Bir katliam?n 14. y?l?

Kars??n Digor il?esi, 14 y?l ?nce bir katliama tan?kl?k etti. G?da ambargosu, g?zalt?, ev bask?nlar?ndan tarladaki ekinlerine dahi bakamayan binlerce ki?i, 15 A?ustos 1993 tarihinde k?ylerden il?e merkezine 4 koldan y?r?y??e ge?ti. ?ki y?r?y?? kolu jandarman?n ?ikna? etmesi sonucu geri d?nd?. I?d?r taraf?ndan ara?larla gelen 3 bini a?k?n ki?i ise il?e giri?inde polisler taraf?ndan durdurularak, ara?lardan indirildi. Sessiz bir ?ekilde y?r?y??e ge?en ya?l?, gen?, ?ocuk binlerce ki?iye kayal?klar?n arkas?ndaki ?zel harekat timleri a??r silahlarla yayl?m ate?i a?t?. Ortal?k kan g?l?ne d?nm??t?... 17 ki?i ya?am?n? yitirdi, 63 ki?i kur?unlarla yaraland?.
8 ya??ndaki G?lcan ?a?davul, Selvi ?a?davul (14), Yeter Kerenciler (13), Necla Ge?ener (14), Zarife Boylu (15), Erdal Bu?an (17), Zeynep ?a?davul (19), Hacer Hac?o?lu (20), Suna ?idemal (21), Fatma Parlak (22), Faruk Ayd?n (27), Cemil ?zvar?? (39), G?yasettin ?al???? (41), Hasan ?a?davul (43), S?leyman Ta? (47), Nurettin Orun (80), T?tiye Talan (66) isabet eden kur?unlarla ya?am?n? yitirmi?ti.
40 duru?ma sonunda beraat ettiler
Olaylardan sonra d?nemin SHP Kars Milletvekili Mahmut Al?nak ve arkada?lar? rapor haz?rlad?. Haz?rl?k soru?turmas? bile 3 y?l s?ren davada yarg?lanan ?zel harekat polisleri Tuncay Y, ?smail Y, Mustafa D, Yunus A, Sezai ?, Atilla Y, Suat K ve S?ra? B, 40??n ?zerinde duru?ma sonunda 24 ?ubat 2006?da beraat karar?yla akland?. Tutuksuz yarg?land?klar? d?nem hi?bir duru?maya kat?lmayan san?k polisler, ba?ka illerde g?rev yapmaya devam etti.
Dava A?HM?e ta??nd?
Avukat Tahir El?i 2004 y?l?nda ya?am?n? yitiren 7 ki?inin ailesi ad?na davay? A?HM?e ta??d?. Polislerin, A?HM?de aklanmayaca?? anla??l?nca T?rkiye h?k?meti olayda polislerin orant?s?z g?? kulland???n? kabul etti. ?len 7 ki?inin ailelerine toplam 350 bin Avro tazminat ?denmesine karar verildi. Di?er davalar ise halen AH?M?de s?r?yor.
Kur?un 5 y?l sonra ?ld?rd?
Olaylarda v?cuduna isabet eden kur?unla yaralanan Zikri Dalga 5 y?l sonra ya?am?n? yitirdi. Karde?i yaraland??? s?rada Rusya?da i??i olarak ?al??an Abdulmecit Dalga, olay? televizyondan ??renmi?. ?Televizyonlarda ?Y?r?y?? yapan ter?ristlere ate? a??ld?? ?eklinde bir alt yaz? ge?ti. ?yle ??rendim? diyen Dalga, karde?inin 9 n?fuslu ailesine bak?yor 14 y?ld?r. A?t?klar? dava ise h?l? sonu?lanmad?. Dalga o g?nlerde b?lgede ya?ananlar? da ?zetliyor; ?Evet. ?l?m?ne y?r?d?ler. ??nk? her g?n ?ld?r?l?yorlard?. Bu?daylar?m?z? tarlalar?m?zdan toplayam?yor, evlerimizden ??kam?yorduk. Gece korkudan tuvalete gidemedi?imiz i?in kutular? kullan?yorduk. Tuvaletlerimiz bile yasakl?yd?. Ambargo vard?. Ekmek g?t?remezsin, ya? g?t?remezsin, un g?t?remezsin. Ya ?ld?r?l?yorlard? ya da faili me?hul cinayetlere kurban gidiyorlard?. ??te bu bask?lar? protesto etmek amac? ile ?l?m?ne y?r?d?k. Devlete gidiyoruz. Devletin polisi bizi ?ld?rd?. Adalet bu mu??
?Omzumdaki kur?un tan?k?
Sol baca??ndan ald??? kur?un ile sakat kalan Zahir Serbest ?dostane ??z?m? yoluyla T?rkiye?den 20 bin YTL?lik tazminat alm??. Serbest, ?Elimizde silah yok, binlerce masum k?yl?n?n ?zerine ate? a??l?yor. Orada kesinlikle ve kesinlikle bir tane PKK militan? bile yoktu. Bu bir katliamd? ve asla inkar edilemez? dedi.
Kamyonu ile olay yerinde bulundu?unu anlatan Abdurrahman Araz da sol omzundan ald??? kur?unla yaraland?. Halen bedeninde ta??d??? kur?unla ya?ad?klar?n? anlatan Araz, ??lene dek bu kur?un benimle kalacak. Onu oradan ??karmayaca??m. Kalbimin tam ?st?nde. Bu kan?tt?r? diye konu?tu.
14 y?ld?r sakat
Sol baca??ndan ald??? kur?undan dolay? 14 y?ld?r sakat ya?ayan 45 ya??ndaki Ali Kaya ise ?unlar? s?yledi: ??ok ani oldu. Onlarca ki?i ba??r?yordu. Olay yerinde ?lenler oldu, yaralananlar vard?. Yaral? halimizle bize hakaret ettiler. Bizi tedavi etmediler. K?y?m?zde tedavi olduk. Biz de insan haklar? istiyoruz. ?nsan?z, hakk?m?z? versinler. Ben sakat kald?m. A??r i?lerde ?al??am?yorum. Tazminat vermediler. Davam halen A?HM?de devam ediyor.?
Ke?if bile yap?lmad?
Digor olaylar?nda ma?dur olanlar?n 3 y?ld?r avukatl???n? yapan Kars Barosu?na ba?l? Av. Kahraman ?z?a?an, dava s?recine ili?kin ?unlar? anlatt?: ?Orada yap?lacak bir ke?if kitlenin nerede oldu?unu, ate? eden ?zel timlerin nerede durdu?unu ?ok a??k bir ?ekilde ortaya koyacakt?. Ke?fin yap?lmamas? haliyle olay? ayd?nlat?lmam?? bir halde b?rakt?.? (Kars/D?HA)

---

??eyizime dikkat et anne?

Sefure ?idemal, yitirdi?i k?z? Suna ?idemal?? anlat?yor: ?21 ya??ndayd?, ni?anlanm??t?, uzun boylu ve esmerdi. Evlenecekti, hayalleri vard?? diyerek anlatt??? k?z?n?n y?r?y??e kat?lmadan ?nce kendisine ??eyizlerime dikkat et anne? dedi?ini belirterek, ?unlar? s?yledi: ?Bir ay kalm??t? evlenmesine. Cenazesini eve getirdiler, tek mermi ile ?ld?r?lm??t?. Kana bulanm??t?.?

---

?Bir kontrgerilla katliam?d?r?

Olay?n ya?and??? d?nem SHP milletvekili olan Av. Mahmut Al?nak: ?Digor katliam? tipik bir kontrgerilla eylemidir? diyerek o g?nden hat?rlad?klar?n? aktard?: ?Katliam haberi Meclis?te oldu?um bir s?rada geldi. Vali ile ak?am saatlerinde g?r??t?k. G?rd?k ki halk?n i?inden ?zel time d?n?k herhangi bir eylem ger?ekle?tirilmemi?ti. Orada, ?zel timlerin; ortada hi? ama hi?bir sebep yokken daha ?nceden planlanm?? bir ?ekilde, g?zda?? olsun diye, sivil direni?lere ibret olsun diye halka ate? a?t???n? tespit ettik. O gecenin ard?ndan sabah hastaneye gittik. Hastane adeta mezbahane gibiydi. Yaral?lar yerde yat?yordu, ilgilenilmiyordu. ?nsanlar kaderlerine terk edilmi?lerdi? diye konu?tu. Al?nak olay yeri ile ilgili hat?rlad?klar?n? ise ??yle aktard?: ?Her yerde kan izleri vard?. Sanki k?z?l ?ar?aflar serilmi?; kurumu? kanlar, kahverengiye d?nm?? kan g?lc?kleri ve adeta sava? alan?. Trakt?r tekerlek izleri. Timlerin bulundu?u yerde binlerce bo? kovan vard?. Korkun? bir manzarayd?, tam bir katliam ya?and???n? ortaya koyan manzaralar. Korkun?tu, kan kokusu halen duruyordu.?
Ubeydullah Hakan