cemileye göre, bu sistem çocuklarda okuma isteği bırakmıyor.
Cemilenin ders kitapları dışında okuduğu ilk kitap Duygu Asenanın Kadının Adı Yok kitabı olmuş. Bankada çalışan bir arkadaşı getirmiş kitabı. Tolstoyun da bir kitabını okumuş. Kürtçe kitaplar da vardı ama amcamın oğlu korkudan onları sobaya atıp yaktı. Hâlâ gözlerimin önüne geliyor, çok yalvardım yakmaması için dinlemedi diyor.
Evrenselde beğendiklerim...Evrenselin, haberinden köşe yazısına, karikatürüne kadar bütün yazılarını okuyor Cemile. Mitoloji ile ilgili yazıların da ilgisini çektiğini belirtiyor. Bir de köşe yazarlarının fotoğraflarını görmek istiyor. Bazı yazıları örneğin çok beğeniyorum ve bu yazıları yazanları görmek istiyorum diyor. Cemilenin gazetemizle ilgili diğer düşünceleri şöyle: Askerlerin Lübnana gönderildiği dönemde çıkan karikatürü çok beğenmiştim, saklıyorum hâlâ. 1 Mayıstan önceki derginin (Genç Hayat) kapağındaki resmi de çok beğendim. Bir de bir haber okumuştum, bir genç vardı MHPli iken nasıl değişmiş, o da çok hoşuma gitmişti. Ben gazeteyi kitap diye okuyorum. Sadece pazar günleri alabiliyorum, bir haftada her tarafını okuyorum. Okuyamadıklarımı da biriktirip okuyorum. rBu pazar çocuklarımın harçlığı vardı vermedim bakkala, gazeteye verdim. Kızım buralardan plastik bardak toplamıştı. Evden çıkan karton kutular vardı onları sattım. O şekilde verdim. Çalışıyor olsam her gün alırım gazeteyi. O gazeteye emek veriliyor. Benim hakkımı savunuyor. Psikolojime iyidir. Bilgi öğreniyorum. Bu unutulmuş mahallede yaşadığımın farkına varıyorum.
ezilenlerin temsilcisi olsun
Seçimlerle ilgili düşüncelerini soruyoruz Cemileye. İstediğimiz birini seçsek de sonra engelleyecekler gibi geliyor bana diyor ve Benim gibi ezilen çok var. Buradakilerin çoğu AKPye vermek istiyor. İnsanların ağzına bir parmak bal çalarsın ya, burada da birkaç fakire yeşil kart verilmiş. Bize iyi davranıyor bu hükümet iyidir diyorlar. Ama başka gerçekleri görmüyorlar. Çünkü gazete okumuyor, haberleri dinlemiyor, neyin ne olduğunu bilmiyorlar. Fakirliğin içinde boğuşup gidiyor, kadermiş gibi görüyorlar. Çoğunun okuması yazması yok ve Türkçe de bilmiyor. Vanda, Bizim akrabamız filan partidedir oyumuzu akrabamıza vereceğiz diyorlardı. O partiye veriyorduk. Asıl bize yardımcı olacak olana değil de başka bir partiye gidiyordu oylar. Ben zaten iki oy kullandım. Birini DYPye birini de ANAPa vermiştim. Şimdiki aklım olsa vermezdim. Bizim de yeşil kartımız var ama hastanede önem vermiyorlar. Hesabına para geçirmeyen, villalarına villa katmayan birilerinin seçilmesini istiyorum. Erdoğanın oğlunun düğününü sarayda yaptılar, dünyalarca para. Başlarını örtüyorlar. Bence onlar dini yok ediyorlar. ABD ile birlikte hareket ediyorlar. Kürtle Türk öldürülüyor. Mecliste birbirlerini dövüyorlar. Askerleri gönderiyorlar. Anneler ağlıyor. Çok zoruma gidiyor.
Emine Uyar