?Topluma dayat?lan ?r?nleri sorgulamal?y?z?

487?nci Nasreddin Hoca ?enlikleri kapsam?nda a??lan el sanatlar? sergileri yo?un ilgi g?rd?. ?enliklere kat?lan Sakarya ?niversitesi G?zel Sanatlar Fak?ltesi Geleneksel El Sanatlar? Tezhip Tasar?m B?l?m??nden Ruge? G?ll? ile ?al??malar?n? s?rd?rd??? tezhip, minyat?r ve ebru sanatlar? ?zerine g?r??t?k. ?enliklerde ilk ki?isel sergisini de a?an G?ll?, pop?ler k?lt?r ambalaj?na sar?larak topluma dayat?lan ?r?nleri sorgulamak gerekti?ini s?yledi.

Genel olarak sanat hangi sorunlarla y?z y?ze?
?ncelikle, sanat ve sanat?? kavramlar?na nereden bakt???m?z? ve bu kavramlara nas?l bir anlam y?kledi?imizi ele almam?z gerekir. Pop?ler k?lt?r ambalaj?na sar?lm??, kolayc?, niteliksiz ve neredeyse t?ketim end?strisine d?n??t?r?lm?? ve topluma dayat?lan ?r?nleri ve ki?ileri sorgulayamay?z.
?kinci ve ?nemli buldu?um sorun ise ne d?nk? ne de bug?nk? iktidarlar?n oturmu? k?kle?mi? bir k?lt?r-sanat politikalar?n?n olmas?d?r. Neredeyse TBMM?nin kurulu?undan bug?ne k?lt?r ve sanat politikalar?m?z g?ndeme dahi al?nmam??t?r. B?ylesi bir ?lkede sanat, sanat??lar?m?z?n hak etti?i de?eri bulmalar?ndan; k?lt?r ve sanat?n geli?mesinden s?z edebilir miyiz?
Son olarak da sanat ve sanat?? ?rg?tlerimizin nitel-nicel olarak g??l? bir yap?s?n?n olmamas? k?lt?r ve sanat?m?z?n geli?mesinin ?ncelikli sorunlar? olarak g?r?yorum.
Gen? arkada?lara ?nerilerime ge?meden ?nce Hrant Dink?in e?i Ra?el Dink?in ?bebekten katil yaratan karanl??? sorgulamal?y?z? s?z?n? toplum olarak ne kadar sorgulad?k? Dink cinayetinden Malatya?daki cinayetlere ve geli?tirilmeye ?al???lan lin? k?lt?r?n? ne kadar sorguluyoruz? Gen?lerimizin g?ncel sorunlar? (i?, e?itim, gelecek) ne kadar tart???l?yor? Gen?li?in ?etele?me, uyu?turucu ve yoz k?lt?r? etkisinden kurtarmak i?in bir politikam?z var m?? Gen?lerimizin spor, k?lt?r ve sanat yeteneklerini geli?tiren ya?amlar?n? kolayla?t?ran hangi ad?mlar at?l?yor? Gen?leri su?lama toptanc?l??? mant??? ile i?in kolay?na ka??yoruz. Her t?rl? yozla?maya kar?? gen?lerimiz okuyarak k?lt?r, sanat ?al??malar?na y?nelerek kendi geleceklerine kurma y?n?nde ilk ad?mlar?n? atabilirler.

Tezhip, minyat?r ve ebru sanat? hakk?nda bilgi verir misiniz?
Bu benim ilk ki?isel sergim. Daha ?nce de Bak? (Azarbeycan), Sakarya ?niversitesi, Mostar (Bosna) ve Trakya ?niversitesi?nde karma sergilere eserlerimle kat?ld?m.
Unutulmaya y?z tutmu? geleneksel el sanatlar?ndan biri olan tezhip Arap?a?da ?alt?nlama? anlam?na gelir. Ge?mi?te el yazmas? kitaplar? ve H?sn?hat murakkalar?n?n kenarlar? boya ve alt?nl? motiflerle s?slenmekteydi. ??te g?n?m?ze kadar ula?an bu nadide sanat eserlerine tezhip denir. Tezhip ve minyat?r yapmadan ?nce ka??d?n?n haz?rlanmas? ve renklendirilmesi gerekir. Ka??d?n y?zeyinin parlak olmas? ve fazla emici olmamas? eserin iyi bir ?ekilde i?lenebilmesi i?in gereklidir.
Ka??d?n haz?rlanmas?, ?ay, kahve, k?na, k?rm?z? lahana, ?hlamur, ayva yapra?? vb. sular?yla ka??d?m?z? renklendiririz. Ka??d?m?z? kurumaya b?rak?rken, ni?asta, jelatin su kar???m?yla muhallebisini haz?rlar?z. Daha sonra birka? kat ka??d?n aralar?na muhallebi s?r?l?r en ?ste de haz?rlad???m?z renkli ka??d? yap??t?rarak yuvarlak camla p?r?zlerini gideririz (m?hreleme). Son olarak s?slemeyi yap?yoruz.
Minyat?r ise Latincede ?miniare?den t?retilmi?tir. Bu sanat?m?zda ???k, g?lge, perspektif ile fig?rlerde anatomik kurallar yoktur. Bazan bir insan fig?r? a?a?tan b?y?k olabilmekte ya da eller, ayaklar v?cuda oranla ?ok daha k???k olabilmektedir. En eski minyat?r ?rnekleri ?.?. 2. y?zy?lda papir?s yapraklar? ?zerine yap?lan minyat?rler olarak bilinmektedir.

Gelece?e y?nelik planlar?n?z var m??
Ge?mi?ten gelen bu sanatlar?m?z? ileriye ta??mak ve insanlar?m?za sevdirmek istiyorum. Yapt?klar?m? sergileme, tan?tma ve payla?ma en b?y?k amac?m. Bu sanatlar?m?z? ilerletmek i?in ?niversite k?rs?lerinde ders vermek istiyorum. (Ak?ehir/EVRENSEL)
Celal ?enol