08 Ağustos 2007 00:00

ARA SIRA

Hava-?? Sendikas? ile THY y?netimi aras?nda devam eden toplus?zle?me g?r??melerinde anla?mazl??a d???lmesi ve sendikan?n grev karar? almas?n?n ard?ndan kamuoyunun g?ndemine giren di?er bir konu da ?grev oylamas?? oldu.

Paylaş

Hava-?? Sendikas? ile THY y?netimi aras?nda devam eden toplus?zle?me g?r??melerinde anla?mazl??a d???lmesi ve sendikan?n grev karar? almas?n?n ard?ndan kamuoyunun g?ndemine giren di?er bir konu da ?grev oylamas?? oldu. Sendikan?n a??klamalar?na bak?ld???nda grev oylamas? talebi i?verenden gelmi?, i??ilere zorla dilek?eler imzalatt?r?larak grev oylamas? talep ettirilmi?ti. Oysaki ?oylama? kavram? demokratik i?eri?iyle herkesin kula??na ho? gelmektedir. ?yle ya, oylama yapmak en basit haliyle, oylamaya kat?lanlar?n karar s?recine kat?l?mlar?n? ifade etmekteydi. Bunda da kar?? ??k?lacak bir yan g?r?lemezdi. Ya?as?n demokrasi!
Ama ger?ek acaba b?yle mi? Bunu daha iyi anlayabilmek i?in ?ncelikle 2822 say?l? Toplu ?? S?zle?mesi , Grev ve Lokavt Kanunu?nun genel i?eri?ine kabaca bakmakta fayda var.
2822 say?l? Yasa, 2821 say?l? Sendikalar Yasas? ile beraber 12 Eyl?l y?netiminin ?al??ma hayat?na getirdi?i iki d?zenlemeden birisidir. Bu yasalar?n ortak amac? sendikal ?rg?tlenmelerin zay?flat?lmas?, i??i hareketinin 1980 ?ncesi kazan?mlar?n?n ortadan kald?r?lmas?yd?. Bu yasalarla, bir i?yerinde toplu s?zle?me yapmak i?in yetki almak, yetki al?nabilirse g?r??melere ba?lamak, g?r??meler ba?lasa bile nihayete erdirmenin en ?nemli arac? olan ?grev hakk?n?? uygulamak neredeyse ?ok bilinmeyenli bir denklemi ??zmekten daha zor bir duruma getirildi. ?yle ki, bazen sizin bu karma??k problemi ??zebilece?inizi anlad?klar?nda, elinizden kalemin, ka??d?n al?nmas? gibi m?dahalelerle kar??la?abilir, o da sizi durdurmad?ysa soruyu iptal edebilirler.(grev yasaklamalar? gibi) Benzetmemizin bir abart? olmad???n? Yasan?n getirdi?i d?zenlemeler hakk?nda fikri olanlar bilmektedirler.
Ger?ekten de 2822 say?l? Yasa i??ilerin grev hakk?n? d?zenleyen de?il s?n?rland?ran, ba?ka bir ifadeyle imkans?z hale getirmek i?in d?zenlenmi? h?k?mlerle doludur. B?t?n zor s?re?leri a??p toplu s?zle?me g?r??melerine ba?layabilen bir sendikan?n, uyu?mazl?k nedeniyle grev karar?n? i?yerinde ilan ettikten sonrada kar??s?na ?grev oylamas?? gibi bir engel ??kar?lmaktad?r. Yasada grev oylamas? ?Grev karar?n?n ilan edildi?i tarihte o i?yerinde ?al??an i??ilerin en az d?rtte biri, grev karar?n?n i?yerinde ilan edilmesinden ba?layarak alt? i? g?n? i?erisinde yaz?l? olarak isterse, o i?yerinde grev oylamas? yap?l?r.? ?eklinde d?zenlenmektedir. Bu haliyle bak?ld???nda, grev oylamas? i??ilere tan?nm?? bir hak olarak ifade edilmektedir. ?yle ya, hadi o sendikaya ?ye olan i??iler kendi iradeleri d???nda grev karar? alan bir sendika ile kar?? kar??ya kal?rlarsa, zorla greve g?t?r?l?rlerse ne olacak? O ?yeler de ?yle pasif ya da korkmaktad?rlar ki ?yesi bulunduklar? sendikaya gidip biz grev istemiyoruz diyemeyecek! Sendika y?netimi de o kadar grev merakl?s? ki, i??iler olmasada gerekirse onlar tek ba?lar?na i?yerinin ?n?ne gidip grev yapacaklar. Neyse ki Yasam?z bu t?r olumsuz durumlar?n ??kabilece?ini ?nceden d???nd??? i?in gerekli d?zenlemeleri zaten haz?rlam??. Ger?e?in b?yle olmad???n?, b?yledir deseler de kimsenin inanmayaca??n? galiba herkes biliyor. Yasada i??ilere tan?nm?? bir ?hak? olarak ifade edilen grev oylamas? asl?nda do?rudan i?verenlere tan?nm?? bir hak olup, grev a?amas?na gelinen bir i?yerinde grevi ?nleme, geciktirme ve etkisizle?tirme ama?lar?na hizmet eden bir d?zenlemedir. Grev karar?n? alan sendikan?n hemen greve ??kamamas? nedeniyle (uymak zorunda oldu?u yasal bildirim s?releri, ayr?ca bir de ?grev uygulama karar?? almas? gerekmesi gibi) i?verenler bu s?reci bask?, tehditlerle ge?irmek i?in ?nlerinde olduk?a uzun bir zamana sahiptir. Yasa i?verene ??yle demektedir: ?Mademki sen bug?ne kadar i??ileri ve sendikay? etkisiz k?lmad?n ve s?re? grev a?amas?na geldi; o zaman al sana bir ?ans daha. Git i??ilere bask? yap, onlardan imza topla i?yerinde grev oylamas? yapt?r. Oylamada greve hay?r? ??karabilirsen s?zle?me Y?ksek Hakem Kuruluna gitmek zorunda kal?r. YHK da, hedeflenen enflasyon ya da memur zamlar? kadar bir ?cret zamm?yla zaten karara ba?lar. Ama hay?r ??karamazsan da sorun de?il. En az?ndan i??ilerin i?yerlerindeki birli?ini bozmu? olursun. B?ylece sendikan?n g?c? zay?flar, greve ??kmaya cesaret edemez. Toplu s?zle?me masas?nda ?nerdiklerinize raz? olmak zorunda kal?r.? Yasan?n i?verenler a??s?ndan meali ?ok a??k olarak budur. Bu nedenledir ki i?verenler grev karar? al?nan her i?yerinde hemen grev oylamas? yapt?rmak i?in i??ilere bask? uygulamakta, onlardan zorla imza toplamakta, buna direnenleri de s?rmekte ya da i?ten atmaktad?r. Grev oylamas?, demokratik bir uygulama de?il, her t?rl? zor ara?lar?n?n i?verenler taraf?ndan devreye sokuldu?u, ?al??anlar?n hak arama m?cadelesini bask? alt?na alan antidemokratik bir s?re?tir. Bu nedenledir ki 2822 say?l? Yasan?n demokratikle?mesi talepleri i?erisinde, grev oylamas?n?n kald?r?lmas? sendikalar?n ba?l?ca taleplerinden biri olmal?d?r.
Bug?n Hava-i? Sendikas??n?n kar?? kar??ya kald??? bu sald?r? asl?nda t?m sendikal hareketin sorunu durumundad?r. Daha ?ncesinde bir?ok sendika bu meseleyle ?e?itli bi?imlerde m?cadele etmek zorunda kalm??t?r. Ancak ?u s?ylenebilir ki, gerek Hava-i? sendikas?n?n ?abalar? nedeniyle, gerekse turizm sezonu olmas? nedeniyle THY?deki geli?melere bas?n?n daha fazla dikkat y?neltmesi nedeniyle ilk kez bu konu olduk?a geni? bir kesimde yank? buldu. Sadece bu sebeple bile, sendikalar?n bu konuya ilgisi her zamankinden fazla olmak zorundad?r. Unutulmamal?d?r ki, i??i s?n?f?n?n kazan?mlar? m?cadele alanlar?nda bi?imlenmektedir. I??i s?n?f? o alanlarda ne kadar g??l? olursa, kazan?mlara da o kadar yak?n olacakt?r.
Grev oylamas? a?amas?nda Hava-i? Sendikas?n?n y?netici, temsilci ve ileri i??ilerinin, ?yelerini ellerinden geldi?ince bilgilendirmeye ?al??t?klar?ndan ku?kumuz yok. Bununla beraber bir?ok i? ve d?? fakt?rlerin onlar?n bu ?al??mas?n?n ?n?ne engel olarak ??kt???n? tahmin etmek de kahin olmay? gerektirmiyor. Oylaman?n sonucunu dost-d??man herkes merakla bekliyor. K?kl? bir m?cadele gelene?ine sahip Hava-i? ?yesi i??ilerin bu sald?r?y? bo?a ??karaca??n? umut ediyoruz. Bilinmelidir ki bu raunddan i?veren kazan?l? ??karsa, i??ileri, yeni d?nemde sendikas?zla?t?rma da dahil olmak ?zere, daha ciddi sald?r?lar beklemektedir. Her ?eye ra?men, hak arama m?cadelesinin geriye d??t??? b?yle ortamlarda, ezberi bozarak yeni kazan?mlar elde etmenin kavgas?n? vermek, i??i s?n?f? m?cadelesi i?in bir umut olmu?tur. ???i s?n?f?n?n bu mevzide elde edece?i kazan?mlar da t?m i??i hareketi a??s?ndan bir umut olacakt?r.
* Genel-?? Sendikas? T?S Uzman?
Engin Sezgin *
ÖNCEKİ HABER

Be?ikta? tur ar?yor

SONRAKİ HABER

Petrol fiyatlar? d???yor

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...