Bal?k??n?n ekme?i denizin derinliklerinde

Av yasa??n?n kalkmas?yla denize a??lan bal?k??lar, 10 ay boyunca ekmeklerini denizden ??kartacaklar. Bu s?re i?erisinde gemide yat?p kalkacak olan bal?k??lar?n hi?birinin sigorta primi ?denmiyor.
Yapt?klar? i?i d???nd?klerinde ?Ben deli miyim? diye kendilerine sorduklar?n? belirten bal?k??lar; ?Ancak bal??a bir kez ba?lad?n m?, bir daha b?rakam?yorsun? diyorlar. Bal??a ??kmadan ?nce a?lar? onar?p, kur?unlar? takt?klar?n? belirten 19 ya??ndaki Adem ?ahin, 2 y?ld?r bal??a ??k?yor. ??lerinin zorluklar?n?n en ba??nda ise, ailelerinden uzakta olman?n geldi?ini belirten ?ahin, ?Bir an ?nce sezonu kapat?p ailemizin yan?na d?nmek istiyoruz? diyor. Fazla bal?k tutuldu?unda tayfan?n da bundan pay ald???n? s?yl?yor.
?2 saat bulursan, gidip hemen uyursun?
14 ya??ndan beri bal?k??l?k yapan G?rol Ert?rkmen 20 ya??nda. Hamlac? olarak ?al???yor gemide. ?4-5 ay ailenden uzakta kal?yorsun. ??imizde e?i olanlar, ?ocu?u olanlar var. ?olu?undan ?ocu?undan uzakta olmak ger?ekten zor i?? diyen Ert?rkmen, hasta olduklar?nda ise kendilerine do?ru d?r?st bakamad?klar?n? belirtiyor. Gece g?nd?z ?al??t?klar? i?in uykusuz kald?klar?n?, en k???k bir bo?lukta yatakhaneye gidip uyuduklar?n s?yleyen Ert?rkmen, ??? y?k?m?z de fazla. 2 ay boyunca gece g?nd?z denizde olaca??z. 2 ay sonra da sadece geceleri ??k?yoruz bal??a? diye konu?tu. Ert?rkmen, av yasa?? tekrar ba?lad???nda ise memlekete d?n?p, oradaki kay???yla bal?k??l?k yapmaya devam edece?ini s?yledi.
Paray? komisyoncu kazan?yor
?Bu gemilerin t?m y?r?yen aksamlar?n? y?r?ten biziz. Biz olmasak bu gemiyi hareket bile ettiremezler? diyen 37 ya??ndaki Cesur Topal ise kendi gemisindeki t?m arkada?lar? gibi Ordu?dan ?stanbul?a gelmi?. 10 ay boyunca Marmara Denizi?nde olacaklar?n? belirten Topal, ?3-4 ayda bir 10 g?nl?k iznimiz oluyor. Ancak ?yle hasret giderebiliyoruz. 20 y?ld?r denize kar?? m?cadele ediyorum. Geminin masraflar? ??kt?ktan sonra elde kalan paray? b?l???yoruz. ?ok bal?k tutmakla ?ok para kazan?lacak diye de bir ?ey yok. O fazla paray? kazananlar komisyoncular. Bizden 20 kiloluk bal?k kasas?n? 5 liraya al?p, kilosunu 5 liraya sat?yorlar? ?eklinde konu?tu.
?B?y?k bir adaletsizlik var?
Ordu?dan ?stanbul?a gelen bir di?er bal?k?? 32 ya??ndaki Fatih ?ener. ?ener ?Koca reis olarak ?al???yorum gemide. Yani i??ilerin ba??nda m?d?r gibi bir ?eyim? diyor. Ay k?ranlar girinceye kadar gece g?nd?z denizde olacaklar?n? ve sadece bal?klar? hale teslim etmek i?in karaya yana?acaklar?n? belirten ?ener; ?2 g?nde 2 saat uyuyabilirsen ne iyi. Bal?k yok diye gidip uyuyam?yorsun. Herkesin bir g?revi var burada. Mola verildi?inde herkes canla ba?la ?al???yor. Bal??? tuttuktan sonra para etsin diye, bebek gibi bakar?z. Biz asl?nda para kazanam?yoruz. 50 lira kazand?ysak, masraflar d???nce bize 15 lira kal?yor. B?y?k bir adaletsizlik var asl?nda. Kabz?mallar iyi para kazan?yor? ?eklinde konu?tu. ?ener, denizde ?al??t?klar? i?in devletin kendilerine verdi?i sar? ka??d?n ise hi?bir i?e yaramad???n? s?yl?yor.
?Y?z?m?z g?lm?yor?
1986 y?l?ndan beri bal?k??l?k yapan Y?lmaz Ta?k?n da (37), di?er arkada?lar? gibi mesleklerinin en b?y?k zorlu?unun gurbet oldu?unu s?yl?yor.
?stanbul?a 1000 km uzakta bulunan Giresun?dan geldiklerini belirten Ta?k?n, ?10 ay bir zanaat yap?yorsun ama yeri geliyor hakk?n? alam?yorsun. 10 ayda 2 kez 10?ar g?n izin kullanabiliyorsun. ?nceden ald???m?z para yetiyordu. Y?z?m?z de g?l?yordu o zamanlar. Son 3-5 y?ld?r y?z?m?z g?lm?yor. Memlekette de fazla i? olana?? yok. Bizim orada bir?ok ki?inin f?nd?k bah?esi vard?r. Olmayanlar ise bal?k??l?k yapar. Bu i?in hamall???n? biz yap?yoruz. Paras?n? komisyoncular kazan?yor. ??retmen arkada?lar da atamalar? olmay?nca, ellerine 3-5 kuru? ge?sin diye gelip bizimle ?al???yor? dedi. Denizcilik Bakanl????n?n kurulmas?n? isteyen Ta?k?n, ?3 taraf? denizle kapl? ?lkemizin 8 bin km sahil ?eridi var. Ancak Orman Bakan??n?n, deniz konusunda bir bilgisi yok? ?eklinde konu?tu. (?stanbul/EVRENSEL)
Nihat Karada?