07 Eylül 2007 00:00
L?MAN ARKASI
Kitapl???m?n dergiler dizili b?l?m?n? bir kez daha g?zden ge?iriyorum. Evrensel K?lt?r? ?n Temmuz / 2006? da ??kan 175. say?s?n?n i?indekiler b?l?m?ne bak?yorum. 26. sayfada Anke Musa Cede?i? nin ? Lazca s?zc?klerden kad?nsal ...
Kitapl???m?n dergiler dizili b?l?m?n? bir kez daha g?zden ge?iriyorum. Evrensel K?lt?r? ?n Temmuz / 2006? da ??kan 175. say?s?n?n i?indekiler b?l?m?ne bak?yorum. 26. sayfada Anke Musa Cede?i? nin ? Lazca s?zc?klerden kad?nsal kavramlar ?zerine ? ba?l?kl? yaz?s?n? bir kez daha okuyorum. ? Nana: ? anne ? ?ok ?zel sembol s?zc?kt?r ? b?l?m?, Kaz?m Koyuncu? nun Lazca s?yledi?i bir ?ark?y? da ?a?r??t?rd???ndan, belle?imde kalm??; yaz?n?n b?t?n?n? daha iyi ?z?ms?yorum. Sindire sindire okudu?um yaz?y? kaleme alan Laz? la, ge? de olsa tan??m?? olman?n verdi?i samimiyetle, ben de bir yaz? yaz?yorum. Yaz?ya ili?kin de?il! Yaz?y? yazan?n, yazarl?k ser?venine ili?kin yaz?yorum.
Anke Musa Cede?i, 1960 y?l?nda Hopa? n?n Peroni k?y?nde do?mu?. ?imdiki ad? ?aml?k?y olan Peroni? de ge?en ?ocukluk y?llar?nda Lazca konu?mu? hep. ??nk?, kay?k ?ekilen yer anlam?na gelen Peroni k?y?nde ahali oldu?u gibi ? Laz ? m??. Delikanl?l?k y?llar?nda, 12 Eyl?l atmosferinin arefesini milliyet?i ?izgide ge?iren Cede?i, Ankara ve Artvin? de 7 y?l cezaevinde kalm??. ? Dava arkada?lar? ? ile Ankara? da mapus yatarken, ?imdi MHP? den milletvekili olan A. K. ko?u?un ortas?nda Cede?i? nin onurunu k?r?c? bir laf s?ylemi?. ? Biz T?rk?z, sen nesin? Laz! B?yle bir ?ey var m?? ? ?eklindeki laf?n kar??s?nda a?a??land???n? hisseden Cede?i, o g?nden sonra bir Laz olarak titreyip kendine d?nmenin yollar?n? aram??. Cezaevinde kald??? s?re i?inde, de?i?ik dil ve leh?elerden kelimeler yazd??? defterlerine, biraz daha bilimsel g?r??ler katmak i?in cezaevinin k?t?phanesinden yararlanmak istemi?. Kadrolu g?revli olmad??? i?in kapal? tutulan k?t?phanede g?n?ll? olarak g?rev alarak; resmi bak?? a??s?yla de?erlendirilen kaynaklardan da olsa, Lazlar ?zerine baz? bilgilere ula?m??.
Cezaevinden ??kt?ktan sonra ? dava arkada?lar? ? ndan ve her t?rl? politik ortamdan uzak duran Cede?i, de?i?ik i?lerde ?al??arak ya?am m?cadelesine at?lm??. Lazca ?zerine yapt??? ?al??malardan zulas?nda tutabildiklerine g?z? gibi bakm??.
Cede?i evlenmi? ve Hopa? dan sonra ta??nd?klar? Ak?akoca? da kalm?? bir s?re. ??siz kald??? bir d?nemde ilk bebekleri olmu?. Bebek a??r hastalanm??.. Hasta bebek annenin kollar?nda, doktorun yazd??? re?ete Cede?i? nin elinde; hastane d?n??? yollarda kalm??lar. ? Kar?? g?r??ten ? Refik, Cede?i ailesinin ya?ad??? dram? anlam?? ve yard?mc? olmu?. Bebe?in ila?lar? temin edilmi?.
Eski ? dava arkada?lar? ? ile ya?amad??? dayan??ma duygusunu ? kar?? g?r??l? ? Refik? le ya?ayan Cede?i, Ankara? da ?al???rken ba?ka ? kar?? g?r??l? ? lerle tan??m??. 12 y?l ?nce Bolu? da Ar?elik fabrikas?nda i?e ba?lam?? ve ? kar?? g?r?? ? e kat?lmaya karar vermi?. Yani titreyip bir i??i olarak kendine d?nm??.
Cede?i ile EMEP Bolu ?l ?rg?t? parti binas?nda tan??t?m. A??r i? ko?ullar? nedeniyle belinden rahats?zlanm??, raporlu g?nleri yeni bitmi?ti. ?ki g?n bulu?up sohbet ettik. ? Cede?i ? nin ? soygil ? , k???k k?z?n?n ad? ? Tena ? n?n ???c?k anlam?na geldi?ini, Lazca - T?rk?e bir s?zl???n bas?m? i?in haz?rl?k yapt???n? belirten i??i arkada??m, i? yerinde ?? ki?i Lazca konu?tuklar?n? s?yledi. K?t?phanesinde bulunan 300? den fazla kitab?n?n yan?na yeni kitaplar koymak i?in b?t?esinin elverdi?ince ?aba sarfetti?ini s?yleyen i??i Cede?i, s?n?f karde?lerinin k?t?phanesine etimolojik bir eser katabilme sevincini ?imdiden ya??yor. Lazca? dan ? Orak - ?eki? ? ?iirinin ?evirisini yapan, ? Kom?nist Manifesto ? nun da izini s?ren Cede?i? nin bir de ortak internet adresi var. Adres ??yle; www. lazebura. com
Fahri Bozba?
YAZARLAR
A. Cihan Soylu
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Şebnem Korur Fincancı
Tehlike nedir?
Sultan Özer
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Hediye Levent
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Arif Nacaroğlu
Özgürlükçü Anayasa
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs ve sonrası
Mehmet Özyazanlar
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
