Harry Potter??n b?y?s? 2

Beklenen oldu ve Harry Potter serisinin be?inci filmi olan ?Z?mr?d?anka Yolda?l???? ?lkemizde de g?sterime girdi. ?ngiliz Yazar J.K. Rowling?in 2000?lerde d?nya ?ocuk edebiyat?n?n orta yerine bomba gibi d??en ve yerk?renin her bir taraf?nda hem ?ocuklar? hem de b?y?kleri kendine hayran b?rakan seri halinde yay?nlanan ve sinemaya ?ekilen filmleri yine t?m d?nyada g?ndem oldu.
?lkemizde 10 A?ustos Cuma g?n? vizyona giren ?Harry Potter ve Z?mr?d?anka Yolda?l????n? ilk g?n 80 bin ki?i izledi. B?ylece, Harry Potter serisinin be?inci filmi olan ?Harry Potter ve Z?mr?d?anka Yolda?l???? ?lkemizde serinin en y?ksek ilk g?n a??l???n? ger?ekle?tirdi.
Biz de iki arkada? T?rkiye?de g?sterime girdi?i ilk g?n?nde ne oluyor, ne bitiyor diye sinemalar? mesken tuttuk. Beyo?lu?ndaki hangi sinemada g?sterimde oldu?unu ??rendikten sonra, Atlas Sinemas??na u?rad???m?zda gi?e g?revlisi bayanla k???k bir diyalogumuz oluyor. Has?lat?n nas?l oldu?unu sordu?umuzda, ??lk g?n i?in fena de?il? diyor. ?lerleyen g?nlerde daha fazla izleyici beklediklerini s?ylemeyi ihmal etmiyor. Y?n?m?z? Emek Sinemas??na ?eviriyoruz ve kap?da bizi Emek Sinemas??n?n 1956 y?l?ndan beri m?d?r? olan Hikmet Dikmen sempatik y?z?yle kar??l?yor. Dikmen, g?rev yapt??? y?ldan itibaren sinemaya gelen t?m filmlerin ilk seanslar?n? izledi?ini belirtiyor. ?lk g?n nas?l diye sorunca, Dikmen ilk g?n?n pek yo?un ge?medi?ini s?yl?yor. Dikmen; ?Serinin 2. ve 3. filmlerinde ilk g?nler daha fazla seyirci ?ekmi?ti. Bu seri k???klere g?re de?il. Gen?lerin ve b?y?klerin izleyebilece?i ve zevk alabilece?i bir film olmu?. Bu film daha a??r olmu?, di?er filmlerde do?a ile ba? ba?a g?r?nt?ler vard?. T?rk?e dublaj olmad???, orijinal oldu?u i?in gelenler, esprileri daha iyi anl?yor. ??nk? ?o?u gen? kitab? ?ngilizcesi?nden okumu?tur? diye filme ili?kin fikirlerini s?ral?yor. Yan?m?za hemen yine ya??n? ba??n? alm?? sinemasever Cengiz G?ng?r geliyor. G?ng?r, iyi bir sinema izleyicisi oldu?unu s?yleyerek, film hakk?ndaki g?r??lerini a??kl?yor. Fantastik olay ?rg?s?n?n g?sterge diline sinmesinin filmden tad almas?n? zorla?t?rd???n? ifade eden G?ng?r; ?u an 16 ya??nda olan o?luyla kitap ?zerinden kurdu?u ili?kiyi anlat?yor: ?O?lumla birlikte Harry Potter kitaplar?n? okudum. Edebi de?eri ?ok y?ksek olmasa da T?rk?e ?evirisi ?ok iyi. O?lum, ilk iki kitab? daha ?ocuk?a buluyordu. Di?er serileri ve Z?mr?d?anka Yolda?l????n? daha felsefi buluyor. ?ocuklara ve gen?lere dostluk ve dayan??may? ???tl?yor. ?yi ve k?t? ayr?m?n? yapmaya te?vik ediyor biraz da. Kitaplar?n? okudu?u i?in filmleri de?erlendirebiliyor ve genelde serinin filmlerini be?eniyor.? Masadaki sohbetten sonra filmi izlemek i?in 875 koltuk kapasitesiyle T?rkiye?nin en b?y?k sinema salonuna giriyoruz. Salonun arka taraf?nda koltuklara ili?erek, filmi izleyemeye ba?l?yoruz.
?nceki filmler daha iyiydi
Filmin bitiminde salonda bir yandan sigara i?erken bir yandan da g?sterimin ilk g?n?nde filmi izlemeye gelen gen?lerle film ?zerine sohbet ediyoruz. Tolga I??ldar 7. s?n?f? bitirmi?, 13 ya??nda ve sinema m?d?r? Dikmen?in torunu. Serinin di?er filmlerini de izleyen ve filmi be?enen I??ldar, yayg?n g?r???n aksine b?y?c?l???n bu filmde fazla olmad???n? iddia ediyor. En be?endi?i film ?Harry Potter ve Ate? Kadehi? adl? serinin 4. b?l?m?. I??ldar, Harry Potter serisini arkada?lar? ile birlikte izleyip ?zerinde konu?uyorlarm??.
Masada oturan ?? gencin daha yan?na sokuluyoruz. Galatasaray Lisesi ??rencisi Simruy ?kiz, arkada?lar?na filmi tavsiye etti?ini s?yl?yor. ?Harry Potter gibi u?mak, sihir yapmak isterdim? diyerek seriden etkilendi?ini gizlemiyor. G?rsel efektleri ?ok be?endi?ini belirten Saint Joseph Lisesi ??rencisi Emir Akmeri? ise, aksiyonun serinin di?er filmlerine g?re daha az oldu?unu d???n?yor. Kitab? okudu?unu belirten Akmeri?, uyarlamay? pek be?enmedi?ini ifade ediyor. Bir di?er Galatasaray Lisesi ??rencisi Demir Demirok, d?rd?nc? filmi sevmi?, ?G?rsellik iyi ama, eski serilerin heyecan? yok. Kitab? okuyanlar esprilere g?l?yor, okumayanlar ise esprileri pek anlam?yor? diye ekliyor.

---

Harry?nin ideolojik kodlar?

Z?mr?d?anka Yolda?l????n?n ?yk?s? k?saca ??yle: T?rl? belalarla ge?en tatilini geride b?rakan ve yeni ??retim y?l?nda Hogwarts B?y?c?l?k Okulu?na geri d?nen Harry, ku?kular i?inde k?vran?p geri d?nen B?y? Bakan? Fudge?un bilge y?netici Dumbledore?u pasifize etme ?abalalar? kar??s?nda okuldaki arkada?lar?n? ?rg?tler. ?Dumbledore?un Ordusu? ad?n? verdi?i bu ?eteye Harry, bildi?i t?m b?y?c? numaralar? ??retir. B?ylece hem yetkileri k?s?tlanm?? ustas?n? koruyacak, hem de karanl?k Lord Voldemort?un yakla?an sald?r?s?na kar?? ?nlem almaya ?al??acakt?r.
Harry?nin okuldan at?lma gerek?esinde do?ruyu s?yleme kli?esiyle belki, filmin ger?ekle olan ba?lant?s?na dair iyi bir g?nderme yap?l?yor. Art?k 17?sine gelmi? Harry?nin, arkada?lar?n? ?rg?tlerken Ron, Hermonie ve di?er ??rencilerle kurdu?u ili?ki, ba? kahramanl???, serinin di?er filmlerinde oldu?u gibi kendinden menkul bir ?zenlilikle i?lenmi?. Film belki hayat?n zorluklar? kar??s?nda dayan??ma ve birlikte m?cadele etme g?d?s?n? ortaya koyuyor; yine de birey merkezli ?her ?eye g?c? yeten lider insan portresini? iyi okumak gerekiyor. ?a??m?z haks?zl??a kar?? ??kmak i?in fazla bir moral de?er ve gerek?e i?ermeyen postmodernizmin a??r tasallutu alt?nda. Ger?ek?st? ??elerin sinema uyarlamalar?n? k???msememek gerek, burada kastedilen sinema dilinin neye g?nderme yapt???. Hayat?n ?zneleri olan insan k?melerinin, illa da ba?r?? ?a?r?? bir m?cadele ile haks?zl?klar? ele almalar?n?, g?z?m?ze ?budur i?te do?ru olan? d???ncesini sokmas?n? beklemiyoruz. Her t?rl? sanatsal g?stergenin kapitalizmi rakipsiz addetmesi; aksiyon merkezli bir bak?? ve ?znellik neye tekab?l ediyor? Sorumluluk, dayan??ma ve kolektif k?lt?r? es ge?erek; kahraman? tamamlayan di?er ?znelere ne kadar ihtiyac?m?z var? ?rne?in ?irinler adl? ?izgi filmi hat?rlarsak, o bile, kom?nizm propagandas? a??l?yor diye birka? y?l ?nce ABD?de baya?? bir problem olmu?tu. ?nan?lmaz g?rsel efektlerin kullan?ld??? ve m?ziklerin s?r?kleyicili?i art?rd??? Z?mr?d?anka Yolda?l???, olduk?a gotik bir tarzda i?lenmi?. Karanl?k, izbe bir atmosferde iyiyi temsil eden Harry ve arkada?lar?n?n, hikayede san?ld??? kadar g?rselli?in zorluk dilini becerdi?i s?ylenemez. ?yiler ve k?t?ler, siyah-beyaz olarak kodlanm??.
David Yales?in y?netmen koltu?una oturdu?u filmin ?ne ??kan bir di?er y?n? de, politikac?lar?n (E?itim Bakan?) ve b?rokratlar?n Harry ile okulu hizaya sokma giri?imine kar??, b?y?c?l?k okulu ??rencilerinin isyanc?l??? ile mevcut b?rokratik e?itim ayg?t?na kar?? ??kmalar?. ?ocuklara ve gen?lere y?nelik reddiye k?lt?r?n?n yads?nd??? kapitalizmin ehlile?tiren ve itaat sa?layan k?lt?r?ne y?nelik bu kar?? ??k???n; yine gen?ler eliyle ?rg?tlenmesi ise bir ba?ka ?zelli?i filmin. Binbir entrika ve sihirbaz numaralar?n k?sa ?ubuklarla bir g?rsel ziyafete d?n??t??? filmde oyunculu?u ile ?n plana ??kan oyuncu Imelda Staunton?un performans? ile pembe elbisesi ve y?z?nde eksilmeyen g?l?msemesi ile tipik bir kuralc? ?ngiliz resmi m?d?resi portresi iyi ?izilmi?. ?zcesi k?t?lerin m?stahak olduklar? cezay? bulmalar?na ra?men; fantastik edebiyat ve sineman?n belki de en ?nemli noksan?; hayat?n de?i?tirilebilece?ine dair romantizmi es ge?mesi; tema?a zevkiyle inceden inceye, kapitalizmi temize ??kar?yor.
?nan K?z?lkaya - Nihat ?lbeyo?lu