Tarihin tan??? salon

Aksaray?da y?llarca ??retmen ?rg?tleri taraf?ndan kullan?lan bina, bir grup tiyatrocu taraf?ndan yeniden tiyatroya kazand?r?lmaya ?al???yor. ??stanbul yeni bir tiyatro sahnesine kavu?uyor?? ba?l?kl? ?a?r?lar?nda salonun ?nce T?S (T?rkiye ??retmenler Sendikas?), T?S kapat?ld?ktan sonra T?BDER (T?rkiye ??retmenler Birli?i Derne?i) olarak hizmet veren; 12 Eyl?l d?neminde faaliyetlerden men edilerek kayyuma devredildikten y?llar sonra Ankara Birlik Tiyatrosu?nun (ABT) yeniden hayata kavu?turdu?u binan?n salonu oldu?unu anlay?nca heyecanlan?yor, hemen ?a?r?c?larla g?r??mek i?in harekete ge?iyoruz.
??stanbul, 2010 Avrupa K?lt?r Ba?kenti ilan edilip projelendiriliyor, yasalar ??kart?l?yor. ??kart?lan yasalar?n i?erisinde sahnelerin y?k?m kararlar? al?n?yor, t?m bunlara kar??n ger?ek sanat??lar direni? g?steriyor. ??te bunlardan bir ?rnek; devlet kendi elleriyle sahnelerini y?karken tiyatro sanat??lar?, t?m yokluk ve yoksunluklar?na ra?men ?stanbul?a yeni bir sahne kazand?r?yor? ?a?r?s?n? yapanlarla bulu?mam?z zor olmuyor. Ayn? g?n, en son sevgili G?l ve Zeki G?ker?i g?rd???m?z salonda M?nir ?zkul Sahnesi?nden dostlarla bulu?uyoruz.
Nazif Uslu, Deniz Atam ve kendi deyimiyle ?sanat?? aday?? bir gen?le birlikte salonday?z. ?nan?l?r gibi de?il; ortal?k tarumar halde, duvarlardan, ikon ve koltuklardan baz?lar? k?r?lm??, yerdeki hal?fleksler s?k?lm??, e?yalar k?r?k ve darmada??n. Kulis b?l?m? hi? girilir gibi de?il. Neden b?yle oldu?unu sordu?umuzda Nazif Uslu, ABT?den sonra -ad? laz?m de?il parti yanda??- birilerinin salonu kiralad???n?, ?tadilat? ad? alt?nda K?lt?r Bakanl????ndan ?denek ald?klar?n?, k?r?p d?kt?klerini ve hi?bir k?lt?rel etkinlik yapmad?klar?n? anlat?yor.
Bir biletle bir koltuk yap?lacak
Nazif Uslu, Mask Kara Tiyatrosu?nun Sanat Y?netmeni. ?imdi bir grup arkada??yla M?nir ?zkul Sahnesi?nin kurucular? aras?nda. ?? Edebiyat Fak?ltesi?nin Felsefe B?l?m??nden mezun. Bir zamanlar?n ?ehir Tiyatrolar??nda dramaturg ve oyuncu olan Uslu?nun ya?am? 12 Eyl?l d?nemi yurtd???nda ge?mi?; ?e?itli tiyatrolarda oyun yazarl???, oyuncu ve y?netmenlik yapm??, baz? televizyon dizilerinde oynam?? ve en son Beynelmilel filminde rol alm??. Oyun Yazarlar? ve ?evirmenler Derne?i?nin de Y?netim Kurulu ?yesi.
Salonun T?S ve T?BDER tarihindeki yeriyle birlikte, T?rkiye devrimci m?cadelesinde bir tarihi d?nem olan ?68?lerde devrimci ?nderlerden Deniz Gezmi? ve ?brahim Kaypakkaya?lar?n ve ba?ka bir?ok ?nemli ismin burada forumlar yapt???na; e?it ve ?zg?r bir toplum hedeflerini dile getirdiklerine vurgu yap?yor. ?70?lerde de bu salonda tiyatro yap?ld???n?, en son ABT?nin yapt???n? belirtiyor. B?ylesine tarihi bir sahneyi sadece kendilerinin ve dayan??ma i?inde olduklar? Mask Kara Tiyatrosu ile Beyaz Tebe?ir Tiyatrosu?nun de?il, bu y?nl? ?al??ma i?indeki di?er tiyatrolar?n da kullan?m?na sunman?n mutlulu?unu ya??yorlar.
Nurhan Uslu, Deniz Atam ve Emek Targan?la birlikte kurucular olarak t?m masraflar? kendileri kar??l?yor. Temizlik ve tamir i?lerinden baz?lar?n? kendi elleriyle yap?yorlar. Nazif Uslu, dostlar?n dayan??mas?na ihtiya? duyduklar?n?, bu y?nl? ?a?r?lar?na bir?ok yerden olumlu yan?tlar geldi?ini, bunlar?n somutlanmas?na ihtiya? oldu?unu s?yl?yor. ?rne?in Mask Kara Tiyatrosu, 11 A?ustos Cumartesi g?n? saat 21.00?de Naz?m Hikmet K?lt?r Merkezi A??khava Sahnesi?nde oynayacaklar? ?Ye?il Papa?an Limited? adl? oyunun gelirini kendilerine aktaracak. Uslu, ?Bir bilet paras?yla bir koltu?un tamir ettirilebilece?ini hesaplad?k? diyor.
M?nir ?zkul da bizim gibi
?Neden M?nir ?zkul? deyince, Nazif Uslu ?u yan?t? veriyor: ?M?nir ?zkul, ortaoyunu, geleneksel tiyatro ve sinema a??s?ndan ?nemli bir isim. O da bizim gibi Halkevleri?nden yeti?ip gelmi?, halk taraf?ndan tan?n?p sevilmi? biri. Filmlerinde yoksul ama onurlu bir i??i-emek?i baba, i??i s?n?f?n?n tutarl? bir ?yesi karakterini canland?r?yor. Bu ki?ili?i toplumumuzun belle?ine kaz?nd?. ?sim hakk? i?in ilgili ki?ilerle g?r???p onaylar?n? ald?k.?
Tiyatrodaki duru?lar?n? ?sosyalist bir duru?? olarak tarif ediyor. Bu sezon sahnelemeyi d???nd?kleri ?? oyundan en az biri, liberalizmi sorgulayacak. Uslu, ?Herkesin, solcular?n bile liberalle?ti?i bir s?re?te liberalizmi masaya yat?r?p insanlar neden liberal olur, solun liberali olur mu gibi sorular? irdelemeye ?al??aca??z? diyor. Yeterli kadroya sahipler ama oyuncu ve oyuncu adaylar?na da a??klar. Ayr?ca ?ocuk ve b?y?k kategorilerde oyunculuk dersleri de vermeyi tasarl?yorlar.
Emek Targan tiyatro yapmaya, okulda ?tiyatro yapma zorunlulu?u? oldu?undan lisede ba?lam??. Bu, zamanla kendisi i?in a?ka d?n??m??. D?rt y?l M?jdat Gezen Sanat Merkezi?nde ??renim g?ren gen? oyuncu, son d?rt y?ld?r da Deniz Atam?la beraber Beyaz Tebe?ir Tiyatrosu?nda ?o?unlukla oyuncu ve nadiren y?netmen olarak ?al???yor.
?nceki y?l, iki ayda bir yay?nlanan Tiyatral dergisini kurmu?lar, s?ra sahneye gelmi?. Targan, ?Eminim her tiyatrocu bir sahnesi, kendine ait bir alan? olsun ister. Bir de d??ar?da kendi ideolojinizi tam ifade edecek ko?ullar bulam?yorsunuz? diyor.
AB?ye inat alternatif tiyatro
Deniz Atam da Emek?le ayn? okuldan. Beyaz Tebe?ir Tiyatrosu?nun yasaklamalara kar?? tepkiyle bir ?al??ma y?r?tt???n?, tiyatronun siyasal olmayan ?eklinin bulunamayaca??n?, her ?eyin politik oldu?unu vurguluyor.
Atam, profesyonel olarak ilk oyununu Mask Kara Tiyatrosu?nda oynam??. Yay?nlar?n k?lt?r sanat sayfalar?nda Tarkan ve benzerlerinin haberlerini okumak ve g?rmekten ?ok s?k?ld?klar? i?in Tiyatral dergisini kurmaya karar vermi?ler.
Tiyatro patronu olmak gibi bir niyetleri olmad???n?n alt?n? ?iziyor. Kendilerinin ge?mi?te ya?ad?klar?n? yeni ku?aklar?n ya?amamas?na, lisedeyken tiyatroyla u?ra?anlar?n sonras?nda bu alandan uzakla?malar?na engel olmak istiyor. Buray? alternatif kurumlara a?acak olmalar?, kendisini heyecanland?r?yor.
Vedala?madan ?nce son s?z? Nazif Uslu s?yl?yor: ??stanbul, Avrupa ilan etti diye ?K?lt?r Ba?kenti? olmuyor. O, tarihin derinliklerinden beri Bizans?ta, Osmanl??da da k?lt?r?n ba?kentidir. K?lt?rlerin bir arada ya?ad??? bir mozaiktir. ???i s?n?f?n?n ba?kentidir. Avrupa Birli?i?nin s?r?a k??kte sanat yapanlarla birlikte y?r?tt???, emperyalist bir k?lt?rel bombard?man olan 2010 Projesi?nin ger?ek y?z?n? a???a ??kartmak i?in duyarl?l?k ?a?r?s? yap?yoruz. Biz Aksaray??n bu sokaklar?ndaki sahnemizden alternatif tiyatro yaparak buna bir duru? sergiliyoruz.? (?stanbul/EVRENSEL)

---

Eme?e sayg? k??esi

Tarihe tan?kl?k eden salona verilen eme?i, yeni sakinleri de sahipleniyor. M?nir ?zkul?a sayg?lar?n?n belirtisi olarak bir sergi k??esi a?acaklar?n? s?yleyen Nazif Uslu, bir de an? anlat?yor: ?Ge?ti?imiz y?llarda Y?n FM?de k?lt?r sanat program? yaparken Zeki G?ker?i program?ma konuk etmi?tim. Arabas?yla gelmi?ti. O zamanlar san?yorum siyah bir ?ahin arabas? vard?, onun da siyah bir mobil telefonu. Buray? temizlerken bulduk o telefonu. Biraz h?rpalanm??. Salonumuzun bir k??esini M?nir ?zkul ve Zeki G?ker i?in ay?r?p oraya foto?raflar?n?, baz? ba?ka e?ya, yaz? ve haber kup?rleriyle birlikte bu telefonu da koyaca??z.?
?leti?im i?in: munirozkulsahnesi@gmail.com (536) 286 06 16 (Nurhan Uslu)
Memik Horuz