G?ZLEM

H?k?met ile yetkili konfederasyonlar aras?nda yap?lan ?toplu g?r??me?nin alt?nc?s? birka? g?n sonra tamamlanacak. KESK, ge?ti?imiz y?l toplus?zle?me talebi ?zerinden terk etti?i masaya, bu talebine yan?t bulamad??? i?in bu sefer hi? oturmad?. T?pk? KESK gibi, grev ve toplus?zle?me hakk? istediklerini ilan eden Memur-Sen ve Kamu-Sen ise ?srarla masaya oturmay?, ?sorunlar? masada ??zmek istediklerini? ifade ederek bir anlamda h?k?metin belirledi?i s?n?rlar i?inde kalmay? tercih ettiler.
Bug?ne kadar yap?lan b?t?n toplu g?r??melerin h?k?metin istedi?i gibi sonu?lanmas?, h?k?metin toplu g?r??meleri kendileri a??s?ndan nas?l ?ba?ar?l?? y?r?tt?kleri sorusunu akla getiriyor. H?k?metin ba?ar?s?n?, toplu g?r??melerin seyrini belirleyenin h?k?met temsilcileri ve b?rokratlar?n taktiklerine ba?lamak abart? olmaz. [RTF bookmark end: BM4]
[RTF bookmark start: BM1][RTF bookmark end: BM5]S?ylenenlere ?eskiden h?k?metler zam oranlar?n? kimseye sormadan belirliyordu?, ?sendikalar muhatap al?nm?yordu? diyerek itiraz edilebilir. Ancak bug?ne kadar ya?anan ?rneklere bakacak olursak, sonu?ta belirleyici olan?n yine siyasi iktidar oldu?u g?r?l?yor. O zaman yap?lan g?r??meler ve kurulan komisyonlar?n ?g?r?nt?y? kurtarmak?tan ba?ka bir i?e yaramad??? a??k.
H?k?met y?llard?r, kamu emek?ileri sendikalar?n?n ayr? ayr? hareket etmesinden yararlanarak ve bir anlamda onlar? oyalayarak istedi?i sonucu al?yor. [RTF bookmark end: BM1]Komisyonlar kuruluyor, toplant?lar yap?l?yor ama son s?z? yine Bakanlar Kurulu s?yl?yor. O zaman da memur sendikalar? neden ?yetkili sendika? olmak i?in birbiriyle yar???yor sorusu akla geliyor. Hak kazan?m? a??s?ndan hemen hi?bir etkisi olmayan ?yetki? kimin i?ine yar?yor?
Bug?ne kadar ya?anan toplu g?r??me prati?ine bak?ld???nda, sendika yasas?n?n hi? olmad??? d?nemden farkl? olan tek ?ey, h?k?metin sendikalar?n ?g?r??lerini? almas?, sanki sendikalarla h?k?met aras?nda bir pazarl?k yap?l?yormu? gibi g?r?lmesidir. Asl?nda h?k?metin istedi?i de budur. Bu taktik, bir ta?la ?iki ku?? birden avl?yor. ?ncelikle sendikalar, h?k?met taraf?ndan muhatap al?nd?klar?n?, pazarl?k yapt?klar?n? san?yorlar. H?k?met ise sendikalarla, sadece kelime anlam? olarak ?toplu? g?r???yor, ama sonunda yine bildi?ini okuyor. Yasal s?reci i?letip, sonu?ta IMF?nin belirledi?i, kendilerinin de d?nden raz? olduklar? ?maa? zamm??n? a??kl?yorlar.
Soruna bu noktadan bak?ld???nda, KESK?in di?er konfederasyonlara g?re daha do?ru bir hatta durdu?unu, fakat bu konuda ba?l? sendikalar? yeterince s?rece katamad??? ve harekete ge?iremedi?i s?ylenebilir. Bug?n kamu emek?ileri hareketinin 1990?l? y?llar?n ba??ndaki b?t?nl?kl? m?cadelesinin gerisine d??m?? olmas?nda hareketin geli?im seyrinin etkisi yads?namaz. Ama bunu s?ylerken kamu emek?ilerinin b?l?nm??l???n? ve devlet destekli/g?d?ml? bir sendikac?l?k anlay???n?n etkin olmas?n? da g?z ard? etmemek gerekir.
Kamu emek?ilerinin grev ve toplus?zle?me talebi, h?k?met taraf?ndan ?yasal d?zenleme yap?lmas? gerekir? denilerek s?rekli erteleniyor. Bu konudaki son taktik, sendikalarda ?beklenti? yaratmaktan ?te bir anlam ifade etmeyen ?yeni Anayasa?da memurlara grev ve toplus?zle?me hakk? d?zenlenecek? ifadesi oldu. Oysa, toplus?zle?me yapmak i?in, herhangi bir yasal d?zenlemeye gerek olmad??? gibi, bunun ?n?ndeki en b?y?k engelin sendikalar?n bu konudaki ?yasa beklentileri? ve izledi?i taktiklerle, bu beklentiyi yaratan siyasi iktidar oldu?u ?ok a??k.
E?er konfederasyonlar bug?ne kadar topluca masadan ?ekilerek ya da masaya hi? oturmayarak ortak ve kararl? bir tav?r g?sterebilseydi ya da toplus?zle?me hakk? tan?nana kadar o masaya hi? oturmasalard? bug?nk? durum ortaya ??kmazd?. Ama yine de ge? kal?nm?? say?lmaz.
Sendikal hareketin bug?ne kadar olu?turdu?u pratik, hak kazan?mlar?n? hedefleyen bir m?cadele hatt? olu?turulmadan ba?ar?n?n m?mk?n olmad???n? defalarca kan?tlad?. Bu bak?mdan, emek hareketinin ve m?cadelenin ihtiya?lar?na uygun tutum alman?n, ?yelerinden y?neticilerine kadar herkesin g?revi ve sorumlulu?u oldu?u, ya?anan deneyimler sonras?nda bug?n daha iyi anla??l?yor.
Erkan Aydo?ano?lu