22 Temmuz 2007 00:00

sorun zihniyette

Alanya, Mersin, Bodrum, Antalya, Adana... T?rkiye?nin ormanlar? bir bir k?l oluyor. Bunun ?zerine bir de uzmanlar?n, bilirki?ilerin g?r??leri eklendi?inde, yang?nlar, televizyon haberlerinden ?ok daha yak?c? bir hal al?yor.

Paylaş

Alanya, Mersin, Bodrum, Antalya, Adana... T?rkiye?nin ormanlar? bir bir k?l oluyor. Bunun ?zerine bir de uzmanlar?n, bilirki?ilerin g?r??leri eklendi?inde, yang?nlar, televizyon haberlerinden ?ok daha yak?c? bir hal al?yor.
Uzmanlar, orman yang?n?n?n ola?an, hatta ekosistemin yenilenmesi a??s?ndan gerekli oldu?unu s?yl?yorlar. Ancak bu durum, do?aya insan eli kar???ncaya kadar ge?erlili?ini koruyabiliyor.
Orman Genel M?d?rl????n?n saptamalar?na g?re T?rkiye?de y?zde 23?? ?kas?t? ve y?zde 23.2?si de ?savsaklama? olmak ?zere yang?nlar?n y?zde 46?s? insanlar taraf?ndan ??kar?l?yor. ??k?? nedeni belirlenemeyen yang?nlar?n oran? ise y?zde 52. Yine bu yang?nlar?n b?y?k bir k?sm?n?n da insanlar taraf?ndan ??kar?ld??? biliniyor.
Bu ve buna benzer etmenlerle her y?l yaz aylar?nda ormanlar?m?z yan?yor. Sadece bir ay i?inde Alanya ve Mersin?de 358 hektar, Bodrum?da 650 hektar, Antalya?da 200 hektar muz bah?esi ve sera ile 100 hektar orman alan?, ?zmir ve ?evresinde 450 hektar ormanl?k alan k?l oldu. Bodrum?da G?vercinlik ve Milas Me?elik k?ylerinde yanan 80 bin as?rl?k Halep ?am?n? geri getirmek i?in 150 y?l gerekiyor.

?M?cadele? ?ok boyutlu
?evre M?hendisleri Odas? taraf?ndan yap?lan bir ara?t?rmada, T?rkiye?de ormanlar?n y?zde 58?ini olu?turan 120 milyon d?n?m?n, orman yang?n? ??kma olas?l???n?n en y?ksek oldu?u Ege ve Akdeniz b?lgelerinde bulundu?unun alt? ?iziliyor. Ormanlar?n y?zde 45.4??n? olu?turan toplam 96 milyon d?n?m?n, en kolay yanabilen k?z?l?am ve kara?am ormanlar?ndan olu?tu?una dikkat ?ekilen ara?t?rmada, ormanlar?n yakla??k 45 milyon d?n?m?n?, yan?c? madde birikiminin, dolay?s?yla yang?n ??kma olas?l???n?n en y?ksek d?zeyde oldu?u 30-40 ya?lar?na ula?m?? ormanlar?n olu?turdu?u belirtiliyor.
Ara?t?rmada ayr?ca, T?rkiye?de ge?ti?imiz y?l, bir ?nceki y?la g?re orman yang?n say?s?n?n y?zde 46, yanan orman geni?li?inin y?zde 74, yang?n ba??na d??en yanan orman geni?li?inin de y?zde 84 oran?nda artt???na dikkat ?ekilerek bu alanda al?nabilecek ?nlemlerin h?l? yang?n sonras? s?nd?rme ?al??malar?na indirgenmesine tepki g?steriliyor.
?evre m?hendisleri, orman yang?nlar?yla ?m?cadelenin? yaln?zca ara?-gere? ve personel donan?m?na indirgenemeyecek denli ?ok boyutlu bir etkinlik alan? oldu?una vurgu yap?yor ve ?Bu noktada sorun, yang?nlar?n ??kmas? ve ormanlar?m?z?n yanmas? de?il, yang?n say?s?n?n ve yanan ormanlar?n en aza indirilmesidir.
Bu da ancak ekolojik, teknik ve teknolojik; ekonomik, toplumsal, k?lt?rel ve siyasal s?re?lerin birlikte, b?t?nle?ik bir yakla??mla ele al?n?p y?nlendirilmesiyle ba?ar?labilecek bir durumdur? diyorlar.

Ara?t?rmalar yap?lmal?
Orman yang?n? ??kma olas?l???n?n en aza indirilebilmesinin, bu y?l da rastlant?lara b?rak?ld???na dikkat ?ekilen ara?t?rmada ?u ?neriler yap?l?yor:
  • Daha anlaml?, ayr?nt?l? ve s?rekli veri taban? olu?turulmas?, ara?t?rmalar yap?lmas?.
  • Orman yang?nlar?yla ?m?cadeleden? sorumlu y?netsel yap?n?n etkinle?tirilmesi.
  • Ba?ta yang?nlara kar?? diren?li yap?lar?n olu?turulmas? olmak ?zere, orman yang?n? ??kma olas?l???n? azaltabilecek ormanc?l?k uygulamalar?na a??rl?k verilmesi.
  • Ba?ta ormanlar?m?z?n i?inde ve biti?i?inde yerle?ik olanlar olmak ?zere, yurtta?lar?m?z?n ormanc?l???m?zla bar??t?r?lmas?.

    Satmak i?in yak?yorlar
    Peyzaj Mimarlar? Odas? y?neticileri ise yetkililerin sorumluluklar?n? g?z ard? edip sadece a??klama yapmakla yetinmelerine tepki g?steriyor.
    Peyzaj mimarlar?, orman yang?nlar?na dair verdi?i ?u ?rnekle, asl?nda T?rkiye?nin bir ger?e?ini daha g?zler ?n?ne seriyor:
    ?Ku?adas??nda ge?en y?l yanan orman alan?m?z?n 24.9 hektar? bir maden arama ?irketine tahsis ediliyor, 100 hektarl?k b?l?m?ne de maden arama izni veriliyor. Asl?nda Orman Yasas??n?n 18?inci maddesi ?Yanan alanlar hi?bir ?ekilde tahsis edilemez? derken, bizim Orman Bakan?m?z ve b?rokratlar? nedense kanunu unutup tahsisleri de yap?yorlar, arama izni de veriyorlar. Bakan daha sonra sadece ?B?rokratlar?m hata yapm??? diyebiliyor.?

    rakamlarla ormanlar?m?z
  • T?rkiye?de orman yang?nlar?na ili?kin tutulan istatistikler 1937 y?l?nda ba?l?yor. Buna g?re, bug?ne kadar 80 bin orman yang?n?nda yakla??k iki milyon hektar orman alan? yand?.
  • Orman Genel M?d?rl??? istatistiklerine g?re, ge?ti?imiz y?l meydana gelen 2 bin 227 orman yang?n?ndan 241?i kas?tl?, 421?inin faili me?hul, 1235?i ihmal, 342?si ise do?al nedenlerden ??kt?.
  • Genel orman yang?nlar? i?inde kas?t oran? y?zde 23. Y?zde 23.2?sinin ?savsaklama? ba?l??? alt?nda topland??? yang?nlar?n y?zde 46?s?, insan fakt?rl?. Y?zde 52?sinin ise ??k?? nedeni belirlenemiyor.
  • Ormanlar?m?z?n b?y?k bir b?l?m? yang?n tehdidi alt?nda bulunuyor. K.Mara??tan ?stanbul?a kadar 1700 km?lik sahil band?nda yakla??k 12 milyon hektarl?k alandaki orman, yang?na birinci dereceden hassas.
  • Orman yang?nlar?nda bug?ne kadar aralar?nda orman b?lge m?d?r?, orman i?letme m?d?r?, orman m?hendisi, orman i?letme ?efi, orman muhafaza memuru, pilot, er ve yang?n s?nd?rme i??isinin de bulundu?u toplam 61 ki?i hayat?n? kaybetti.
  • Yang?nla m?cadele faaliyetlerinde ortalama 12 bin i??i 5 ay ?al???yor.

    t?rkiye?nin toplam orman alan?
    Orman Alan? Miktar?

    Normal Koru Orman? (Ha) :8940214
    Bozuk Koru Orman? (Ha) :6499380
    Toplam Koru Orman (Ha) :15439594
    Normal Baltal?k Orman? (Ha) :1681006
    Bozuk Baltal?k Orman? (Ha) :4068146
    Toplam Baltal?k Orman? (Ha) :5749152
    A??kl?k Alan? (Ha) :56657254
    Toplam Orman Alan? (Ha) :21188746
    Genel Saha (Ha) :77846000
    Ormanl?k Oran? (%) :27.22
    Kaynak: Orman Genel M?d?rl???
    M?ge Tuzcuo?lu
  • ÖNCEKİ HABER

    ikili sarmal?n g?lgede kalm?? kahraman?

    SONRAKİ HABER

    bir ya?am kompleksiydi laz evleri...

    Sefer Selvi Karikatürleri
    Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
    Evrensel Ege Sayfaları
    EVRENSEL EGE

    Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...