K?z?l Gezegen?e uzay yolculu?u!

Amerikan Havac?l?k ve Uzay Dairesi?nin (NASA) cuma g?n? Mars?a g?nderece?i uzay arac? Pheonix (Anka Ku?u), K?z?l Gezegen?in buz tabakas?yla kapl? kutup b?lgesini ilk kez inceleyecek ve arktik b?lgede ge?mi? ve mevcut olas? ya?am bi?imlerinin izlerini bulmaya ?al??acak.
NASA?n?n Mars?ta su aray?? stratejisi, son y?llarda s?ra d??? ke?ifler yapmas?n? sa?larken Phoenix, ilk kez Mars topra??nda buz bi?imindeki suya dokunarak ve analiz ederek Mars ke?if stratejisini tamamlamay? ama?l?yor.
S?v? haldeki suyun, topra??n kimyas?n? ve mineral yap?s?n? nas?l de?i?tirdi?ini ?l?erek K?z?l Gezegen?in kuzey kutbundaki buzun tarihini inceleyecek Phoenix arac?, ayr?ca Mars kutup ?evresinin ilkel mikroplar i?in uygun bir ya?am alan? olup olmad???n? g?rme olana?? sa?layacak.
?ki g?ne? paneli a??ld???nda 5 metre geni?li?e ula?an ve 1.52 metre uzunlu?u bulunan Phoenix uzay arac?, 10 cm. derinlikte bulundu?u tahmin edilen buz tabakas?na ula?abilmek i?in topra?? kazacak 2.34 metre uzunlu?unda bir robot koluyla donat?ld?.
Bu kola eklenen bir kamera ile bir sonda topra?? ve buldu?u buzu inceleyecek Phoenix i?in, Mars atmosferinde as?l? su ve tozu lazerle ?l?ecek meteorolojik ?l??m ara?lar? da bu misyon s?ras?nda 3 ay s?reyle hava durumunu g?zleyecek.
Yolculuk 8 ay s?recek
NASA?n?n d?z ve kayal?k olmayan bir araziye indirmeyi planlad??? Phoenix, g?revini s?f?r?n alt?nda 73 ila s?f?r?n alt?nda 33 derece santigrat s?cakl?kta yapacak.
Mars atmosferine giri? h?z?n? azaltmak i?in ?nceki uzay ara?lar? gibi bir termik kalkan kullanacak ve sonras?nda saatte 210 km. h?z?n? d???rmek i?in bir s?personik para??t a?acak uzay arac?, daha sonra ?? aya?? ?zerine yumu?ak ini? yapmak i?in retro-f?zelerini ate?leyecek.
8 ay s?recek yolculuktan sonra K?z?l Gezegen?e ula?mas? planlanan uzay arac?, NASA i?in Arizona ?niversitesi?nin Lockheed Martin ?irketi, Jet Motorlar? Laboratuvar? ve Kanada Uzay Ajans??yla yapt??? i?birli?iyle ?retildi.
Kennedy Uzay Merkezi?nden cuma g?n? Delta 2 tipi bir f?zeyle uzaya f?rlat?lmas? ?ng?r?len Phoenix, May?s 2008?de K?z?l Gezegen?e ini? yapacak.
?u ana ve ge?mi?e ait olas? ya?am belirtilerinin yan? s?ra Mars?a yap?lacak bir insanl? u?u? i?in gerekli ortam? inceleyecek Phoenix?in f?rlat?lmas?n? da i?eren bu program?n maliyetinin 386 milyon dolar? bulaca?? tahmin ediliyor.
Jeolojik tarihi merak ediliyor
Uzay arac?, Alman bilim adamlar?n?n, ?NASA?n?n 30 y?l ?nce Mars?a g?nderdi?i iki Viking uzay arac?n?n K?z?l Gezegen?de mikro-organizmalar?n varl???n? ke?fedebilece?i, ancak bunlar? bilmeden ?ld?rd???? yolundaki iddialar?n incelenmesi a??s?ndan da bir ?ans olarak g?r?l?yor.
Gezegenin y?r?ngesinde ara?t?rma yapan Mars Odyssey, 2002 y?l?nda kuzey kutbunda buzullar?n bulundu?u bir b?lge tespit etmi?ti. Bilim insanlar?, Phoenix?in K?z?l Gezegen?in jeolojik tarihiyle ilgili ?nemli ipu?lar? elde etmesini bekliyor.
Uzay arac?n?n birinci hedefi buzun i?inde mikroplar?n ya?ay?p ya?amad???n? bulmak olacak. Phoenix, NASA?n?n d???k b?t?eli uzun d?nem s?rd?r?lebilir uzay ara?t?rmalar? plan?n?n bir par?as?. NASA, insanl? uzay ?sleri kurmadan ?nce, kar??lanabilir b?t?elerle desteklenen ara?t?rmalar yaparak astronotlar? ?nc?l ara?t?rma y?k?nden kurtarmak istiyor. Phoenix, daha ?nce 2001 y?l?nda Mars Surveyor program?n?n bir par?as? olarak uzaya gidecekti, fakat bu program, Mars Polar Lander??n 1999 y?l?nda Mars y?zeyine ?ak?lmas?n?n ard?ndan ge?ici olarak durdurulmu?tu. Polar Lander, Mars??n G?ney Kutbu?na inece?i s?rada motoru erken kapanm?? ve ara? dengesini yitirerek yere d??m??t?. Phoenix, o g?nden beri NASA?n?n u?ak yap?m i?lerini y?r?ten Lockheed Martin?in deposunda bekletiliyordu. (HABER MERKEZ?)

---

Dawn??n f?rlat?l??? ertelenmi?ti

NASA, G?ne? sistemindeki asteroid ku?a??n?n iki b?y?k g?kcismini ke?fedecek Dawn (?afak) uzay arac?n?n f?rlat?l???n? da Phoenix misyonunun haz?rl?klar? i?in eyl?le ertelemi?ti.
Mars ile J?piter aras?ndaki asteroid ku?a??n?n iki b?y?k asteroidi Vesta ve Ceres?i inceleyecek uzay arac?n?n f?rlatma i?lemini ?nce 15 Temmuz?a erteleyen NASA yetkilileri, daha sonra ald?klar? bir kararla f?rlatma tarihini eyl?le alm??lard?.
NASA, erteleme karar?na, Dawn uzay arac?n? bu ay i?inde f?rlatma olana??n?n y?ksek derecede k?s?tl? olmas? ve gelecek ay ba??nda Mars?a g?nderilecek Phoenix (Anka Ku?u) uzay arac?n? f?rlatma i?leminin haz?rl?klar?na ba?lanmas?n? gerek?e g?stermi?ti.
G?ne? sisteminin bilinen en b?y?k iki asteroidi Vesta ve Ceres?in y?r?ngesine 4 y?l s?recek bir yolculukla varmas? planlan Dawn uzay arac? da bilim insanlar?n?n di?erlerinden ?ok daha farkl? oldu?una inand?klar? iki asteroidin boyut ve a??rl???n? hesaplayacak.
Ayr?ca olu?umlar?n?n i?eri?ini ve ne kadar manyetik oldu?unu belirlemeye ?al??acak Dawn??n g?nderece?i bilgiler, bilim ?evrelerinin G?ne? sisteminin nas?l olu?tu?unu ve ge?irdi?i evrimi anlamalar?na yard?mc? olacak.
1.64 metre uzunlu?unda ve 1.27 metre geni?li?indeki uzay sondas?, ayr?ca Vesta ve Ceres asteroidlerinin evriminde suyun rol?n? belirlemeye ?al??acak.
2011 Ekim ay?nda Vesta?n?n y?r?ngesine girdikten sonra ?ubat 2015?te Ceres?in y?r?ngesine ula?acak Dawn, toplam 5.1 milyar km. yol kat edecek.
Uluslararas? Astronomi Birli?i, 2006?da Ceres?i ?c?ce gezegen? s?n?f?na alm??, bu karar Pl?ton?un gezegen stat?s? konusunda da tart??ma ba?latm??t?.
NASA?n?n, iki asteroidin birbirinden uzakla?mas? y?z?nden 400 milyon dolar? a?k?n maliyeti olan Dawn??, ekim 2007 sonundan ?nce uzaya f?rlatmas? gerekiyor.