21 Temmuz 2007 00:00

ARA SIRA

22 Temmuz se?imlerinde bir?ok se?menin parti tercihini AKP?den yana kullanmas?n?n iki g??l? gerek?esi var.

Paylaş

22 Temmuz se?imlerinde bir?ok se?menin parti tercihini AKP?den yana kullanmas?n?n iki g??l? gerek?esi var. Bunlardan biri, se?menin ?nemli bir k?sm?n?n bor? y?k?d?r. Buna d??ar?dan m?thi? bor?lanm?? ?zel sekt?r firma sahipleri de dahildir. Medyay? da rehin alan AKP, di?er deste?i de IMF?den g?rd?. AKP?nin b?t?ede mali disiplin iddias?n? bir tarafa at?p sa?t??? se?men r??vetine IMF sessiz kalarak ?rt?l? onay verdi.
AKP iktidar? d?neminde k??k?rt?lan t?ketici kredileri ve kredi kart? harcamalar? ?yle boyutlarda ki, bir?ok se?men, izlenen d???k kur ve istikrarl? faiz s?reci dengesinin bozulmas? endi?esi i?inde. Bankalar?n 13 Temmuz itibariyle t?ketici kredisi alacaklar? 54.4 milyar YTL?ye ??km?? durumda. Kredi bor?lar?n?n bile?imi ??yle: Konut kredisi 25.8 milyar YTL, ta??t kredileri 5 milyar 808 milyon YTL, borcu bor?la kapatmaya yarayan ihtiya? kredisi toplam? da 23.8 milyar YTL. Kredi kart? bor?lar? ile birlikte t?keticilerin bankalara olan borcu 78.2 milyar YTL?ye ula?m?? durumda.
AKP s?rekli, ?biz gidersek kriz gelir? tehdidinde bulunuyor. Bor?lu se?menler, bunu bir ?ekilde- d?nyadaki likidite bollu?u r?zgar? ve s?cak para art? do?rudan yabanc? sermaye giri?leri ile- tesis etmi? g?r?nen AKP?nin yeniden iktidar?na, bu denge hat?r?na raz? gibi.
Bir de t?ketici kredi borcunu ve kredi kart? bor?lar?n? ?deyememi? olanlar?n ??? gibi b?y?d??? ger?e?i var. Merkez Bankas? verilerine g?re, t?ketici kredisi borcunu ?deyememi? ki?i say?s? 78 bine yakla??rken kredi kart? borcunu ?dememi? ki?i say?s? 545 bin. Dolay?s?yla 623 bin ki?i ya da aile reisi ,ferdi t?ketici kredisi ve kredi kart? ma?duru durumunda. Bunlar?n da en b?y?k korkular?, faizlerin dalgalanmas? ve y?klerinin a??rla?mas?.
AKP?nin ipi ile kuyuya inen bir ?nemli kesim de ?zel sekt?r firma ve bankalar?. ?zlenen d???k kur politikas?n? f?rsat addedip bor?lananlar?n say?s? ??? gibi b?y?d?.
D?? bor? stokunun Mart 2007 sonunda ula?t??? boyut 213,4 milyar dolar...
Bunun i?inde ?zel sekt?r?n pay? y?zde 60?a yakla?t?. ?ok de?il, 2006?n?n ilk ?eyre?inde ?zel sekt?r bor?lanmas? 100 milyar dolara ??kmam??t?, 1 y?lda y?zde 26 art??!.... Bu bor? alt?na girenlerin y?ksek faiz-d???k kur m?ptelas? olduklar? ve bu tezgah?n de?i?memesi i?in yeniden AKP iktidar?n? isteyecekleri a??k.
AKP?nin se?im ?ncesi rehin ald??? ?nemli bir odak da medyad?r. Sabah-ATV?yi hemen se?im ?ncesi TMSF kontrol?ne alarak manip?le eden AKP, elektrik da??t?m ihalelerine talip ba?ta Do?an olmak ?zere b?y?k medya sahiplerini se?im s?nav?na soktu. ?haleleri se?im sonras?na erteleyen AKP, se?im s?recindeki tutumlar?na bakarak b?y?k medya holdinglerinin ?zelle?tirme taleplerine cevap verecek. G??l? bir AKP yanl?s? medyan?n zaten deste?ini alan AKP, TMSF ?st?nden yapt??? m?dahale ile kontrol?n? art?r?rken, TRT?yi de tepe tepe kulland?. AKP, medya d??? havu?lar? da salland?rarak medyan?n ?nemli bir k?sm?n? , kesimini de rehin alm?? oldu.
Toplam b?t?e harcamalar?nda 2006 ve 2007 y?l?n?n ilk 5 ayl?k b?t?e giderleri kar??la?t?r?ld???nda, GSMH?ye oran a??s?ndan y?zde 25?lik bir art?? g?r?n?yor. 2006 May?s itibariyle toplam harcamalar?n GSMH?ye oran? y?zde 9.89 iken, 2007 y?l?n?n ayn? d?neminde GSMH?ye oran? (ilk ?eyre?in b?y?me trendi dikkate al?nd???nda) y?zde 13.2 olacak... En y?ksek art??lar genel kamu hizmetleri ile sosyal g?venlik ve sosyal yard?m hizmetlerinde. Se?im nedeniyle erkene ?ekilen ?demeler hen?z yans?mad??? halde harcamalar 14 milyar 960 milyon YTL?yi bulmu? durumda.
2007 b?t?esi 204 milyar 988 milyon YTL olarak ?ng?r?lm??t?. Se?im y?l? olmas?n?n da etkisiyle ?imdiden faiz d??? harcamalarda makas a??ld?.. Y?l?n ilk 5 ay?nda faiz hari? b?t?e giderleri 59,8 milyar YTL?yi bulurken, ba?lang?? ?dene?i 165 milyon YTL olan sa?l?k giderleri kaleminde, 2 milyar 794 YTL harcama yap?ld?. B?t?e planlan?rken 800 bin YTL ?denek ayr?lan daha sonra da sapma b?y?k oldu?u i?in Maliye taraf?ndan ?dene?i tablolarda s?f?rlanan ?ye?il kart sa?l?k hizmetleri? kalemine 1 milyar 729 milyon 965 bin YTL harcand?.
B?t?ede 56 milyon 850 bin YTL kaynak ayr?lan Belediyelere Yard?m Denkle?tirme ?dene?i kalemine sadece ilk 5 ayda aktar?lan para b?t?eyi a?arak, 58 milyon YTL?ye yakla?t?. Hane halk?na yap?lan transferler kalemine b?t?n y?l i?in ayr?lan kaynak toplam 929.5 milyon YTL iken ilk 5 ayl?k sonu?lara g?re, 425.6 milyon YTL kullan?ld?. Tar?msal ama?l? ?demelerin neredeyse b?t?n kalemlerinde y?ll?k b?t?e hedefi 5 ayda dolduruldu. Bu, 2007 y?l? sonunda ?ng?r?lenden daha y?ksek b?t?e a????n?n verilmesine neden olabilecek. Ka??kla verilen sap?yla tabii ki se?im sonrras? ??kar?lacak.
?lgin? olan, bu mali gev?emeye ?imdiye kadar izin vermeyen , hele 2002 se?imleri ?ncesi adeta yasak koyan IMF?nin bu se?imler ?ncesi adeta ortal?ktan s?v??mas? ve yap?lan harcamalara, mali disiplinin se?imle suland?r?lmas?na ses ??karmamas?d?r. Bir anlamda, AKP?ye, ac?s?n? yeni iktidarda ??kartmak ?art?yla. Bu harcamalar? yapmas?na ve bununla da oyunu art?rmas?na ?rt?l? bir onay vermesidir.
Mustafa S?nmez
ÖNCEKİ HABER

?Galiba yak?nda se?im olacak?

SONRAKİ HABER

KESK?ten promosyonlar?n ?denmesi ?a?r?s?

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...