L?MAN ARKASI

Su sorununun her ge?en g?n daha ?ok g?ndeme gelmesi, ya?ad?klar?mdan; su ile ilgili bir bellek kolaj? olu?turmama neden oldu. ?Su? deyince, ?trak? ilkin, 12 Eyl?l d?nemi G?lc?k-Seymen Askeri Cezaevi?nde y?zlerce tutukluyla birlikte ya?ad?klar?m?z akl?ma geliyor. Cezaevinin y?ksek mertebedeki yetkilileri, yemeklerimize m?sil ilac? kat?lmas?n? emretmelerinin yan? s?ra iki g?n su kesintisi de yapt?rarak tutuklu ve mahkumlar? pisli?in i?inde zora sokmak istemi?lerdi. G?zel bir dayan??ma ve m?cadele sonunda daha iyi yemek ve su hakk?m?z? elde ederek ko?u?lar? k?rklad???m?zda, bizi zora sokmak isteyenlerin y?zlerindeki ifade g?z?m?n ?n?ne geliyor da... B?rak ya!
?ehir su ?ebekesi ba?lanmadan ?nce kenar mahallelerde, her evin sa?aklar?ndaki su oluklar? kap? ?n?ndeki f???lara inerdi. Ya?mur ya?d??? zaman f???lar dolar, bu su, ?ama??rdan bula???a genel temizlik i?in kullan?l?rd?. Hatta, s?cak havalarda f???n?n i?ine girip y?kan?rd?. Yak?n kaynak ve kuyulardan takviye yap?l?r, f???n?n i?indeki su, yar? seviyeden a?a?? d???r?lmezdi. ??me suyu, ad?n? kayna??ndan alan k???k ?a?layanlardan doldurulan g???m ve bakra?larla ta??n?rd?. Kestanesuyu, f?nd?ksuyu, ba?l?ksuyu, so?antarlasuyu, ta?delensuyu... Ye?il defne ormanlar?n?n aras?ndaki d?zl?klerde oynay?p su i?mek istedi?imizde; ?avk?m?z?n i?inde kurba?alarla bak??arak serin sulardan yudumlard?k.
Maden ocaklar?nda bol su kaynaklar? vard?. ?aydamar Oca??'nda Eksi 100 ?imal'de, yani Orhan Veli' nin ?Siyah akar Zonguldak'?n deresi ...? dedi?i derenin yakla??k 100 metre derinli?inde kana kana i?ti?imiz bir yeralt? p?nar? vard?. Derebaca Art? 17'de yine buz gibi bir su olu?u, yorgun arg?n g?n ?????na ??kacak madencilere bir ferahl?k sa?lard?. Dilaver Oca??'nda Art? 48 Kuyu yan?ndaki su deposu, ?z?lmez b?lgesindeki b?t?n TTK binalar?n?n su ihtiyac?n? kar??lard?. Lojmanlar?n bah?elerindeki ?i?ekler bile ocaktan tulumba ile bas?lan bu su ile sulan?r, hayat bulurdu. ?imdi oturdu?umuz semt R?zgarl?me?e'deki kestanesuyu, TTK'n?n Fener Mahallesi?ndeki memur ve b?rokratlar?n?n kap?lar?na kadar e?ek s?rt?nda damacanalarla ta??n?rd?. Ta??d??? k?fenin i?indeki k???k f???n?n muslu?undan doldurdu?u ma?rapay? ?Hayrat su, hayrat...? diye ba??rarak ?n?ne gelene uzatan iki-?? sucu, yaz s?caklar?nda Gazipa?a Caddesi'ni bir u?tan bir uca y?r?rlerdi.
Orhan Veli'nin ?Hava bedava/Su bedava...? diye dizeler olu?turdu?u d?nemin ?st?nden ge?en s?re, suyun de?erini kat be kat art?rd??? g?n?m?zde su sava?lar?ndan bahsedilir oldu. D?nyan?n ekolojik yap?s?n?n de?i?mesi, ?lkemizin su kaynaklar? ?zerinde de olumsuz sonu?lar yaratmas?na kar??n, yetkililerin ancak su kesintisi yaparak ??z?m bulma ?aresizli?ini dayatmas?, se?im sonras? ?pat? diye g?ndeme gelirken; bilimcilerin ve meslek odalar? temsilcilerinin ?neri ve g?r??lerinin hi?e say?lmas?, ya?amsal bir madde ?zerinden her ne pahas?na ac?mas?z kapitalizm kurallar?n?n uygulanmak istendi?inin a??k g?stergesi oluyor.
?lke genelinde su konusunda bir karar verilecekse 13 kurumun yetkilisinin onay?n?n al?nmas? gerekiyormu?. Vatanda??n bu konuda direkt bir ?nerisi dikkate al?nm?yor. Be? y?l ?nce resen emekli edildi?imde, Zonguldak Ulutam Baraj?' n?n su dolum kapasitesini y?kseltmek i?in imece olarak ?al???p 800 metre t?nel a?arak Do?anl? Deresi'ni baraja ba?lamay? ?nermi?tim. Ulutam Baraj? yaln?z ya?mur suyu ile beslendi?inden, bu acil bir ihtiya?t?. Dere halen baraja ba?lanmad?, proje a?amas?ndaym??. Ayr?ca, mahalle aralar?nda mevcut 64 adet i?ilebilir su kayna??n?n revize edilerek kontrol alt?na al?nmas? i?in kent konseyi ?evre komisyonuna bilgi vermi?tim. ?imdi kaynak sular?n?n ?o?u yerle bir edildi. Berrak sulara la??m kar??t?.
D?n ak?am b?lgemize 8 saat kesintisiz ya?mur ya?d?. Siyah akan Zonguldak Deresi, sar? sar? akt?. Ulutam Baraj?'nda su seviyesi belki bir ka? santim y?kselmi?tir! Belki di?er b?lgelere de ya?mur ya?d? ve barajlardaki su seviyesi y?kseldi! Tarlas? susuz kalan k?yl? biraz bereketlendi! Ama i?ece?imiz su, bardakta halen yar?m!
Fahri Bozba?