G?NCEL

Muhtemelen, bug?n Abdullah G?l cumhurba?kan? se?ilecek. Bir iki g?n i?inde de Ahmet Necdet Sezer, g?revini G?l?e devredecek. Sezer, veda ziyaretlerini tamamlad?. ?imdi gazetelerde, Sezer?in g?revinin sona ermesi nedeniyle Sezer?le ilgili de?erlendirme yaz?lar?ndan ge?ilmiyor. Bu nedenle, biz de bir de?erlendirme yaz?s? yazal?m dedik.
Sezer?i ilk kez Emek Partisi?nin kapat?lma davas?n?n duru?mas? s?ras?nda tan?d?m. Emek Partisi Ba?kan? Levent T?zel?in savunma bab?nda konu?mas?ndan sonra Mahkeme Ba?kan? Yekta G?ng?r ?zden, mahkeme ?yelerine ?Sorusu olan var m?? deyince yaln?zca Sezer soru sormak i?in s?z istedi. K?rt sorunu konusunda iki soru sordu. Ama sorular ?ylesine y?zeysel, basit idi ki sorular? T?zel de ?a?k?nl?kla kar??lad?. Ben ise bir Anayasa Mahkemesi ?yesi nas?l b?yle bir soru sorabilir diye hayret ettim. Daha sonra, Sezer?in sorular?n?, konuyla ilgili her toplant?da, K?rt sorunu hakk?nda b?rokrasideki bilgisizli?e ?rnek olarak anlatt?m. Sezer?in sorular?n?n da yer alaca??n? d???nerek duru?ma tutanaklar?n?n da yer ald??? mahkeme karar?n? sab?rs?zl?kla bekliyordum. Ama mahkeme karar? ve duru?ma tutanaklar?nda Sezer?in sorular? yoktu. Oysa, daha ?nceki kapatma kararlar?nda duru?ma tutanaklar? da ekli olarak mevcuttu. Hatta baz? kararlarda duru?ma s?ras?ndaki soru ve cevaplara g?nderme yap?l?yor, gerek?e i?ine cevaplardan da b?l?mler al?n?yordu. Demek ki Anayasa Mahkemesi, Sezer?in sorular?n? yay?nlamada sak?nca g?rm??t?.
Daha sonra Sezer, Anayasa Mahkemesi Ba?kan? oldu. Ba?kanl??? d?neminde t?renlerde yapt??? konu?malarda, ?zg?rl?klerin geni?letilmesine dair yapt??? konu?malarla seleflerinden daha ileri bir g?r?nt? verdi. Sezer?in konu?malar?, ilerici ?evrelerde sempati ile kar??land?. Sezer, bu konu?malar?nda sarf etti?i s?zlerde samimi mi idi, yoksa bunlar, protokol konu?malar? bab?nda g?zel ama samimi olmayan konu?malar m?yd?? Bu konuda hep ku?ku duydum. ??nk?, ?zg?rl?kler konusunda ileri ?eyler s?yleyen Sezer, parti kapatma davalar?nda bu tavr?n? g?stermemi?ti. Pek ?ok parti kapatma davas?nda iki ya da ?? ?ye parti kapat?lmas?na kar?? ??k?yor, kararlara muhalefet ?erhi koyuyordu. Ama Sezer, parti kapatmalar?n? i?ine sindirebiliyor, kararlarda kapat?lmadan yana oy kullan?yordu. Ve tabii ki o soru meselesi?
Sezer, cumhurba?kanl???n?n ilk d?nemlerinde de Anayasa Mahkemesi?ndeki tavr?n? korudu.
Daha sonra Sezer, h?k?metlerle tak??maya ba?lad?. Sadece AKP H?k?meti?ne de?il, ?ncesi Ecevit h?k?metine de tav?r al?yordu. Sezer?in IMF?ci h?k?metlere tav?r almas?, Sezer hakk?nda ilerici ?evreler ve emek?iler aras?nda yeniden heyecan ve umut yaratt?. Ecevit ve AKP H?k?meti?ne kar??, ana muhalefet partisi g?revini yapm?yordu. Ger?ek muhalefet partisi ve demokrasi g??lerinin sesleri ise kitlelere ula?am?yordu. Emek?iler, Sezer?i IMF h?k?metlerine kar?? ??k?yor sand?. Bir d?nem Sezer, muhalefetin lideri gibi g?r?lmeye ba?land?. Ama k?sa s?re sonra, Sezer?in de asl?nda IMF?ci ekonomi politikalar?na ve h?k?metin antidemokratik tutumuna kar?? olmad??? anla??ld?. Sezer, h?k?metlere kar?? ba?ka bir siyasi erkin, askerlerin yan?nda yer al?yordu. Yani tutucu, gerici, asker-sivil b?rokrasi kli?i i?indeydi. H?k?mete kar?? tav?rlar?, bu kli?in h?k?mete kar?? politikalar? ile ?rt???yordu. Egemen g??ler aras?nda ?eli?kilerin keskinle?mesi ve m?cadelenin k?z??mas? ile yanda?? oldu?u kesimlerin politikalar?n? daha a??ktan savundu ve ?ilerici, hukuk yanl?s?? imaj? tamamen ortadan kalkt?.
?Hi? mi iyi bir ?ey yapmad?? sorusuna, belki sadece ?Baz? siyasi mahpuslar? affederek hapishaneden ??kard?? diye yan?t verilebilir.
Yukar?da yaz?lanlara, baz?lar? ?Karde?im, sen de ?ok sert yazm??s?n; Sezer iyi bir adamd?, m?tevaz? idi, halk?n aras?nda dola??yordu, ayr?cal?klar? reddediyordu, markette al??veri? yap?yordu, k?rm?z? ???kta duruyordu vs.? diyebilir. Do?rudur. Sezer bunlar?n hepsini yapt?, belki ki?ilik olarak da iyi bir insand?. Ama politika bunlarla yap?lm?yor. Ke?ke k?rm?z? ???kta durmasayd? da askerin muht?ras?na kar?? ??ksayd?. Ke?ke marketten al??veri? yapmasayd? da Polis Yasas??na kar?? tutum alsayd?.
Zaten, demokratik olmayan bir Meclis?in demokrat bir cumhurba?kan? se?mesi garip olurdu.
Kamil Tekin S?rek